Đình Hương Canh (thị trấn Hương Canh, Bình Xuyên) được xây dựng từ thời Lê Cảnh Hưng (1740 - 1786) thờ 2 vị Ngô Xương Văn và Ngô Xương Ngập là 2 con của Ngô Quyền đã có công đánh đuổi quân Nam Hán xâm lược.Ngày nay, ngôi đình đã qua 3 lần tu sửa nên có ít nhiều thay đổi. Xưa kia, đình Hương Canh có 3 tòa kiến trúc được bố cục theo kiểu chữ “Vương”, năm 1964 trong khi sửa chữa đã dỡ đi tòa cuối cùng, nay còn tòa tiền tế và đại đình. Mái đình được lợp bằng ngói mũi hài, xếp đặt theo kiểu “đóng óc vẩy rồng” rất chặt chẽ, phẳng đẹp. Bờ nóc được nắp thẳng ke, hai đầu cong lên, các đầu đao cũng vút lên tương tự, toàn bộ mái đình trông như một cánh diều khổng lồ đang bay lên trời xanh. Nhờ vậy mà đình Hương Canh trông toàn cảnh rất đồ sộ nhưng thanh thoát, to cao mà không kém phần mềm mại, uyển chuyển. Tiền tế đình gồm 3 gian, mái được làm kiểu 2 tầng 8 mái;tòa đại đình 5 gian 2 dĩ, có 4 mái; để chống lại bộ mái nặng hàng chục tấn, các nhà thiết kế thời bấy giờ đã tạo cho đình một bộ khung rất chắc chắn. Riêng tòa đại đình có 6 hàng chân - 48 cột gỗ tốt, sự tài tình của người thợ ở đây là ngoài việc mộng sàm chặt khít, còn phải tính toán để phân phối lực đều tạo thế cân bằng cho toàn đình. Tất cả các đầu dư, họng cột, những phần thừa ra, các nghệ nhân đều biến chúng thành những tác phẩm nghệ thuật điêu luyện: Những con kìm được chạm lộng sâu hàng gang tay, những nét mác cong đều vút lên hùng dũng; những đầu hoành, đòn tay là những con voi mập mạp như đang cùng khiêng đội mái đình. Đặc biệt, ở các bức cốn, các bức trạm trên ván gió mới là tuyệt tác. Với 19 bức chạm tạo thành 6 mảng trang trí lớn khiến cho nội thất đình Hương Canh thêm uy nghi, sinh động. Tiêu biểu là các bức chạm: Đấu võ, đấu vật, bơi chải, bầu rượu túi thơ, đi săn về, người cưỡi rồng, bát tiên… Đây là những hình ảnh thu nhỏ của ngày hội làng, phản ánh được phần nào đời sống sinh hoạt của xã hội thời bấy giờ. Cụ ông Nguyễn Hữu Quỳ, Chủ nhang đình Hương Canh cho biết: Nhận thức rõ tầm quan trọng việc phải bảo tồn Di tích lịch sử - văn hóa Quốc gia cũng như những giá trị văn hóa mà di sản này đem lại cho người dân cả nước nói chung, của địa phương nói riêng, Đình Hương Canh có giá trị về tâm linh cũng như lịch sử kiến trúc độc đáo, người dân nơi đây luôn ra sức bảo vệ và giữ gìn di sản văn hóa quý giá này để biến nơi đây thực sự là địa chỉ đỏ trong những chuyến hành hương tham quan thưởng ngoạn của du khách thập phương. Thành Nam |