Những năm qua, thực hiện chủ trương chuyển dịch cơ cấu kinh tế của huyện Tam Đảo nhằm nâng cao đời sống người dân, Đảng ủy xã Bồ Lý đã chủ trương, triển khai các giải pháp cụ thể, khuyến khích người dân chuyển đổi mô hình sản xuất nông nghiệp theo hướng đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ, mở rộng vùng trồng cây đặc sản theo hướng hàng hóa, nâng cao chất lượng và giá trị sản phẩm đem lại hiệu quả kinh tế thiết thực.
Về xã Bồ Lý những ngày giữa tháng 5, từ những cánh đồng trồng lúa, rau quả cao sản tập trung đến những khu vườn trồng na dai, cây Ba Kích đều hứa hẹn về năng suất chất lượng cây trồng.
Chúng tôi được Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ xã Bồ Lý Nguyễn Thị Ba, Tổ trưởng tổ phát triển cây trồng của xã đưa đi tham quan mô hình trồng 1.000 gốc cây Ba Kích trên diện tích 5ha của bà Phạm Thị Chính, khu 7 Chùa Bồi.
Bà Chính kể: Năm 2022, có nhiều người trong xã trồng cây Ba Kích đem lại lợi ích kinh tế, nên tôi bàn với chồng dọn dẹp sạch khu vườn trồng 5 ha, mua gần 1.000 cây giống Ba Kích về trồng. Cuối năm nay sẽ được thu hoạch củ Ba Kích, dự kiến đem về cho gia đình từ 300 - 350 triệu đồng.
Gia đình ông Ngô Trung Chín - một trong những hộ trồng na dai hiệu quả nhiều năm ở thôn Ngọc Thụ cho biết: Vụ na năm nay, nhờ áp dụng kỹ thuật cắt tỉa cành, thụ phấn nhân tạo và bón phân phù hợp với quá trình sinh trưởng của cây mà na của gia đình ông có chất lượng tốt hơn hẳn.
Ông Chín phấn khởi: “Giờ không có chuyện na được mùa hay mất mùa nữa mà hoàn toàn phụ thuộc vào con người. Từ kinh nghiệm tham quan thực tế tại một số địa phương như Bắc Ninh, Bắc Giang, Yên Bái… người trồng na ở Bồ Lý đã và đang áp dụng kỹ thuật thụ phấn cho na, hộ nào muốn na quả to thì để ít quả, muốn sai để nhiều quả.
Đặc biệt, việc thụ phấn cho hoa còn giúp kéo dài thời gian thu hoạch, quả na to, không bị ảnh hưởng của thời tiết. Vụ na năm nay dự kiến bắt đầu thu hoạch từ trung tuần tháng 6 âm lịch. Với giá bán buôn na hiện nay từ 30 nghìn đồng/kg trở lên gia đình tôi sẽ thu lãi từ 40 - 60 triệu đồng”…
Hiện nay toàn xã có khoảng 500 hộ trồng na, 20 hộ trồng cây Ba Kích, 5 hộ trồng ớt xuất khẩu… sản lượng và giá bán ổn định, trung bình mỗi năm, hộ trồng na dai ít cũng có thu nhập khoảng 50 triệu đồng; những hộ trồng nhiều có thể cho thu nhập trên 200 triệu đồng. Hiện toàn xã có hơn 100 ha, sản xuất theo vùng trồng cây hàng hóa tập trung, trong đó riêng cây na và Ba Kích chiếm 76 ha.
Vườn Ba Kích của gia đình bà Phạm Thị Chính dự kiến cho thu hoạch cuối năm nay đạt từ 250-300 triệu đồng.
Trong số các cây đặc sản ở Bồ Lý, cây na dai đã và đang thực sự là loại cây chủ lực, góp phần tạo việc làm, tăng thu nhập, nâng cao đời sống nhân dân địa phương. Đặc biệt, khi được bảo hộ, cấp mã số truy xuất nguồn gốc, có bao bì sản phẩm… sẽ mở ra triển vọng mới để na dai Bồ Lý không chỉ có mặt ở thị trường trong nước mà còn có thể xuất khẩu ra thị trường nước ngoài.
Bí thư Đảng ủy xã Bồ Lý Nguyễn Xuân Phong cho biết: Tổng diện tích đất tự nhiên toàn xã có 935 ha, trong đó đất sản xuất hằng năm hơn 805 ha; hơn 80% người dân vẫn bám ruộng tần tảo đổi giống thay cây làm nông nghiệp. Địa phương có tiềm năng, thế mạnh về phát triển nông nghiệp theo hướng trồng vùng tập trung hàng hóa cây đặc sản là cây na, ba kích, ớt.
Nhận thức được giá trị của đất đai và sự chuyển động của địa phương trong xây dựng nông thôn mới, trong quá trình lãnh chỉ đạo phát triển kinh tế, Đảng ủy xã Bồ Lý nhận thức nông nghiệp chưa tương xứng với tiềm năng, lợi thế của địa phương; đặc biệt, sản xuất nông nghiệp còn kém bền vững, sức cạnh tranh thấp, chưa phát huy tốt nguồn lực cho phát triển sản xuất. Việc chuyển dịch cơ cấu kinh tế và đổi mới cách thức sản xuất trong nông nghiệp còn chậm, vẫn chủ yếu là sản xuất nhỏ phân tán; năng suất, chất lượng, giá trị gia tăng thấp.
Xuất phát từ chủ trương tái cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững nhằm xây dựng nền nông nghiệp theo hướng sản xuất hàng hóa lớn, nâng cao chất lượng sản phẩm, bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm; nâng cao giá trị gia tăng, xã Bồ Lý đã và đang hình thành hàng chục mô hình sản xuất nông nghiệp sạch, ứng dụng khoa học kỹ thuật công nghệ cao. Khuyến khích người dân mạnh dạn xây dựng mô hình sản xuất mới, cho hiệu quả kinh tế cao, mang tính đột phá và tiên phong trong sản xuất nông nghiệp ở địa phương.
Việc hình thành các mô hình sản xuất nông nghiệp theo quy mô sản xuất tập trung hàng hóa, hướng tới một nền nông nghiệp xanh, sạch và hiện đại là chủ trương lãnh đạo xuyên suốt của địa phương trong nhiều năm qua.
Các mô hình sản xuất nông nghiệp ở Bồ Lý dù đang mới ở giai đoạn bắt đầu nhưng đã và đang đem lại lợi ích kinh tế cao so với sản xuất nông nghiệp truyền thống. Nhờ chuyên dịch cơ cấu kinh tế, 5 năm gần đây, tổng sản lượng lương thực có hạt toàn xã đạt 2.700 tấn, vượt mục tiêu Đại hội Đảng bộ nhiệm kỳ 2020 - 2025 đề ra; giá trị bình quân đạt 49 triệu đồng/ha, tăng 5% so với năm 2020; thu nhập bình quân đạt 58 triệu đồng/người/năm, tăng 7% so với năm 2020; đặc biệt vùng trồng cây đặc sản đạt từ 150 - 250 triệu đồng/ha, góp phần xóa đói giảm nghèo phát triển bền vững.
Điều đáng quan tâm là thay đổi được tư duy sản xuất nông nghiệp của người dân, đó là sản xuất hàng hóa, sản xuất nông nghiệp xanh, sạch và theo hướng hiện đại.
Tuy nhiên, khó khăn lớn của các mô hình sản xuất nông nghiệp đang hình thành là vốn đầu tư cao, trình độ dân trí còn nhiều hạn chế, bởi 40% dân số của xã Bồ Lý là đồng bào dân thiểu số; chi phí tích tụ, cải tạo đất đất đai, cây giống và môi trường trồng lớn. Vì vậy, rất cần sự quan tâm giúp đỡ của cơ quan chức năng hỗ trợ vốn, giống, kỹ thuật để nhân rộng các mô hình nông nghiệp an toàn, hiệu quả trên phạm vi toàn xã.
Bài, ảnh: Xuân Hùng