Với mọi quốc gia trên thế giới, văn hóa đều cơ bản được coi là cội nguồn sức mạnh của dân tộc. Việt Nam có điểm đặc sắc là văn hóa không chỉ là cội nguồn của dân tộc mà bên cạnh những nét văn hóa đặc thù như văn hóa dân gian, văn hóa giao tiếp…, chúng ta còn có riêng một văn hóa cội nguồn. Nói một cách giản dị, hướng về nguồn cội từ lâu đã trở thành một nét văn hóa đặc sắc của dân tộc Việt Nam.
Tượng đài chiến thắng và tháp chuông tại Ngã ba Đồng Lộc hôm nay.
Lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc Việt Nam trải qua bao trận binh đao khói lửa, chống lại âm mưu, dã tâm xâm lược của kẻ thù đến từ nhiều phía để bảo vệ, gìn giữ nền độc lập, tự do, xây nền thái bình muôn thuở.
Lý giải về nguyên nhân làm nên những chiến công vĩ đại của dân tộc ta, nhiều nhà nghiên cứu trong và ngoài nước đều chung một nhận định, đó là nhờ sức mạnh của truyền thống yêu nước, tinh thần đại đoàn kết, nhân ái, khoan dung, trọng nghĩa tình, đạo lý, sự cần cù, thông minh, sáng tạo của người dân Việt Nam.
Những truyền thống cội nguồn ấy được gìn giữ, trao truyền qua các thế hệ, lắng đọng, chưng cất trở thành hệ giá trị, bản sắc văn hóa, chuẩn mực con người Việt Nam.
Trong thời đại Hồ Chí Minh, tháng 7 mặc định được coi là tháng tri ân, là thời điểm người người, nhà nhà đều hướng về những người đã góp công sức, tính mạng và sức khỏe của mình để đất nước có được “cơ đồ và tiềm lực” như hôm nay. Đó chính là một thứ văn hóa đậm đà bản sắc dân tộc, là phương châm sống không bao giờ mai một của những con người luôn biết "Uống nước nhớ nguồn", "Ăn quả nhớ kẻ trồng cây".
Dấu tích hố bom nơi 10 nữ TNXP hy sinh tại Ngã ba Đồng Lộc ngày 24/7/1968.
Trung tuần tháng 7 này, chúng tôi có dịp về thăm quần thể Khu di tích Ngã ba Đồng Lộc tại huyện Can Lộc, tỉnh Hà Tĩnh nhân dịp kỷ niệm 74 năm Ngày thành lập lực lượng TNXP (15/7/1950-15/7/2024). Giữa vùng đất gió Lào nóng bỏng, chứng kiến những hố bom chi chít như vết cắn của bầy lang sói lên thân mình bao dung của đất mẹ anh hùng, không ai có thể hình dung được tại sao 1 m2 đất ở đây có thể gánh tới 3 quả bom tấn của quân thù mà vẫn có thể kiên cường đứng vững.
Càng không ai có thể tưởng tượng được giữa một vùng đất mênh mông, trơ trọi vì bom thù quét sạch cây cối, lại luôn có mặt biết bao chiến sĩ TNXP không quản gian nguy có mặt 24/24h để gỡ bom, phá mìn, vá đường, đảm bảo thông suốt mạch máu giao thông từ Bắc vào Nam cho quân và dân ta phục vụ chiến trường chống Mỹ.
Nơi đây đã vang danh 2 Anh hùng LLVT là “vua phá bom” Vương Đình Nhỏ và “người con gái sông La” La Thị Tám.
Đặc biệt, bên cạnh hơn 4.000 Anh hùng liệt sĩ đã nằm lại trên con đường huyết mạch này, đây chính là nơi 10 cô gái TNXP đã hy sinh anh dũng (ngày 24/7/1968) cùng lúc bởi bom Mỹ. Để rồi những cái chết ấy trở thành bất tử, trở thành bản hùng ca cách mạng có giá trị hơn nghìn lời hiệu triệu của những người yêu chuộng hòa bình trên toàn thế giới.
Tháng 7 về trong niềm rưng rưng, xúc động. Từ khắp các nghĩa trang đến đài tưởng niệm liệt sĩ, từ các trại điều dưỡng thương binh đến mỗi gia đình, đâu đâu cũng đón những cuộc trở về, những hành động tri ân đầy ý nghĩa.
Những tình cảm của nhân dân trên mọi miền đất nước đã và luôn làm ấm lòng các thương binh, gia đình liệt sĩ, động viên thân nhân, gia đình chính sách để họ vơi bớt đau thương, mất mát.
Tháng 7, từ Bắc chí Nam, từ Ngã ba Đồng Lộc, Thành cổ Quảng Trị, Nghĩa trang liệt sĩ Trường Sơn cho đến những vùng xa xôi phía Tây Bắc Tổ quốc như chiến trường xưa Điện Biên Phủ đều tấp nập người thăm viếng. Hương hoa hòa quyện, lan tỏa chốn linh thiêng khiến ai ai cũng xúc động, bồi hồi.
Những ngày này, các cấp, ngành, nhân dân các dân tộc tỉnh Vĩnh Phúc lại hăng hái tổ chức các hoạt động hướng về người có công với cách mạng với những việc làm thiết thực, ý nghĩa như thắp nến tri ân; thăm và tặng quà Mẹ Việt Nam Anh hùng, gia đình chính sách; sơn sửa, chỉnh trang nghĩa trang liệt sĩ; tặng sổ tiết kiệm, tổ chức giao lưu, hỗ trợ sản xuất nông nghiệp các đối tượng chính sách nhằm giáo dục truyền thống cách mạng, niềm tự hào dân tộc, trách nhiệm của công dân cho các tầng lớp nhân dân.
Tháng 7, xin được dâng nén tâm nhang với tấm lòng thành kính vô hạn tới những Anh hùng liệt sĩ, lòng biết ơn sâu sắc tới những người không tiếc máu xương cho nền độc lập và toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc!
Bài, ảnh: Quang Nam