Hút thuốc lá là nguyên nhân gây ra nhiều bệnh lý nguy hiểm cho cả người hút thuốc và người xung quanh, nhưng từ bỏ thói quen hút thuốc lá là chuyện không dễ dàng. Tuy nhiên, với sự kiên trì, quyết tâm cao, nhiều người đã cai nghiện thuốc lá thành công, góp phần bảo vệ sức khỏe, giảm gánh nặng về kinh tế cho bản thân, gia đình và xã hội.
Cán bộ Trung tâm Y tế huyện Yên Lạc tuyên truyền về tác hại của thuốc lá cho bệnh nhân và người nhà bệnh nhân. Ảnh: Kim Ly
Khói thuốc lá chứa 7.000 hóa chất khác nhau, trong đó, có 69 chất gây ung thư. Một số chất độc hại điển hình trong khói thuốc lá gồm nicotine, hắc ín, CO, benzene…
Hút thuốc lá và tiếp xúc với khói thuốc lá gây ra nhiều bệnh nguy hiểm như ung thư, tim mạch, đột quỵ, viêm phổi, tiểu đường, loãng xương, viêm khớp… Tỷ lệ tử vong của người hút thuốc lá cao hơn gấp 3 lần so với người không hút thuốc.
Thời gian qua, công tác tuyên truyền về tác hại của thuốc lá, thuốc lá điện tử được đẩy mạnh đã góp phần làm thay đổi nhận thức của cộng đồng về việc hút thuốc lá. Tuy nhiên, nhiều người có ý định bỏ hút thuốc lá song thất bại. Có người đã cai thuốc lá được một thời gian nhưng lại tái nghiện. Điều đó cho thấy việc cai thuốc lá không dễ dàng. Để cai thuốc lá thành công đòi hỏi người hút thuốc phải kiên trì và quyết tâm cao.
Bác sĩ chuyên khoa I Phạm Xuân Trường, Trưởng Khoa Nam, Bệnh viện Tâm thần tỉnh cho biết: "Để người hút thuốc lá có động lực cai nghiện, trước hết cần phải tuyên truyền để họ hiểu rõ tác hại của thuốc lá đối với sức khỏe của bản thân và những người xung quanh, lợi ích của việc cai thuốc lá.
Người cai thuốc lá cần xác định rõ tư tưởng việc cai thuốc lá không dễ dàng, chuẩn bị phương án giải quyết cảm giác khó chịu khi cai thuốc lá. Người cai thuốc lá có thể cắt giảm dần số lượng thuốc lá hút mỗi ngày đến khi không còn hút nữa hoặc bỏ thuốc lá đột ngột. Cả 2 phương pháp này đều không gây hại cho sức khỏe.
Để kiểm soát cơn thèm thuốc lá, người cai thuốc lá có thể sử dụng một số mẹo như uống nước lọc lạnh, ăn quả cam, các loại trái cây khô, nhai kẹo cao su không đường, ngậm một chút muối hoặc sử dụng các loại thuốc hỗ trợ cai nghiện thuốc lá.
Người cai thuốc lá cần duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, tập thể dục điều độ, đánh răng đều đặn, không uống rượu và các loại nước có ga. Bên cạnh đó, cần học cách kiểm soát căng thẳng; khi mệt mỏi, thay vì tìm đến thuốc lá, người cai thuốc có thể giải trí bằng cách nghe nhạc, xem phim, nấu ăn, ca hát… Điều này sẽ giúp họ quên đi thuốc lá và làm giảm bớt căng thẳng, hạn chế thói quen hút thuốc lá khi stress.
Cai nghiện thuốc lá giúp cơ thể khỏe mạnh hơn, giảm độc hại tích tụ trong cơ thể, tăng cường khả năng tuần hoàn máu, giảm nguy cơ mắc ung thư, các bệnh tim mạch và các bệnh mãn tính. Bỏ hút thuốc lá giúp hơi thở thơm tho, giữ môi trường không khí trong lành, giảm tình trạng hút thuốc lá thụ động ở những người không hút thuốc.
Người bỏ thuốc lá có giấc ngủ sâu hơn, ăn ngon miệng, cải thiện thị lực, trí nhớ, tinh thần sảng khoái, hứng thú với công việc, hạn chế được các thói quen xấu như thức khuya, lười vận động… Ngoài ra, việc cai nghiện thuốc lá còn giúp bản thân, gia đình, xã hội giảm gánh nặng về kinh tế.
Trước đây, ông Bạch Văn Tường, xã Đại Đồng (Vĩnh Tường) thường xuyên hút thuốc lá. Có thời điểm, ông hút 2 bao thuốc mỗi ngày. Ông Tường thường tìm đến thuốc lá mỗi khi căng thẳng, mệt mỏi và coi đây là một cách giải tỏa cảm xúc tiêu cực. Tuy nhiên, việc hút thuốc lá khiến sức khỏe của ông ngày càng suy giảm, cơ thể xuất hiện các triệu chứng mệt mỏi, khó thở.
Khi đến cơ sở y tế khám bệnh, ông được bác sĩ khuyên bỏ thuốc lá và hướng dẫn cách cai thuốc. Với sự quyết tâm cao, ông chọn phương pháp bỏ thuốc lá đột ngột. Mỗi khi thèm thuốc, ông Tường uống nước lạnh, ngậm muối hạt để giảm cảm giác thèm thuốc.
Khi đi dự cỗ, tiệc, mặc dù nhiều người mời hút thuốc lá, song ông nhất quyết từ chối. Với sự kiên trì và quyết tâm cao, ông Tường đã cai thuốc lá thành công và không hút thuốc lá trở lại trong 10 năm qua. Nhờ bỏ hút thuốc lá và duy trì lối sống tích cực, sức khỏe của ông ngày càng cải thiện và nâng cao.
Theo bác sĩ Phạm Xuân Trường, mặc dù việc cai thuốc lá không dễ dàng, song với ý chí, quyết tâm cao, chắc chắn người hút thuốc sẽ cai thuốc thành công.
Để bảo vệ sức khỏe, giảm gánh nặng kinh tế cho bản thân, gia đình và cộng đồng, mỗi người cần nêu cao tinh thần tự giác, từ bỏ thói quen hút thuốc lá và nhắc nhở những người xung quanh nói không với thuốc lá.
Bạch Nga