Hiện nay, nước uống trong trường học mỗi nơi thực hiện một kiểu. Ngành Giáo dục, phụ huynh, học sinh mong muốn tỉnh sớm ban hành cơ chế, chính sách hỗ trợ nước uống cho học sinh.
Bất cập vấn đề nước uống trong trường học
Từ năm học 2021-2022 trở về trước, các trường học trên địa bàn tỉnh ký hợp đồng với các đơn vị cung cấp nước uống đóng bình phục vụ học sinh và kinh phí do phụ huynh học sinh đóng góp. Đến tháng 9/2021, Sở GDĐT ban hành Văn bản số 1390 hướng dẫn các khoản thu trong trường học theo Nghị quyết số 11 của HĐND tỉnh về quy định các khoản thu dịch vụ, hỗ trợ hoạt động giáo dục; trong đó, quy định từ năm học 2021-2022, các trường học không được phép thu phí sử dụng nước uống đối với học sinh.
Thực hiện quy định của ngành, các trường học không thu tiền nước uống của học sinh, dẫn tới phương án bố trí nước uống phục vụ học sinh không thống nhất và có nhiều bất cập.
Học sinh Trường tiểu học Phạm Công Bình đem nước uống tới lớp.
Thực hiện quy định không thu tiền nước uống nên Trường tiểu học Phạm Công Bình, huyện Yên Lạc không có nguồn kinh phí để mua nước uống phục vụ học sinh. Nhà trường cũng không thể để phụ huynh học sinh mua nước đóng bình mang vào trường vì liên quan đến công tác quản lý, kiểm định. Vì vậy, nhà trường đã đề nghị phụ huynh học sinh chuẩn bị nước uống từ nhà cho con mang đến trường sử dụng. Tuy nhiên, việc học sinh tự mang nước uống đến trường cũng gây phát sinh nhiều vấn đề.
Chị Tạ Thị Thủy, có con học lớp 1 cho biết: “Ngày nào tôi cũng chuẩn bị một chai nước đun sôi để nguội cho con mang đến lớp, nếu quên là con không có nước uống. Khi để chai nước trong cặp sách, nước dễ bị rò rỉ, gây hỏng sách, dụng cụ học tập. Nhiều buổi đi học về, con tôi bảo khát nước vì bình nhỏ không đủ nước uống cả ngày hoặc bị đổ khi uống”.
Quy định không được thu tiền nước uống của học sinh còn gây khó khăn, vướng mắc trong việc triển khai thực hiện Dự án “Nước uống học đường” trên địa bàn tỉnh. Dự án “Nước uống học đường” giai đoạn thí điểm do Quỹ Đầu tư phát triển và Bảo lãnh tín dụng (gọi tắt là Quỹ đầu tư) phối hợp với Công ty TNHH Unetedu ký hợp đồng hợp tác cung cấp nước uống tinh khiết tại 3 trường: THPT Chuyên Vĩnh Phúc, THCS Thổ Tang (Vĩnh Tường) và tiểu học Kim Long (Tam Dương), sau đó, nhân rộng ra một số trường khác.
Dự án nhận được sự đồng thuận, ủng hộ cao từ Ban Giám hiệu, Hội cha mẹ học sinh ở các nhà trường, nhưng khi có quy định không được thu phí sử dụng nước uống đối với học sinh, dẫn đến các trường không có nguồn thu để hoàn vốn cho Quỹ đầu tư và Công ty TNHH Unetedu. Hiện tại, để dự án tiếp tục duy trì, đảm bảo nước uống cho học sinh, có trường đề nghị chủ đầu tư lùi thời gian hoàn vốn, có trường vận động nguồn hỗ trợ từ Hội cha mẹ học sinh…
Trường THCS Thổ Tang, huyện Vĩnh Tường vận động phụ huynh đóng góp kinh phí để học sinh tiếp tục sử dụng nguồn nước từ Dự án “Nước uống học đường”.
Cần sớm có cơ chế, chính sách hỗ trợ nước uống cho học sinh
Trước những khó khăn, bất cập trong vấn đề nước uống trường học, Phòng GDĐT một số địa phương đã chủ động tham mưu triển khai giải pháp đảm bảo nước uống cho học sinh. Tháng 9/2022, UBND huyện Bình Xuyên ban hành Văn bản số 2751 về việc đồng ý chủ trương mua sắm bộ thiết bị lọc nước sạch uống trực tiếp cho các trường tiểu học trên địa bàn.
Theo đó, từ nguồn kinh phí sự nghiệp GDĐT, 100% trường tiểu học của huyện Bình Xuyên được đầu tư lắp đặt bộ thiết bị lọc nước sạch uống trực tiếp; đơn vị cung cấp, lắp đặt thường xuyên kiểm nghiệm chất lượng nguồn nước và thay thiết bị lọc định kỳ để đảm bảo chất lượng nguồn nước uống cho học sinh.
Hiệu trưởng Trường tiểu học Hương Canh A Ngô Thị Như Lan cho biết: “Trước đây, nhà trường trích từ nguồn kinh phí chi thường xuyên để ký hợp đồng với đơn vị cung cấp nước uống đóng bình phục vụ học sinh. Học sinh không phải đóng tiền nên không gặp vấn đề phản ánh của dư luận, nhưng nhà trường vẫn lo lắng về chất lượng nguồn nước. Từ khi được đầu tư lắp đặt bộ thiết bị lọc nước sạch uống trực tiếp theo chủ trương của huyện, nhà trường rất yên tâm; 2 hệ thống lọc đầu nguồn được lắp đặt tại 2 dãy nhà vận hành tốt, đưa nước tinh khiết về cây nước tại các lớp học nên rất thuận tiện cho học sinh sử dụng, phụ huynh học sinh phấn khởi”.
Trường tiểu học Hương Canh A, huyện Bình Xuyên được UBND huyện lắp đặt hệ thống thiết bị lọc nước uống phục vụ học sinh.
Tuy nhiên đến nay, số trường học được đầu tư hệ thống lọc nước uống phục vụ học sinh miễn phí hoặc trích kinh phí từ ngân sách chi thường xuyên để cung cấp nước uống cho học sinh vẫn chưa nhiều; hầu hết phụ huynh vẫn phải chủ động đóng góp để đảm bảo kinh phí cung cấp nước uống cho học sinh.
Để tạo sự thống nhất về vấn đề nước uống học đường và đem lại nhiều lợi ích cho học sinh, Sở GDĐT đã chủ động tham mưu, đề nghị tỉnh ban hành cơ chế chính sách hỗ trợ nước uống cho học sinh. Trên cơ sở đề nghị của Sở GGĐT, tháng 9/2023, UBND tỉnh đã trình Thường trực HĐND tỉnh chấp thuận chủ trương xây dựng nghị quyết hỗ trợ kinh phí nước uống cho học sinh tại các cơ sở giáo dục trên địa bàn tỉnh.
Tờ trình của UBND tỉnh nêu rõ: Ngày 3/8/2021, HĐND tỉnh ban hành Nghị quyết số 11 quy định các khoản thu phục vụ, hỗ trợ hoạt động giáo dục trong các cơ sở giáo dục công lập trên địa bàn tỉnh nhưng nghị quyết chưa quy định tiền nước trong danh mục các khoản thu nên các cơ sở giáo dục gặp khó khăn trong việc triển khai cung cấp nước uống đảm bảo cho học sinh.
Cùng với đó, nhiều năm qua, kinh tế-xã hội của tỉnh phát triển mạnh. Với phương châm mọi người dân đều được hưởng thành quả từ sự phát triển của tỉnh, không ai bị bỏ lại phía sau; mọi người dân được tiếp cận bình đẳng, thuận lợi, đầy đủ với chất lượng ngày càng cao các dịch vụ công thiết yếu, đặc biệt là y tế, giáo dục, việc hỗ trợ kinh phí nước uống cho con em nhân dân trong tỉnh là giải pháp ưu tiên hàng đầu nhằm thực hiện tiến bộ, an sinh xã hội, thúc đẩy nhu cầu học tập trong nhân dân.
Tờ trình của UBND tỉnh đề xuất hỗ trợ trẻ mầm non, tiểu học 0,8 lít nước uống/ngày, thời gian hỗ trợ 5 ngày/tuần với tổng 35 tuần, số tiền là 140 nghìn đồng/học sinh/năm học; hỗ trợ học sinh THCS, THPT, GDTX cấp THPT 0,4 lít nước/ngày, thời gian hỗ trợ 6 ngày/tuần với tổng 35 tuần, số tiền là 84.000 đồng/học sinh/năm học. Nguồn kinh phí hỗ trợ từ nguồn sự nghiệp giáo dục hàng năm.
Phó hiệu trưởng Trường THCS Thổ Tang, huyện Vĩnh Tường Nguyễn Văn Việt cho biết: “Khi được HĐND tỉnh phê duyệt nghị quyết hỗ trợ nước uống cho học sinh, nhà trường sẽ không còn gặp khó khăn, vướng mắc về kinh phí, không phải vận động phụ huynh học sinh đóng góp và công tác quản lý, đảm bảo an toàn nước uống của học sinh cũng được giải quyết”.
Bài, ảnh: Minh Hường