Tính đến nay, ngành Y tế tỉnh huy động được hơn 100 tỷ đồng từ nguồn vốn xã hội hóa (XHH) của các tổ chức, cá nhân để đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ công tác khám chữa bệnh của nhân dân trên địa bàn. Đây là thành quả bước đầu trong công tác XHH lĩnh vực y tế, tuy nhiên, so với nhiều tỉnh, thành khác, con số trên còn khá khiêm tốn và hoạt động này cần được tăng cường đẩy mạnh hơn nữa trong thời gian tới.
Liên kết lắp đặt máy chạy thận nhân tạo bằng nguồn vốn XHH tại Trung tâm Y tế huyện Vĩnh Tường
Hiệu quả bước đầu
XHH y tế là huy động các tổ chức, cá nhân tham gia vào công tác phát triển sự nghiệp y tế thông qua nhiều hình thức khác nhau, từ đó, góp phần nâng cao chất lượng và hiệu quả công tác chăm sóc sức khỏe nhân dân, tăng cơ hội tiếp cận và thụ hưởng các dịch vụ y tế cho người dân. Nguồn lực từ hoạt động XHH y tế có ý nghĩa tích cực làm giảm gánh nặng ngân sách Nhà nước.
Hiểu rõ vai trò quan trọng và những lợi ích thiết thực của công tác XHH y tế, thời gian qua, các đơn vị y tế trên địa bàn tỉnh tích cực liên doanh, liên kết trang thiết bị; vận động các tổ chức, cá nhân tham gia vào phát triển mạng lưới y tế tư nhân ngày càng rộng khắp. Đến nay, có 9 đơn vị y tế công lập thực hiện liên doanh, liên kết trang thiết bị y tế từ nguồn vốn XHH. Từ nguồn vốn XHH, nhiều trang thiết bị hiện đại được đưa vào phục vụ công tác khám, chữa bệnh. Trang thiết bị xã hội hóa chủ yếu thuộc các lĩnh vực như: Xét nghiệm, chẩn đoán hình ảnh, thăm dò chức năng, thận nhân tạo…; hầu hết được liên kết theo hình thức đối tác góp vốn bằng cách đặt máy, bệnh viện bố trí cơ sở vật chất và cán bộ thực hiện, phân chia thu nhập theo thỏa thuận hợp đồng giữa bệnh viện và đối tác.
Đi đầu trong công tác XHH y tế là Bệnh viện Đa khoa tỉnh, Bệnh viện Đa khoa khu vực Phúc Yên, TTYT huyện Vĩnh Tường, TTYT huyện Tam Dương. Được biết, hiện nay, Bệnh viện Đa khoa tỉnh thu hút được trên 70 tỷ đồng từ nguồn vốn XHH. Năm 2014, bệnh viện liên kết với các nhà đầu tư lắp đặt máy chụp CT Scaner 64 dãy – 128 lát, góp phần nâng cao năng lực chẩn đoán và điều trị. Tháng 6 vừa qua, đơn vị được Bệnh viện Răng – Hàm – Mặt Trung ương trao tặng 2 phòng khám, chữa răng hoàn chỉnh với hơn 50 hạng mục trang thiết bị. Đối với Bệnh viện Đa khoa khu vực Phúc Yên, thời gian qua, đơn vị thực hiện liên doanh, liên kết với một số công ty như: Công ty cổ phần thiết bị y tế Việt Nhật, Công ty cổ phần xuất nhập khẩu y tế Việt Nam… liên kết khai thác máy xét nghiệm sinh hóa, máy xét nghiệm huyết học, 25 máy chạy thận nhân tạo; đồng thời, thường xuyên duy trì sửa chữa, bảo dưỡng hệ thống máy móc. Bệnh viện cũng xây dựng đề án liên kết thêm một số thiết bị khác như máy xét nghiệm miễn dịch, dàn eliza, ghế răng, máy đo độ loãng xương… Trong số 9 đơn vị thực hiện liên doanh, liên kết trang thiết bị y tế từ nguồn vốn XHH, thì Bệnh viện Sản – Nhi, Trung tâm Y tế huyện Yên Lạc, Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh là 3 đơn vị bước đầu thực hiện hoạt động XHH y tế.
Cùng với việc liên doanh, liên kết trang thiết bị, hệ thống y tế tư nhân trên địa bàn tỉnh cũngngày càng phát triển với một bệnh viện tư nhân (Bệnh viện Hữu nghị Lạc Việt), khoảng 30 phòng khám đa khoa tư nhân, trên 300 phòng khám chuyên khoa và các cơ sở y học cổ truyền; 400 cơ sở dược tư nhân. Nhờ đó, tạo điều kiện cho người dân được tiếp cận với một số dịch vụ chăm sóc sức khỏe chất lượng cao, góp phần giảm tỷ lệ bệnh nhân chuyển tuyến, giảm chi phí điều trị cho người bệnh. Nếu như trước kia, khi thực hiện một số kỹ thuật như chạy thận nhân tạo, mổ Phaco, chẩn đoán, xét nghiệm ung thư…người bệnh phải tìm đến các bệnh viện tuyến Trung ương thì nay những kỹ thuật đó có thể thực hiện ngay tại các đơn vị y tế trên địa bàn tỉnh.
Tăng cường công tác XHH y tế
Mặc dù đạt hiệu quả bước đầu, song, công tác XHH của ngành Y tế còn gặp nhiều khó khăn. Theo Nghị quyết số 90 của Chính Phủ “Về phương hướng và chủ trương xã hội hóa các hoạt động giáo dục, y tế, văn hóa” quy định thì công tác XHH được thực hiện trên nhiều mặt khác nhau nhưng hiện nay, hoạt động này ở tỉnh ta chủ yếu dừng lại ở hình thức liên doanh, liên kết trang thiết bị y tế; hệ thống cơ sở y tế chất lượng cao được xây dựng từ nguồn vốn XHH còn thiếu. Toàn tỉnh có tổng số 167 đơn vị y tế công lập từ tuyến tỉnh đến cơ sở thì mới chỉ có 9 đơn vị thực hiện XHH, tập trung ở các đơn vị có lưu lượng bệnh nhân lớn. Hàng năm, quy mô nguồn vốn XHH y tế tăng, song so với nhiều địa phương khác, con số này còn khá khiêm tốn. Một số dự án XHH y tế chậm được triển khai thực hiện. Hoạt động liên doanh, liên kết trang thiết bị còn một số hạn chế như: Hồ sơ, thủ tục liên doanh, liên kết chưa chặt chẽ; các đơn vị chưa có kinh nghiệm lựa chọn đối tác hoặc thiếu cán bộ được đào tạo cơ bản về trang thiết bị y tế; lúng túng trong việc hạch toán thu chi theo máy, theo từng ca; công tác báo cáo thống kê chưa đầy đủ theo quy định.
Trước những khó khăn đó, để đẩy mạnh công tác XHH, ngành Y tế tăng cường phối hợp với các cấp, các ngành để huy động thêm nguồn lực phát triển các đơn vị y tế, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao cho công tác khám, chữa bệnh, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân; đẩy mạnh thực hiện hoạt động XHH y tế theo đúng các quy định của Nhà nước và thường xuyên tổ chức kiểm tra, giám sát hoạt động này; tổ chức hướng dẫn các đơn vị y tế thực hiện có hiệu quả Thông tư số 15 của Bộ Y tế về thực hiện quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm việc sử dụng tài sản để liên doanh, liên kết hoặc góp vốn liên doanh để mua sắm trang thiết bị phục vụ hoạt động dịch vụ của các cơ sở y tế công lập; tăng số lượng các đơn vị thực hiện công tác XHH y tế, đề ra mục tiêu đẩy mạnh hoạt động XHH ngay từ tuyến y tế xã, phường, thị trấn.
Nhằm học hỏi kinh nghiệm, cách làm hay về XHH y tế, Sở Y tế thường xuyên cử cán bộ đi tham quan, học hỏi các phương pháp, giải pháp của một số địa phương như: Thành phố Hồ Chí Minh, Đồng Nai, Hà Nội...; chủ động đề xuất, tham mưu cho Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh ban hành quy định ưu đãi đầu tư cho các dự án đầu tư xây dựng cơ bản, trang thiết bị y tế trong lĩnh vực khám, chữa bệnh công lập và tư nhân (ngoài các dự án đã được đầu tư công); khuyến khích các cơ sở khám, chữa bệnh công lập và tư nhân vay vốn của Ngân hàng Phát triển Việt Nam chi nhánh Vĩnh Phúc, cơ sở khám, chữa bệnh khấu hao gốc vốn vay vào giá dịch vụ y tế. Đồng thời, đề ra một số giải pháp nhằm huy động và sử dụng có hiệu quả các nguồn vốn XHH; nâng cao công tác tuyên truyền, phổ biến kiến thức chăm sóc sức khỏe chonhân dân, nâng cao tỷ lệ người dân tham gia bảo hiểm y tế tự nguyện. Thời gian tới, ngành Y tế mong muốn tỉnh ban hành một số cơ chế, chính sách "thông thoáng", tạo điều kiện thuận lợi hơn nữa để thu hút các nhà đầu tư tham gia vào XHH công tác chăm sóc và bảo vệ sức khỏe nhân dân.
Bài, ảnh Quỳnh Hương