Bằng niềm đam mê, sự sáng tạo trong cách nghĩ, cách làm của anh Trương Anh Tuấn (xã Hồ Sơn, huyện Tam Đảo), những bài thuốc nam gia truyền của gia đình đã được cải tiến thành nhiều dạng tiện lợi, phù hợp xu hướng thị trường nhưng vẫn giữ được công dụng của thuốc. Từ đó, góp phần giữ gìn, phát triển các bài thuốc quý.
Anh Trương Anh Tuấn (xã Hồ Sơn, huyện Tam Đảo) phát triển vườn cây thuốc nam với nhiều vị thuốc quý. Ảnh: Nguyễn Lượng
Sinh ra trong gia đình có 10 đời làm nghề bốc thuốc nam ở huyện Tam Đảo, ngay từ nhỏ, Trương Anh Tuấn đã theo bố lên rừng hái thuốc và được chỉ dạy về tác dụng chữa bệnh gan, cơ xương khớp, dạ dày… của nhiều loại cây thuốc quý; kỹ thuật bốc, sắc thuốc.
Những chuyến đi như vậy đã thôi thúc anh phải nỗ lực không ngừng để trở thành thầy thuốc chữa bệnh cứu người bằng y dược cổ truyền. Sau nhiều năm miệt mài cố gắng, những trái ngọt dần xuất hiện khi anh tốt nghiệp Học viện Y dược cổ truyền Việt Nam và về công tác tại Trạm Y tế thị trấn Tam Đảo. Bận rộn với công việc cơ quan nhưng khi rảnh rỗi, anh vẫn dành thời gian nghiên cứu, phụ giúp gia đình hành nghề bốc thuốc chữa trị cho bệnh nhân.
Những năm gần đây, trước sự phát triển nhanh của xã hội, anh Tuấn nhận thấy thuốc nam khó cạnh tranh trên thị trường bởi được sử dụng theo cách thông thường là sắc thuốc, mất khá thời gian. Hơn nữa, mẫu mã, bao bì còn hạn chế; nguồn dược liệu tự nhiên đang ngày một cạn kiệt.
Với tư duy “nhìn xa trông rộng”, năm 2018, anh bắt đầu phát triển vườn cây thuốc nam với nhiều vị thuốc quý như cà gai leo, giảo cổ lam, đinh lăng...
Có nguồn nguyên liệu sạch, an toàn, anh tiếp tục đầu tư hơn 500 triệu đồng để xây nhà xưởng, mua máy nghiền, máy sấy, hệ thống để chế biến, chuẩn hóa quy trình sản xuất, giúp các bài thuốc gia truyền của gia đình ngày càng phát huy giá trị. Các bài thuốc đã được cải tiến thành nhiều dạng tiện lợi hơn mà vẫn giữ được công dụng của thuốc như: Nấu cao, nghiền thành bột, trà túi lọc…
Lấy giá trị gốc từ bài thuốc gia truyền của gia đình, anh đang tập trung phát triển và đưa ra thị trường sản phẩm trà đinh lăng, cà gai leo Tam Đảo, được bào chế ở dạng túi lọc tiện dụng.
Với quy trình sản xuất hoàn toàn khép kín, đảm bảo vệ sinh, sản phẩm giữ nguyên được mùi vị, chất lượng và không ảnh hưởng đến các đặc tính của dược liệu. Ngoài thành phần chính là đinh lăng và cà gai leo, sản phẩm còn được bổ sung thêm 8 loại thảo dược tự nhiên để tăng công dụng hỗ trợ điều trị bệnh.
Theo anh Tuấn, sản phẩm trà đinh lăng, cà gai leo Tam Đảo không chỉ có tác dụng giải rượu mà còn đem lại hiệu quả cao trong hỗ trợ điều trị các bệnh lý về gan như xơ gan, gan nhiễm mỡ, viêm gan…; điều hòa huyết áp, an thần, tăng cường trí nhớ.
Để nâng cao hiệu quả trong hoạt động tiêu thụ sản phẩm, anh Tuấn luôn chú trọng thiết kế bao bì, đẩy mạnh quảng bá, giới thiệu sản phẩm. Nhờ đó, sản phẩm nhanh chóng được thị trường ưa chuộng, đánh giá cao, được tiêu thụ rộng rãi tại nhiều tỉnh thành trong cả nước như Thành phố Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh, tỉnh Quảng Ninh, Thái Bình, Hưng Yên…
Mỗi năm, anh xuất bán khoảng 10 nghìn hộp; doanh thu đạt hàng trăm triệu đồng/năm, tạo việc làm cho 5-7 lao động địa phương. Với giá trị đem lại về mặt sức khỏe và kinh tế, năm 2021, sản phẩm trà đinh lăng, cà gai leo Tam Đảo của anh được công nhận sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu cấp tỉnh và sản phẩm OCOP 3 sao.
Trước những thành công bước đầu, anh Tuấn khiêm tốn: “Có nhiều lợi thế: Vừa được lĩnh hội tri thức y học cổ truyền của Việt Nam trên giảng đường, tiếp cận với nền y học hiện đại trong công việc cũng như kế thừa kinh nghiệm gia truyền của chính dòng tộc, gia đình, tôi có nhiều thuận lợi trong quá trình nghiên cứu, cải tiến các phương thuốc bí truyền của dân tộc, góp phần phát triển y học cổ truyền theo hướng hiện đại hóa”.
Về định hướng phát triển trong thời gian tới, anh Tuấn cho biết sẽ tiếp tục mở rộng vùng dược liệu; kế thừa và phát triển tinh hoa y học dân tộc, đầu tư, phát triển thêm sản phẩm mới như trà túi lọc chuyên chữa bệnh dạ dày; đẩy mạnh quảng bá, giới thiệu sản phẩm gắn với sản phẩm du lịch Tam Đảo.
Qua đó, phát huy giá trị, nâng tầm dược liệu Việt Nam, góp phần chăm sóc sức khỏe, chữa bệnh cho người dân bằng thuốc nam tiện lợi, hiệu quả.
Phùng Hải