Với hệ thống các công trình thủy lợi trải rộng, phạm vi bảo vệ công trình khó xác định do chưa được cắm mốc giới, việc phát hiện, ngăn chặn vi phạm phạm vi bảo vệ các công trình thủy lợi tại các địa phương gặp nhiều khó khăn.
Một số hộ dân 2 bên sông Cà Lồ cụt, đoạn chảy qua phường Tiền Châu (Phúc Yên) đổ vật liệu xây dựng, xây dựng công trình trái phép lấn chiếm phạm vi lòng sông. Ảnh: Nguyễn Lượng
Ngày 9/4/2024, qua kiểm tra, cán bộ Trạm bơm Tiền Châu, Công ty TNHH MTV Thủy lợi Phúc Yên phát hiện gia đình ông Nguyễn Tiến Cổ, trú tại Tổ dân phố (TDP) số 4, phường Tiền Châu (Phúc Yên) đang phá dỡ nhà, có hành vi đổ chất thải xây dựng xuống lòng sông Cà Lồ cụt.
Ngay khi phát hiện vụ việc, cán bộ Trạm bơm Tiền Châu đã lập biên bản, yêu cầu gia đình ông Cổ dừng việc đổ chất thải xây dựng xuống lòng sông và khẩn trương khôi phục hiện trạng ban đầu.
Tuy nhiên, đến ngày 15/4, gia đình ông Cổ tiếp tục tự ý đào móng, xây tường trái phép xuống lòng sông với diện tích vi phạm khoảng 40 m2. Trước thực trạng trên, Công ty TNHH MTV Thủy lợi Phúc Yên đã có văn bản đề nghị UBND thành phố Phúc Yên, UBND phường Tiền Châu xử lý vi phạm theo quy định.
Chia sẻ về khó khăn trong công tác quản lý, bảo vệ các công trình thủy lợi, ông Tô Đình Phong, Trưởng phòng Quản lý nước và công trình, Công ty TNHH MTV Thủy lợi Phúc Yên cho biết:
“Từ năm 2023 đến nay, công ty đã phát hiện 28 vụ vi phạm phạm vi bảo vệ các công trình thủy lợi, đến nay, mới có 50% số vụ vi phạm được giải quyết dứt điểm.
Qua công tác kiểm tra, rà soát cho thấy, các vi phạm mặc dù không lớn, song việc ngăn chặn, xử lý vi phạm phụ thuộc vào chính quyền địa phương các cấp và lực lượng công an, đối với các vi phạm xử phạt hành chính với số tiền lớn phải trình UBND cấp huyện, thành phố và UBND tỉnh ra quyết định xử phạt.
Do vậy, mặc dù công ty phát hiện nhiều vi phạm ngay từ khi bắt đầu, song không có thẩm quyền cưỡng chế, buộc dừng, nhiều vi phạm do chậm xử lý tiếp tục tái diễn, phát triển thành vi phạm lớn hơn, khó giải quyết dứt điểm”.
Theo thống kê của Chi cục Thủy lợi tỉnh (Sở NN&PTNT), hệ thống công trình thủy lợi trên địa bàn tỉnh hiện có 452 đập, hồ chứa nước, 447 trạm bơm, gần 6.300 cống tưới, tiêu và khoảng 7.500 km kênh mương các loại.
Cán bộ Công ty TNHH MTV Thủy lợi Phúc Yên kiểm tra, lập biên bản xử lý các trường hợp vi phạm phạm vi bảo vệ các công trình thủy lợi tại phường Tiền Châu. Ảnh: Nguyễn Lượng
Năm 2023 và 6 tháng đầu năm 2024, toàn tỉnh đã xảy ra 31 trường hợp vi phạm phạm vi bảo vệ các công trình thủy lợi, phần lớn vi phạm xảy ra thuộc địa phận thành phố Phúc Yên, trong đó, số vi phạm được xử lý dứt điểm chưa đến 50%.
Theo thông tin từ các Công ty TNHH MTV Thủy lợi, khó khăn trong công tác quản lý, bảo vệ các công trình thủy lợi do hệ thống các công trình trải rộng khắp các địa phương trên địa bàn tỉnh, trong khi đó, phạm vi bảo vệ các công trình thủy lợi chưa được cắm chỉ giới, khó xác định, dẫn đến việc phát hiện, ngăn chặn vi phạm gặp nhiều khó khăn.
Mặt khác, việc xử lý vi phạm của các cấp chính quyền địa phương chưa quyết liệt, công tác phối hợp trong việc quản lý, xử lý vi phạm phạm vi các công trình thủy lợi chưa được quan tâm đúng mức, dẫn đến nhiều vụ việc vi phạm chưa được giải quyết triệt để và có tính răn đe.
Để đảm bảo an toàn các công trình thủy lợi, Chi cục Thủy lợi đã đề nghị các địa phương thực hiện nghiêm Chỉ thị số 04 của UBND tỉnh về việc tăng cường quản lý, bảo vệ và xử lý vi phạm phạm vi bảo vệ công trình thủy lợi, đặc biệt là Quy chế phối hợp trong công tác xử lý vi phạm phạm vi bảo vệ công trình thủy lợi đã được UBND tỉnh ban hành; đồng thời tăng cường tuyên truyền, nâng cao nhận thức của người dân đối với quy định pháp luật về thủy lợi, đê điều.
Đối với các Công ty TNHH MTV Thủy lợi, chi cục yêu cầu tiếp tục tăng cường công tác kiểm tra, rà soát, thường xuyên đánh giá thực trạng tồn tại, vi phạm liên quan đến các công trình thủy lợi, đê điều, đề xuất phương án giải quyết đến chính quyền địa phương; chủ động phối hợp với chính quyền địa phương các cấp trong công tác quản lý, kiểm tra và xử lý vi phạm.
Vừa qua, UBND tỉnh tiếp tục ban hành văn bản chỉ đạo Sở NN&PTNT tổng hợp, giải trình, tiếp thu ý kiến đóng góp của các sở, ngành, địa phương, tham mưu UBND tỉnh ban hành Chỉ thị về tăng cường hiệu lực, hiệu quả quản lý Nhà nước và thực thi pháp luật trong quản lý, xử lý vi phạm phạm vi bảo vệ công trình thủy lợi, đê điều, bãi sông trên địa bàn tỉnh, làm cơ sở, hành lang pháp lý để các địa phương thực hiện trong thời gian tới.
Hoàng Sơn