Trà hoa vàng được phân bố trên vùng núi cao Tam Đảo, hấp thụ nhiều khoáng chất, có công dụng tốt cho sức khỏe. Đây là món quà quý được thiên nhiên ưu đãi ban tặng cho vùng đất Tam Đảo. Khai thác thế mạnh từ loại cây trồng này, huyện Tam Đảo đã khuyến khích người dân, doanh nghiệp đầu tư mở rộng diện tích trồng và xây dựng thương hiệu OCOP cho sản phẩm trà hoa vàng Tam Đảo, đưa sản phẩm trà hoa vàng ngày càng phát triển và mở rộng thị trường.
Sản phẩm trà hoa vàng được nhiều khách hàng ưa chuộng. Ảnh: Trà Hương
Trà hoa vàng (tên khoa học là Camellia Chrysantha) là loài cây dược liệu quý hiếm với hơn 60 loài, được phân bố ở một số tỉnh phía Bắc nước ta, song loài trà hoa vàng có tính dược liệu cao nhất được phân bố ở vùng núi Tam Đảo.
Trà hoa vàng có chứa tới 400 thành phần dinh dưỡng tự nhiên, trong đó có nhiều vitamin và khoáng chất có lợi cho sức khỏe con người. Trà hoa vàng được sử dụng trong điều trị bệnh và phòng, chống các bệnh như hỗ trợ điều trị bệnh tim mạch, điều trị giải độc gan, tốt cho bệnh tiểu đường, kiềm chế sự sinh trưởng của khối u, giảm cholesterol trong máu, chữa xơ cứng động mạch, giúp điều hòa huyết áp, hạ đường huyết...
Ngoài ra, sử dụng trà hoa vàng có thể chữa táo bón, một số bệnh về đường hô hấp, bài tiết (khó tiểu và vàng), khí phế thũng hoặc co thắt ở phụ nữ có thể được sử dụng. Bởi vậy, trà hoa vàng được mệnh danh là “nữ hoàng” của các loại trà, là một trong những dược liệu quý hiếm được ví như thần dược cho sức khỏe.
Trước nguy cơ cây trà hoa vàng bị tuyệt chủng do khai thác quá mức, những năm gần đây, nhiều doanh nghiệp, hộ dân trên địa bàn huyện Tam Đảo đã đưa giống trà hoa vàng vào trồng xen dưới tán cây rừng, vườn cây ăn quả, góp phần giữ gìn nguồn gen quý, đồng thời, tạo hướng phát triển kinh tế, nâng cao thu nhập.
Việc trồng và chăm sóc loài cây này rất khó do cây ưa ẩm và bóng râm, sinh trưởng, phát triển trong môi trường tự nhiên. Đặc điểm của cây trà hoa vàng là cây trồng càng lâu năm thì ra hoa càng nhiều. Thời gian thu hái trà hoa vàng diễn ra từ tháng 12 năm trước đến tháng 2 năm sau.
Loài cây này mang lại hiệu quả kinh tế cao hơn hẳn so với các loại cây trồng khác. Giá lá tươi khoảng 300 nghìn đồng/kg, hoa tươi có giá 800 nghìn đồng đến 1,5 triệu đồng/kg, hoa khô giá khoảng 2 - 10 triệu đồng/kg. Đầu ra cho sản phẩm trà hoa vàng được đảm bảo do có nhiều doanh nghiệp thu mua về chế biến.
Là người con của quê hương Tam Đảo, anh Nguyễn Đức Độ, Giám đốc Công ty TNHH Trà hoa vàng Tam Đảo, xã Tam Quan (Tam Đảo) luôn trăn trở về việc bảo tồn và phát huy giá trị của loài cây dược liệu quý. Sau khi nhân giống thành công, anh Độ đã đầu tư trang thiết bị, máy móc hiện đại sản xuất các sản phẩm mang thương hiệu trà hoa vàng Tam Đảo như trà hoa vàng sấy nhiệt, trà hoa vàng sấy thăng hoa, trà túi lọc từ hoa và lá trà hoa vàng.
Đến nay, các sản phẩm của công ty trở thành thương hiệu uy tín, được tiêu thụ trên toàn quốc. Công ty đã nhận được nhiều giải thưởng như sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu của tỉnh (2019), thương hiệu vàng nông nghiệp (2022), sản phẩm OCOP 4 sao (2023)…
Các sản phẩm sản xuất từ trà hoa vàng của công ty không chỉ góp phần gìn giữ, bảo tồn sản phẩm nông nghiệp có giá trị cao của quê hương mà còn trở thành đặc sản góp phần tạo nên thương hiệu cho Tam Đảo, điểm du lịch nổi tiếng của tỉnh.
Công ty TNHH Trà hoa vàng Tam Đảo mở rộng diện tích trồng và chế biến các sản phẩm từ trà hoa vàng mang lại hiệu quả kinh tế cao, giải quyết việc làm cho nhiều lao động địa phương. Ảnh: Trà Hương
Sản phẩm trà hoa vàng của Công ty TNHH Trà hoa vàng Tam Đảo từng được trưng bày tại Hội nghị Nghị sĩ trẻ toàn cầu lần thứ 9 (Hà Nội), Hội chợ triển lãm hữu cơ quốc tế IFOAM - Goesan (Hàn Quốc) và nhận được sự quan tâm của bạn bè quốc tế. Thời gian tới, công ty tiếp tục nâng cao chất lượng sản phẩm, mở rộng thị trường, đưa sản phẩm trà hoa vàng ra thị trường quốc tế.
Tình cờ biết đến sản phẩm trà hoa vàng Tam Đảo khi tham quan gian hàng trưng bày sản phẩm OCOP tại hội nghị Nghị sĩ trẻ toàn cầu lần thứ 9, anh Đỗ Đức Khích (Hà Nội) đã mua sản phẩm trà hoa vàng sấy lạnh và trà hoa vàng túi lọc của Công ty TNHH Trà hoa vàng Tam Đảo về sử dụng.
Anh Khích cho biết: “Khi uống trà, tôi cảm nhận vị thanh mát dịu nhẹ, mùi hương của trà thơm thoang thoảng, tạo cảm giác thư thái, dễ chịu, đặc biệt sau khi uống trà sẽ có vị ngọt thanh tự nhiên đọng lại nơi khoang miệng.
Sau một thời gian uống trà, tôi cảm nhận sức khỏe được cải thiện, tinh thần sảng khoái hơn. Tôi thường đặt mua các sản phẩm được chế biến từ trà hoa vàng Tam Đảo trên các trang thương mại điện tử để sử dụng và biếu tặng người thân, bạn bè”.
Việc trồng, chế biến trà hoa vàng không chỉ góp phần gìn giữ, bảo tồn và phát triển nguồn dược liệu quý mà còn tạo nguồn thu nhập, giải quyết việc làm cho nhân dân địa phương.
Huyện Tam Đảo khuyến khích các hộ dân xây dựng, nhân rộng mô hình trồng cây dược liệu, hình thành vùng nguyên liệu ổn định, phục vụ cho việc sản xuất các sản phẩm từ trà hoa vàng; đồng thời, vận động các doanh nghiệp ứng dụng công nghệ hiện đại vào sản xuất nhằm nâng cao giá trị, chất lượng sản phẩm, đưa trà hoa vàng đến với đông đảo người tiêu dùng.
Bạch Nga