Để giải bài toán thiếu nước sinh hoạt cho người dân, huyện Tam Dương đã nỗ lực triển khai nhiều giải pháp nhằm nâng cao nhận thức của người dân về nước sạch; quan tâm, tháo gỡ các khó khăn về mặt bằng, hướng tuyến ống cấp nước và sự đồng thuận của người dân…từng bước nâng tỷ lệ người dân sử dụng nước sạch, bảo đảm tiêu chí xây dựng nông thôn mới nâng cao, kiểu mẫu, đô thị văn minh.
Dự kiến đến hết quý I/2025, trên địa bàn huyện Tam Dương có 10/12 xã, thị trấn có nước sạch tập trung, đạt 83,3%.
Theo thống kê từ Công ty cổ phần Cấp thoát nước số 1 Vĩnh Phúc, đến cuối năm 2024, tại huyện Tam Dương, công ty đã lắp đặt hệ thống đường ống cấp nước đến 6/9 xã, thị trấn; hoàn thành xây dựng Dự án hệ thống nước sạch xã Duy Phiên và đã lắp đặt, đấu nối hệ thống dẫn nước cho hơn 1.300 hộ, đạt khoảng 62% tổng khách hàng có nhu cầu. Đồng thời tiến hành khảo sát, thiết kế Dự án cấp nước thị trấn Hợp Hòa, xã An Hòa.
Trao đổi với phóng viên, ông Trần Duy Thập, Phó Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Cấp thoát nước số 1 Vĩnh Phúc cho biết: Việc triển khai các dự án nước sạch tập trung khu vực nông thôn nói chung, huyện Tam Dương nói riêng gặp rất nhiều khó khăn do thời gian giải quyết thủ tục đầu tư dự án còn kéo dài và phải qua nhiều bước; chi phí đầu tư lớn, trong khi đó việc tiếp cận nguồn vốn vay tại các tổ chức tín dụng khó khăn, bị từ chối với lý do hiệu quả đầu tư thấp, thời gian thu hồi vốn dài và không có tài sản thế chấp vì các tuyến ống là công trình ngầm không hiện hữu.
Bên cạnh đó, người dân có thói quen sử dụng nước sinh hoạt từ các giếng khoan, giếng khơi. Tại một số khu vực dự án cấp nước đã hoàn thành nhưng nhiều hộ dân không có nhu cầu sử dụng, gây lãng phí nguồn lực và ảnh hưởng đến kế hoạch sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp.
Theo báo cáo của các ngành, cơ quan, đơn vị và UBND các xã, thị trấn, dự kiến đến hết quý I/2025, trên địa bàn huyện Tam Dương có 10/12 xã, thị trấn có nước sạch tập trung, đạt 83,3%. Trong đó, các xã Thanh Vân, Hội Thịnh, Duy Phiên và Đạo Tú có số hộ sử dụng nước sạch trên 80%, còn lại các xã khác dự kiến đạt tỷ lệ thấp.
Trên thực tế, công suất thiết kế của nhà máy nước sạch còn dư thừa, có khả năng cung cấp đủ nước sạch cho các xã, thị trấn. Tuy nhiên, có rất nhiều nguyên nhân khiến tỷ lệ người dân dùng nước sạch trên địa bàn huyện Tam Dương vẫn còn thấp.
Công tác giải phóng mặt bằng còn nhiều vướng mắc, bất cập; trình tự thủ tục lập dự án liên quan đến nước sạch còn kéo dài, mất nhiều thời gian…
Tỷ lệ hộ tham gia họp dân, có nhu cầu dùng nước còn thấp như tại thị trấn Kim Long, thị trấn Hợp Hòa và các xã An Hòa, Hoàng Lâu, tỷ lệ hộ dân tham gia họp chỉ từ 13,1 - 20% và tỷ lệ hộ có nhu cầu dùng nước sạch đều dưới 63%.
Một số hộ dân, đặc biệt tại các xã Hoàng Lâu, Hoàng Đan, An Hòa còn có tư tưởng so bì với các xã của huyện Vĩnh Tường và Lập Thạch; việc vận động người dân nông thôn sử dụng nước sạch từ hệ thống cấp nước tập trung tại một số địa phương chưa được quan tâm đúng mức; tỷ lệ hộ dân đăng ký sử dụng nước sạch và nộp tiền chưa cao, đặc biệt là một số xã như Đồng Tĩnh, Hoàng Đan, Hoàng Lâu...
Bên cạnh đó, lượng nước sạch tiêu thụ tại các hộ dân khu vực đã phủ sóng đạt thấp, gây khó khăn cho nhà đầu tư.
Để giải quyết những khó khăn, vướng mắc đó, chính quyền các cấp trên địa bàn huyện Tam Dương đã quyết liệt triển khai nhiều giải pháp đồng bộ để từng bước nâng cao tỷ lệ người dân sử dụng nước sạch trên địa bàn.
Là 1 trong 3 xã của huyện Tam Dương đăng ký về đích xã nông thôn mới nâng cao năm 2023 với tiêu chí bắt buộc là tỷ lệ hộ dùng nước sạch tập trung toàn xã phải đạt trên 65%, tuy nhiên theo thống kê, năm 2022, tỷ lệ hộ gia đình trên địa bàn xã Duy Phiên được sử dụng nước sạch theo quy chuẩn từ hệ thống cấp nước tập trung mới chỉ đạt 19,55%. Tình trạng thiếu nước sạch phục vụ sinh hoạt vẫn đang diễn ra hằng ngày ở một số thôn trên địa bàn xã như thôn Diên Lâm, thôn Đông, thôn Chùa, thôn Cuối…
Ông Đinh Quốc Bảo, Phó Chủ tịch UBND xã Duy Phiên cho biết: Trước thực trạng đó, lãnh đạo xã đã báo cáo UBND huyện Tam Dương và chủ động đề xuất với Công ty Cổ phần cấp thoát nước số 1 Vĩnh Phúc nỗ lực đem nguồn nước sạch tập trung về với người dân.
Với sự linh hoạt, sáng tạo trong công tác chỉ đạo, tuyên truyền, vận động của cấp ủy, chính quyền cùng Bí thư chi bộ thôn, trên 80% người dân trong xã đăng ký sử dụng nước sạch tập trung. Đầu tháng 8/2023, Công ty Cổ phần Cấp thoát nước số 1 Vĩnh Phúc bắt đầu triển khai dự án lắp đặt hệ thống nước sạch trên toàn xã Duy Phiên. Đến nay, tỷ lệ hộ dân được sử dụng nước sạch từ hệ thống cấp nước tập trung đạt 66,31%.
Để tháo gỡ những khó khăn trong công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức của người dân về nước sạch, vướng mắc mặt bằng, hướng tuyến ống cấp nước… tại các địa phương, Phó Chủ tịch UBND huyện Lê Xuân Bình cho biết: UBND huyện đã có nhiều văn bản yêu cầu các phòng, ban, ngành, UBND các xã, thị trấn vào cuộc quyết liệt hơn nữa để nâng tỷ lệ người dân sử dụng nước sạch, bảo đảm tiêu chí xây dựng nông thôn mới nâng cao, kiểu mẫu, đô thị văn minh.
Cùng với đó, chủ động rà soát, xử lý các công việc thuộc thẩm quyền; tăng cường tuyên truyền việc sử dụng nước sạch trong nhân dân, các đoàn thể thành lập các tổ, nhóm tuyên truyền đến từng hội viên.
Các xã, thị trấn, nhất là Kim Long, Hoàng Hoa, An Hòa, Hợp Hòa, Đồng Tĩnh, Hoàng Đan, Hoàng Lâu tiếp tục làm tốt hơn nữa công tác vận động nhân dân và công tác giải phóng mặt bằng để triển khai các dự án cấp nước sạch cho nhân dân.
Bài, ảnh: Thiệu Vũ