Trước những tác hại của thuốc lá đối với sức khỏe, nhiều người đã tìm đến sản phẩm hỗ trợ cai nghiện thuốc lá được bán trên mạng xã hội, sàn thương mại điện tử... với lời khẳng định giúp người hút cai thuốc lá thành công. Tuy nhiên, không phải sản phẩm nào cũng hiệu quả như quảng cáo, khiến không ít người thất vọng.
Chỉ cần gõ từ khóa “sản phẩm cai thuốc lá” trên mạng internet, dễ dàng nhận được nhiều kết quả giới thiệu về sản phẩm cai nghiện thuốc lá như thuốc lá điện tử, nước xúc miệng, viên (kẹo) ngậm, miếng dán…
Các sản phẩm hỗ trợ cai nghiện thuốc lá được rao bán nhiều trên mạng nhưng hiệu quả chưa được kiểm chứng. Ảnh: Dương Chung
Tương ứng với sự phong phú của sản phẩm, mức giá dành cho một liệu trình cai nghiện cũng rất khác nhau, từ vài trăm nghìn đồng đến vài triệu đồng. Ví dụ, sản phẩm thuốc lá điện tử có giá từ 250 nghìn đồng đến hơn 2 triệu đồng tùy vào chủng loại. Các sản phẩm nước súc miệng, kẹo ngậm hay miếng dán có giá thấp hơn, từ 200.000 - 700.000 đồng/hộp hoặc gói sản phẩm.
Trong số các sản phẩm hỗ trợ cai nghiện thuốc lá kể trên, có rất nhiều người đã lựa chọn thuốc lá điện tử để cai nghiện thuốc lá. Tuy nhiên, chưa có trường hợp nào thành công khi sử dụng phương pháp này, thậm chí người nghiện thuốc lá còn phụ thuộc hơn vào thuốc lá điện tử.
Từng sử dụng thuốc lá điện tử để cai nghiện thuốc lá điếu, anh Lê Văn Hải ở xã Nghĩa Hưng (Vĩnh Tường) cho biết: “Trước đây, nghe theo quảng cáo chỉ cần dùng thuốc lá điện tử vài ngày là cai được thuốc lá điếu, tôi đã tiêu tốn đến cả triệu đồng để mua đủ bộ hút thuốc lá điện tử gồm đầu hút và tinh dầu về sử dụng. Nhưng càng hút tôi lại càng cảm thấy thèm thuốc. Sau này khi tìm hiểu kỹ tôi mới biết thuốc lá điện tử vẫn cung cấp nicotine cho người sử dụng, chỉ là ít hơn thuốc lá điếu. Hơn nữa, việc dùng nhiều hay ít tinh dầu là do người sử dụng, nên càng không thể cai được thuốc lá”.
Hiện nay, hầu hết các sản phẩm hỗ trợ cai nghiện thuốc lá giới thiệu trên thị trường đều được người bán khẳng định tính ưu việt của sản phẩm. Rất nhiều người nghiện thuốc lá đã bị cuốn hút và thuyết phục bởi những thông điệp như cai nghiện thuốc lá thành công 100%, thành công chỉ sau 5 - 7 ngày, cá biệt có sản phẩm còn khẳng định có thể giúp người nghiện cai được thuốc lá sau 3 ngày... Trái ngược với những lời quảng cáo “có cánh”, hầu hết các sản phẩm hỗ trợ không đáp ứng được kỳ vọng của người muốn cai nghiện thuốc lá.
Anh Nguyễn Văn Quang, phường Liên Bảo (Vĩnh Yên) từng là nạn nhân của ma trận sản phẩm hỗ trợ cai nghiện thuốc lá. Dù đã thực hiện đúng như hướng dẫn sử dụng nhưng sau 10 ngày liên tục sử dụng sản phẩm, anh Quang vẫn chưa cai được thuốc lá. Thậm chí trước khi sử dụng, người bán còn cam kết nếu không cai được thuốc lá sẽ hoàn tiền 100%, tuy nhiên, đến khi không cai được thuốc, họ không hoàn lại tiền mà còn đổ lỗi do anh nghiện thuốc lá lâu năm, hút nhiều thuốc quá nên khó cai.
Theo các chuyên gia y tế, chưa có nghiên cứu khoa học nào chứng minh hiệu quả, tính an toàn của các sản phẩm hỗ trợ cai nghiện thuốc lá đang bán tràn lan trên thị trường. Các bằng chứng khoa học đã khẳng định phương pháp cai thuốc lá có tỷ lệ hỗ trợ bỏ thuốc thành công cao nhất hiện nay là tư vấn kết hợp liệu pháp thay thế nicotine.
Tuy nhiên, ở nước ta hiện nay, thuốc hỗ trợ điều trị cai thuốc lá (bao gồm cả liệu pháp thay thế nicotine và các dược phẩm khác đã được Cơ quan Quản lý thuốc và thực phẩm Mỹ cấp phép) chưa có sẵn, chủ yếu thông qua xách tay và giá tương đối cao. Vì vậy, phương pháp chủ yếu đang được áp dụng là tư vấn hỗ trợ cai thuốc lá đơn thuần. Việc kết hợp liệu pháp thay thế nicotine chỉ được khuyến cáo và áp dụng với người nghiện thuốc lá/thuốc lào ở mức độ nặng.
Thực tế, không có sản phẩm hỗ trợ nào có thể giúp một người nghiện thuốc lá cai nghiện thành công chỉ sau ít ngày. Các sản phẩm hỗ trợ cai nghiện thuốc lá chỉ giúp giảm nhẹ sự khó chịu khi cai thuốc lá.
Để cai thuốc lá thành công phụ thuộc hoàn toàn vào ý chí và sự quyết tâm cai thuốc của bản thân người hút thuốc lá. Vì vậy, mọi người nên cân nhắc khi mua và sử dụng các sản phẩm hỗ trợ cai nghiện thuốc lá đang được bày bán tràn lan trên thị trường, tránh tiền mất tật mang.
Minh Nguyệt