Đáp ứng nhu cầu ngày càng gia tăng về thực phẩm an toàn, nhiều hộ chăn nuôi trên địa bàn tỉnh đã chủ động đầu tư ứng dụng công nghệ số vào sản xuất thông qua việc áp dụng hệ thống cảm biến để kiểm soát nhiệt độ chuồng nuôi, xây dựng hệ thống nước uống tự động cho vật nuôi, theo dõi chăm sóc đàn vật nuôi trên máy tính… từ đó tạo ra sản phẩm chất lượng, đảm bảo an toàn dịch bệnh, góp phần phát triển chăn nuôi bền vững.
Mô hình nuôi gà đẻ ứng dụng công nghệ số cho ăn tự động của gia đình anh Nguyễn Tiến Thành, thôn Đồng Sinh, xã Tân Lập (Sông Lô) giúp giảm chi phí nhân công, hạn chế dịch bệnh. Ảnh: Thế Hùng
Toàn tỉnh có gần 300 trang trại chăn nuôi lợn, gà ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất; 95 cơ sở chăn nuôi bò, lợn, gà áp dụng quy trình thực hành sản xuất nông nghiệp tốt (VietGAP) đảm bảo an toàn thực phẩm và truy xuất nguồn gốc.
Ngoài ra, các hộ chăn nuôi bò sữa đã sử dụng hệ thống làm mát bằng phun sương kết hợp quạt mát để chống nóng cho bò; sử dụng máy vắt sữa, máy thái cỏ, đặc biệt 100% trạm thu gom sữa bò có Tank lạnh bảo quản và xe ô tô chuyên dụng để vận chuyển sữa.
Năm 2023, Chi cục Chăn nuôi và Thú y tỉnh đã xây dựng thành công mô hình áp dụng công nghệ số trong chăn nuôi lợn thịt với quy mô 1.000 con tại hộ ông Nguyễn Văn Tuấn, thôn Cao Quang, xã Cao Minh, thành phố Phúc Yên. Theo đó, trang trại đã được lắp đặt hệ thống giám sát và điều khiển khí hậu chuồng nuôi, hệ thống cho ăn tự động, phần mềm quản lý chuồng trại chăn nuôi.
Người nuôi sẽ hạn chế ra vào khu vực chuồng nuôi, giảm nguy cơ lây nhiễm, xâm nhập mầm bệnh từ bên ngoài, nhưng vẫn nắm bắt kịp thời tình hình bên trong trang trại để có biện pháp xử lý, bảo vệ vật nuôi, giám sát việc tuân thủ quy trình, kỹ thuật của công nhân trong khi chăm sóc lợn theo chuẩn an toàn sinh học.
Ngoài ra, trang trại đã đầu tư công nghệ xử lý chất thải khép kín gồm máy ép phân, hầm biogas. Toàn bộ lượng chất thải chăn nuôi của trang trại được tách bã, ủ men vi sinh làm phân hữu cơ phục vụ cho sản xuất nông nghiệp.
Ông Nguyễn Văn Tuấn, chủ trang trại cho biết: "Việc ứng dụng công nghệ số trong chăn nuôi không chỉ giúp giảm nhân công, kiểm soát được thức ăn, nước uống, hạn chế tối đa việc lây lan dịch bệnh trong quá trình chăn nuôi mà còn mang lại lợi nhuận kinh tế cao cho người chăn nuôi.
Hiện nay, trang trại xuất bán hơn 400 con lợn thịt với tổng trọng lượng hơn 30 tấn/tháng; cung cấp từ 700 - 800 con lợn giống cho các hộ chăn nuôi trên địa bàn tỉnh. Trang trại của gia đình còn tạo việc làm cho 23 lao động địa phương, thu nhập bình quân từ 8-9 triệu đồng/người/tháng".
Ngoài ra, trên địa bàn tỉnh đang triển khai dự án tổ hợp chăn nuôi, chế biến thịt bò Vinabeef Tam Đảo áp dụng công nghệ số hiện đại tại xã Trung Mỹ, huyện Bình Xuyên và xã Minh Quang, huyện Tam Đảo gồm 2 phân khu chính: Trang trại chăn nuôi bò thịt có sức chứa 10.000 con và Nhà máy chế biến thịt bò mát với công suất 30.000 con/năm (10.000 tấn sản phẩm/năm) do Tổng Công ty chăn nuôi Việt Nam (Vilico) - thuộc Tập đoàn Vinamilk và Tập đoàn Sojitz (Nhật Bản) khởi công xây dựng từ đầu tháng 3/2023; dự kiến hoàn thành trong năm 2024, sẽ cung cấp các sản phẩm là thịt bò mát tươi, ngon, bổ dưỡng và an toàn cho sức khỏe đến người tiêu dùng.
Thông qua việc áp dụng các tiến bộ kỹ thuật vào trong sản xuất đã làm thay đổi cơ cấu giống, sử dụng thức ăn, quy trình công nghệ chăn nuôi, tạo ra ngành hàng chủ lực trong cơ cấu lại nông nghiệp của tỉnh.
Đến nay, chăn nuôi đã hình thành một số vùng sản xuất hàng hóa tập trung quy mô lớn như vùng chăn nuôi bò sữa tại các xã của các huyện Vĩnh Tường, Lập Thạch, Tam Đảo; chăn nuôi lợn tập trung số lượng, quy mô lớn tại các xã thuộc các huyện Lập Thạch, Yên Lạc; chăn nuôi gia cầm chuyên trứng, chuyên thịt tại các xã thuộc các huyện Tam Dương, Tam Đảo.
Bước đầu đã hình thành các mô hình chăn nuôi, giết mổ ứng dụng tiến bộ kỹ thuật công nghệ cao, chuyển đổi số... đưa giá trị sản xuất chăn nuôi giai đoạn 2013 - 2023 bình quân của tỉnh tăng 5,2%/năm; năm 2023, sản lượng thịt hơi xuất chuồng các loại đạt gần 130 nghìn tấn (tăng 34,3%), sản lượng trứng gia cầm 735 triệu quả (tăng 2,1 lần), sản lượng sữa bò tươi đạt 59,05 nghìn tấn (tăng 9,6 lần) so với năm 2013. Năm 2024, giá trị sản xuất chăn nuôi dự kiến tăng 5% so với năm 2023.
Tiếp tục đẩy mạnh ứng dụng công nghệ cao trong chăn nuôi, ngành Nông nghiệp tổ chức tập huấn về chăn nuôi công nghệ số cho người dân; xây dựng sổ tay điện tử hỗ trợ quy trình kỹ thuật chăn nuôi và giết mổ gia cầm, gia súc cho người chăn nuôi; triển khai mô hình áp dụng đồng bộ công nghệ số trong chăn nuôi phục vụ tham quan, đào tạo, trao đổi kinh nghiệm cho người dân và doanh nghiệp. Từ đó tạo sự đột phá về năng suất, chất lượng và nâng cao khả năng cạnh tranh của sản phẩm chăn nuôi trên thị trường.
Mai Liên