Những năm qua, sự tăng trưởng cả về quy mô, chất lượng và hiệu quả hoạt động của các Quỹ tín dụng nhân dân (QTDND) đã góp phần thúc đẩy kinh tế - xã hội (KT-XH) của địa phương nói chung, đời sống thành viên nói riêng. Để đảm bảo hệ thống ngày càng ổn định, việc thực hiện cơ cấu lại giúp các QTDND trên địa bàn tỉnh hoạt động hiệu quả, an toàn và phát triển bền vững.
Quỹ tín dụng nhân dân thị trấn Hương Canh (Bình Xuyên) chủ động ứng dụng công nghệ, tạo thuận lợi cho các thành viên vay vốn phát triển kinh tế với lãi suất ưu đãi. Ảnh: Chu Kiều
Theo báo cáo của Ngân hàng Nhà nước tỉnh, năm 2023, tổng nguồn vốn của 31 QTDND trên địa bàn đạt gần 5,3 nghìn tỷ đồng, tăng 821 tỷ đồng so với cùng kỳ 2022, tổng dư nợ cho vay đạt hơn 3,7 nghìn tỷ đồng, tăng 1,17%…
Không thể phủ nhận những đóng góp tích cực của hệ thống QTDND trong phát triển KT-XH của tỉnh nói chung, địa phương nói riêng. Tuy nhiên, trên thực tế vẫn còn một số QTDND hoạt động kém hiệu quả, sai sót trong quản trị điều hành, huy động vốn, cho vay chưa phù hợp với thực tế, thành viên chưa chủ động phục vụ mục đích phát triển của quỹ.
Nguyên nhân chính những tồn tại nêu trên là do nhận thức của một số cán bộ QTDND còn chưa đầy đủ, thiếu kinh nghiệm.
Tại một số quỹ còn có tình trạng cán bộ “lách luật”, không tuân thủ các quy định của cơ quan quản lý nhà nước và quy định của hệ thống, xa rời mục tiêu hoạt động của quỹ và lợi ích của thành viên.
Nhiều bộ phận nghiệp vụ và thành viên trong quỹ chưa phát huy hết vai trò, trách nhiệm được giao. Hội đồng quản trị, Ban Kiểm soát của một số QTDND chưa nhận thức được vai trò, trách nhiệm trong việc triển khai, chỉ đạo và kiểm tra, kiểm soát; chưa gương mẫu trong chỉ đạo, điều hành hoạt động, còn để xảy ra những sai sót.
Cùng với đó, hệ thống các quy định về mô hình tổ chức, quản trị điều hành, kinh doanh hoạt động, các quy định về tài chính kế toán đối với hệ thống vẫn còn mang tính bao quát chung, chưa cụ thể.
Phần lớn giao trách nhiệm xây dựng quy chế, quy trình nghiệp vụ cho hội đồng quản trị các quỹ nên còn lúng túng. Cấp ủy, chính quyền một số địa phương chưa hiểu đúng về hoạt động của QTDND.
Đã có tình trạng chính quyền địa phương can thiệp sâu vào hoạt động nghiệp vụ của quỹ. Và ngược lại, có nơi lại coi QTDND như một tổ chức tín dụng do Ngân hàng Nhà nước cấp phép nên chưa có sự quan tâm đúng mức đối với quỹ ở địa phương quản lý…
Nghiêm túc thực hiện Đề án Cơ cấu lại hệ thống các tổ chức tín dụng gắn với xử lý nợ xấu giai đoạn 2021 - 2025 trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc, Ngân hàng Nhà nước chi nhánh tỉnh đã chấn chỉnh, quyết liệt chỉ đạo thực hiện cơ cấu lại cho phù hợp với thực trạng của từng QTDND trên địa bàn.
Mạnh dạn thay thế các thành viên Hội đồng quản trị, người điều hành không đủ năng lực. Thường xuyên đôn đốc các QTDND chủ động xử lý nợ xấu và phòng ngừa, hạn chế nợ xấu gia tăng. Kiểm soát tăng trưởng tín dụng gắn với nâng cao chất lượng tín dụng. Chủ động rà soát, đánh giá phân loại, nhận diện các QTDND yếu kém cơ cấu lại hợp lý, an toàn, hiệu quả.
Phối hợp chặt chẽ với cấp ủy, chính quyền địa phương các cấp trong công tác quản lý, giám sát và xử lý những tồn tại yếu kém của QTDND. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền về chủ trương chính sách, pháp luật của Nhà nước đối với QTDND, giúp các quỹ hoạt động an toàn, hiệu quả và bền vững.
Thường xuyên tổ chức thanh tra, kiểm tra, giám sát tiến độ và kết quả thực hiện kế hoạch hành động cơ cấu lại hệ thống QTDND gắn với xử lý nợ xấu giai đoạn 2021 - 2025 trên địa bàn tỉnh.
Ông Hoàng Duy Chinh, Giám đốc Ngân hàng Nhà nước tỉnh cho biết: Thực hiện phương án cơ cấu lại QTDND giai đoạn 2021 - 2025 trên địa bàn tỉnh là bước đi mang tính đồng bộ, thiết thực trong việc hoàn thiện, nâng cao chất lượng nghiệp vụ đối với hệ thống QTDND.
Cơ cấu lại giúp hệ thống QTDND phát huy tốt hơn vai trò là “bà đỡ”, đồng hành cùng người dân thúc đẩy phát triển kinh tế địa phương, góp phần hạn chế tình trạng cho vay nặng lãi, đáp ứng được kỳ vọng của Nhà nước và nhân dân về mô hình tín dụng này.
Thực hiện đồng bộ các giải pháp đề ra, đến nay hoạt động của hệ thống QTDND trên địa bàn tỉnh tương đối ổn định.
Các QTDND đã chú trọng đa dạng hóa sản phẩm cho vay, phát triển cho vay phù hợp với nhu cầu thực tế của thành viên và kiểm soát chặt chẽ chất lượng tín dụng, xử lý tốt nợ xấu nên tỷ lệ nợ xấu luôn ở mức thấp, chiếm 0,16% tổng dư nợ; trong đó, 17 QTDND không có nợ xấu, 14 QTDND có nợ xấu dưới 1%.
Nhờ tăng trưởng về nguồn vốn, dư nợ, kiểm soát tốt chất lượng tín dụng 8 QTDND trên địa bàn tỉnh đã có lợi nhuận tăng hơn 20% như QTDND Thanh Lãng, Thổ Tang, Bình Dương, Đại Đồng, thị trấn Yên Lạc, Đồng Văn, Văn Quán và Đống Đa.
Để cơ cấu lại QTDND theo hướng an toàn, hiệu quả và phát triển bền vững, Ngân hàng Nhà nước tỉnh yêu cầu các QTDND trên địa bàn tiếp tục thực hiện các giải pháp, nhiệm vụ đề ra trong phương án cơ cấu lại gắn với xử lý nợ xấu giai đoạn 2021 - 2025 đã được phê duyệt.
Nâng cao hiệu quả công tác kiểm soát nội bộ, tập trung kiểm soát công tác tín dụng, kế toán, an toàn kho quỹ, quản trị điều hành. Thực hiện nghiêm túc chế độ báo cáo thống kê theo quy định, đảm bảo dữ liệu chính xác đối với báo cáo cân đối tài khoản kế toán hằng ngày, hằng tháng.
Ngân hàng Nhà nước đề nghị UBND tỉnh quan tâm chỉ đạo chính quyền các cấp thường xuyên phối hợp với đơn vị trong quản lý Nhà nước đối với các QTDND, đặc biệt là tiếp tục thực hiện Đề án Củng cố và phát triển hệ thống QTDND đến năm 2020, định hướng đến năm 2030.
Chỉ đạo ngành chức năng, địa phương tạo điều kiện hỗ trợ cơ sở vật chất, trụ sở làm việc; đẩy nhanh việc cấp giấy Chứng nhận quyền sử dụng đất cho QTDND. Xem xét hỗ trợ các QTDND vay vốn ưu đãi từ Quỹ hỗ trợ phát triển HTX tỉnh để có thêm nguồn vốn cho các thành viên vay đầu tư phát triển sản xuất, kinh doanh.
Thành An