Trong chiến lược phát triển trồng trọt đến năm 2030, huyện Yên Lạc đặt ra mục tiêu đạt tốc độ tăng trưởng giá trị sản xuất trồng trọt bình quân 0,6 - 0,8%/năm, vì vậy, huyện đã tập trung phát triển trồng trọt theo chuỗi giá trị trên cơ sở liên kết chặt chẽ giữa các đối tác, lấy doanh nghiệp là trung tâm. Qua đó, hình thành nhiều vùng cây trồng mới cho năng suất, giá trị kinh tế cao.
Mô hình trồng ngải cứu lấy tinh dầu mở ra hướng đi mới cho nông dân xã Văn Tiến (Yên Lạc). Ảnh: Nguyễn Lượng
Yên Lạc nằm trong vùng trọng điểm sản xuất lương thực của tỉnh. Để nâng cao hiệu quả sử dụng đất, gia tăng giá trị sản xuất nông nghiệp, huyện tích cực chuyển dịch cơ cấu cây trồng theo hướng đưa vào sản xuất những giống cây trồng mới có giá trị và năng suất cao; xây dựng các vùng sản xuất tập trung trồng rau sạch, cao cấp theo công nghệ sinh học tại các xã Hồng Phương, Đại Tự, Trung Kiên, Liên Châu, đáp ứng nhu cầu tiêu dùng của huyện và thị trường ngoài huyện cũng như phục vụ xuất khẩu; tăng diện tích các loại rau, đậu có giá trị cao như cà chua, gia vị, dưa chuột, ớt, hành, tỏi, cà rốt, nấm.
Chủ động khai thác tiềm năng, lợi thế của từng địa phương, huyện Yên Lạc bố trí phân vùng các loại cây trồng. Cụ thể, đối với tiểu vùng phía Bắc, đây là vùng nông nghiệp đô thị với tổng diện tích gần 700ha, gồm 2 xã Đồng Văn, Đồng Cương và một phần các xã Tề Lỗ, Bình Định và Trung Nguyên, huyện phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, rau sạch, hoa cây cảnh.
Với vùng giữa nông nghiệp thâm canh cao gồm các xã, thị trấn Yên Lạc, Yên Đồng, Tam Hồng, Liên Châu, Yên Phương, Nguyệt Đức, Văn Tiến và một phần các xã Tề Lỗ, Bình Định và Trung Nguyên đã hình thành vùng lúa chất lượng cao, vùng rau an toàn tập trung của tỉnh.
Riêng với vùng đất bãi, ngoài đê bố trí trồng dưa, đậu tương, rau cao cấp, cây gia vị theo hình thức luân canh gối vụ.
Huyện đã quy hoạch và đưa vào sản xuất 41 vùng trồng trọt sản xuất hàng hóa tập trung; thu hút các doanh nghiệp đầu tư phát triển nông nghiệp trên địa bàn.
Điển hình như Công ty cổ phần cây thuốc Việt Nam đầu tư liên kết sản xuất vùng cây dược liệu diện tích 20-30 ha tại xã Hồng Châu; Công ty OFT liên kết mở rộng vùng chuyên canh trồng cây rau theo hướng hữu cơ tại các xã Liên Châu, Hồng Phương, quy mô 8 ha; liên kết sản xuất dưa lưới ứng dụng công nghệ cao đạt tiêu chuẩn VietGAP tại các xã Văn Tiến, Hồng Châu, quy mô 1,6 ha; mô hình trồng cây phật thủ xuất khẩu tại các xã Trung Kiên, Liên Châu, quy mô 24ha; mô hình liên kết sản xuất lúa theo hướng hữu cơ tại xã Yên Phương, quy mô 20ha; mô hình sản xuất cà chua theo hướng VietGAP tại xã Đại Tự, quy mô 40 ha.
Nhờ vậy, Yên Lạc là nơi cung cấp các loại hàng hóa lương thực, rau, hoa, thực phẩm có giá trị cao... cho các đô thị lớn và các khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh.
Năm 2023, tổng giá trị sản xuất trồng trọt trên địa bàn huyện đạt hơn 570 tỷ đồng, vượt 1,5% kế hoạch năm, tăng 7% so với năm 2022. Riêng năng suất cây lúa đạt 64,3 tạ/ha, tăng 12,2%, đứng đầu tỉnh.
Đến nay, trên địa bàn huyện có 11 sản phẩm được đánh giá, phân hạng đạt OCOP 3 sao; đăng ký mã số, mã vạch cho các sản phẩm OCOP và tem truy suất nguồn gốc sản phẩm; hỗ trợ đưa 100% sản phẩm OCOP lên sàn thương mại điện tử.
Phát huy lợi thế vùng đất bãi ven sông Hồng màu mỡ, diện tích rộng, năm 2021, chị Nguyễn Thị Hoan, xã Liên Châu đã mạnh dạn thuê 4 mẫu đất của các hộ dân trồng hơn 900 cây phật thủ.
Theo chị Hoan, do phật thủ là cây trồng mới ở địa phương nên gia đình luôn chủ động chăm sóc theo quy trình kỹ thuật; áp dụng hệ thống tưới tự động; thường xuyên theo dõi quá trình sinh trưởng, phát triển của cây. Năm 2023, gia đình chị bán phật thủ, thu về gần 1 tỷ đồng, tạo việc làm thường xuyên cho gần 10 lao động.
Với mục tiêu đạt hơn 160 triệu đồng/ha trồng trọt vào năm 2030; ít nhất 30% diện tích có tưới được áp dụng phương pháp tưới tiên tiến, tiết kiệm nước, huyện Yên Lạc tiếp tục mở rộng vùng trồng rau đang có lợi thế như rau gia vị tại thị trấn Yên Lạc; rau, quả an toàn tại các xã Liên Châu, Hồng Phương và Đại Tự, quy mô khoảng 100ha; phát triển vùng nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao tại các xã Hồng Châu, Hồng Phương với quy mô khoảng 30ha; vùng trồng bí đỏ theo tiêu chuẩn VietGAP tại các xã Tề Lỗ, Trung Nguyên và Đồng Cương, quy mô khoảng 130 ha; đẩy mạnh sản xuất, phát triển các sản phẩm OCOP trên địa bàn huyện.
Bên cạnh đó, huyện mở rộng vùng trồng cây ăn quả lâu năm tập trung tại các xã Trung Kiên, Hồng Châu, Liên Châu và Đại Tự với cây trồng chính gồm chuối tiêu hồng, chuối tây, bưởi, mít, nhãn.
Qua đó tạo ra các sản phẩm nông nghiệp đặc trưng, đóng góp tích cực cho sự phát triển KT-XH của địa phương.
Mai Liên