Theo thông báo của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, đợt 1 lấy nước phục vụ sản xuất vụ Đông Xuân 2024-2025 từ 0 giờ 00'ngày 12/1 đến 24 giờ 00' ngày 16/1/2025 (5 ngày); đợt 2 từ 0 giờ 00’ ngày 8/2 đến 24 giờ 00’ ngày 14/2/2025 (7 ngày).
Công nhân Trạm bơm Đôn Nhân (Xí nghiệp Thủy lợi Bò Lạc) nối dài, thay hệ thống ống hút để chủ động lấy nước đợt 1.
Để đảm bảo đủ nguồn nước tưới phục vụ gieo cấy, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đề nghị UBND các huyện, thành phố, các Công ty TNHH MTV thủy lợi chủ động lấy nước tối đa ngay từ lịch xả nước đợt 1 để tích trữ vào ruộng, ao, hồ, đầm, trục tiêu... không để xảy ra tình trạng thất thoát nước, lấy nước kéo dài.
Huy động tối đa phương tiện để lấy nước trong các đợt điều tiết nước từ các hồ chứa thủy điện để làm đất phục vụ gieo cấy; đồng thời tranh thủ trữ nước vào các vùng trũng, ao, hồ, kênh mương để tưới dưỡng. Các hồ chứa thủy lợi tích trữ và cân đối, sử dụng tiết kiệm để đảm bảo phục vụ cho cả vụ gieo trồng.
Các tổ chức thủy lợi cơ sở thực hiện tốt công tác thủy lợi nội đồng, nạo vét các cửa lấy nước. Xây dựng kế hoạch lắp đặt các trạm bơm dã chiến để tận dụng tối đa nguồn nước, giảm thất thoát, lãng phí; thực hiện các giải pháp tưới tiên tiến, tiết kiệm nước cho lúa và cây trồng cạn. Kiểm tra, bảo dưỡng, sửa chữa, vận hành thử các phương tiện lấy nước, các điều kiện cần thiết xong trước 31/12/2024, đảm bảo phục vụ tưới, tiêu.
Bố trí cơ cấu sản xuất nông nghiệp, thời vụ gieo trồng phù hợp với khả năng nguồn nước, tránh gieo trồng ở những vùng không chủ động nguồn nước trong cả vụ sản xuất; bố trí vùng sản xuất cây trồng có cùng khả năng chịu hạn để tiện cho việc điều tiết nước.
Hiện nay, các công ty TNHH MTV thủy lợi đang tập trung nạo vét, duy tu, sửa chữa, sẵn sàng dẫn nước tưới vào đồng ruộng theo đúng lịch của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, giảm tối đa sự ảnh hưởng của biến đổi khí hậu, đảm bảo đủ nước đổ ải, gieo cấy đúng khung thời vụ, phục vụ diện tích lúa của tỉnh trong vụ Đông Xuân 2024 - 2025.
Vụ Đông Xuân năm 2024 - 2025, Công ty TNHH MTV Thủy lợi Lập Thạch được giao phục vụ tổng diện tích khoảng 7.200 ha cây hàng năm, trong đó cây lúa 4.500 ha, cây rau màu, mạ 2.700 ha.
Để đảm bảo nguồn nước phục vụ sản xuất, công ty đã triển khai tới các đơn vị trong toàn hệ thống vệ sinh, nạo vét các tuyến kênh chính, kênh nhánh và các điều tiết đảm bảo dòng chảy thông suốt và tận dụng tối đa các nguồn nước, sử dụng tiết kiệm, hiệu quả.
Bố trí các máy bơm dã chiến tại các điểm giao nhận nước, đảm bảo bơm nước khi mực nước kênh chính xuống thấp hơn cao trình cống lấy nước tự chảy hoặc tại những vùng cao cục bộ khó khăn về nguồn nước.
Đắp đập ngang sông, suối, ngòi và các luồng tiêu để dâng, tích trữ nước đủ cho các trạm bơm, đảm bảo vận hành bơm nước tưới. Kiểm tra, bảo dưỡng các máy bơm điện cố định; máy bơm điện dã chiến, bơm dầu dã chiến, máy đóng mở.
Dự trù vật tư, vật liệu, nhiên liệu, dầu mỡ số máy bơm dầu, bơm điện dã chiến để chủ động chống hạn. Xây dựng kế hoạch lắp đặt 102 vị trí bơm dã chiến, tận dụng triệt để mọi nguồn nước, đảm bảo cung cấp đủ nước để tưới đổ ải và tưới dưỡng.
Ông Đặng Văn Châu, Trưởng phòng Quản lý nước và công trình, Công ty TNHH MTV Thủy lợi Lập Thạch cho biết: Do địa hình các xứ đồng tại 2 huyện Sông Lô và Lập Thạch có đặc thù vùng trung du, miền núi, với độ dốc lớn, các diện tích canh tác đa phần nhỏ lẻ, manh mún, nhiều tuyến kênh nội đồng chưa được đầu tư hoặc đã đầu tư nhưng xuống cấp làm tăng lượng nước thất thoát.
Cùng với đó, các công trình thủy lợi nhỏ, thủy lợi nội đồng được bàn giao về các địa phương, việc vận hành các công trình còn thiếu sự đồng bộ, công tác phối hợp với chính quyền địa phương còn khó khăn.
Để bơm nước cho nông dân tưới vụ Đông và lấy nước gieo mạ cho trà lúa Xuân sớm, tại Trạm bơm Phương Khoan, xã Phương Khoan, Xí nghiệp Thủy lợi Bò Lạc phải xả nước từ hồ Bò Lạc đắp chặn kênh tiêu, dẫn nước vào bể hút của trạm bơm để bơm cấp nước vào đồng ruộng, phục vụ bà con nông dân gieo mạ, làm đất.
Hiện nay, tại Trạm bơm Đôn Nhân, xã Đôn Nhân, thuộc Xí nghiệp Thủy lợi Bò Lạc đang tập trung thi công việc nạo vét bùn, khơi thông dòng chảy, nạo vét bể hút, nối dài, thay hệ thống ống hút, kịp thời khôi phục hoạt động các trạm bơm, chuẩn bị các trạm bơm dã chiến để bơm chuyển tiếp cấp nước vào bể hút, đồng thời kiểm tra máy móc thiết bị, đảm bảo việc vận hành các trạm bơm để bơm cấp nước cho sản xuất vụ Đông Xuân 2024 - 2025 trên địa bàn.
Bài, ảnh: Mai Liên