Những bãi rác nhựa cháy đùng đùng trong đêm, lan rộng ra lòng đường khiến nhiều người đi qua không khỏi ám ảnh. Cùng với đám lửa nóng rực là mùi nhựa khét lẹt, khói bốc lên cao nghi ngút gây tức ngực, khó thở cho nhiều người. Vấn nạn xả thải bừa bãi, đốt rác thải nhựa trong đêm là câu chuyện gây nhức nhối ở thôn Đông Mẫu, xã Yên Đồng, huyện Yên Lạc thời gian qua.
Bãi rác "tự cháy" trong đêm
23h, chứng kiến cảnh tượng bãi rác ven đường ở thôn Đông Mẫu, xã Yên Đồng cháy lớn trong đêm nhiều người thấy bất an. Do đám cháy lan rộng ra mặt đường tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn giao thông cho các chủ phương tiện lưu thông qua đoạn đường này.
Theo phản ánh của người dân, dù cháy từ đêm, nhưng đến sáng hôm sau, bãi rác vẫn còn mùi khét khiến ai đi qua cũng phải nín thở. Đối với người dân trong khu vực, không ai còn lạ lẫm với sự việc này bởi nó thường tái diễn. Đây là một trong những bãi rác thải nhựa tự phát, sau khi bị vứt ra đường, một số người có hành vi đốt rác để lấy dây đồng.
Hiện nay, xã Yên Đồng có 2 làng nghề tái chế nhựa (thôn Đông Mẫu) và chế biến bông vải sợi (thôn Gia). Dù 2 nghề này mang lại nguồn thu nhập cao cho các hộ gia đình, nhưng cũng chính là mầm mống gây nên tình trạng ô nhiễm môi trường, uy hiếp cuộc sống của người dân địa phương.
Đống tro còn lại sau vụ cháy.
Trước đây, tại thôn Đông Mẫu chỉ có vài hộ làm nghề tái chế nhựa phế liệu, đến nay, nhiều gia đình mua nhựa về tái chế. Từ một vài máy nghiền, hiện nay trong thôn có gần 40 đầu máy, tạo nguồn thu nhập từ 300 - 500 triệu đồng/năm/hộ.
Theo số liệu thống kê, thôn Đông Mẫu có hơn 500 hộ, trong đó có hơn 100 hộ làm nghề thu mua phế liệu, 41 hộ tái chế nhựa. Việc các cơ sở sản xuất nằm trong khu dân cư, tận dụng khuôn viên đất thổ cư để tập kết nguyên vật liệu và sản xuất; hệ thống xử lý chất thải có đầu tư nhưng chưa đồng bộ; chưa có bãi chôn lấp chất thải hợp vệ sinh, hệ thống xử lý nước thải khu dân cư tập trung... gây ra nhiều hệ lụy cho môi trường.
Đồng bộ các giải pháp bảo vệ môi trường
Trao đổi vấn đề này, đại diện lãnh đạo xã Yên Đồng cho biết: “Hiện nay, việc thu gom, xử lý rác thải nhựa tại địa phương gặp nhiều khó khăn dẫn đến tình trạng xả thải bừa bãi, đốt rác gây ô nhiễm môi trường.
Sau mỗi vụ việc, địa phương đều đưa phương tiện, máy móc đến hiện trường dọn dẹp, nhưng rồi sự việc đâu lại vào đấy. Địa phương đã giao nhiệm vụ cho lực lượng công an xã tuần tra, mật phục để bắt giữ, xử lý các trường hợp có hành vi xả rác thải không đúng nơi quy định, đốt rác thải nhựa gây ô nhiễm môi trường. Đồng thời, đang nỗ lực liên hệ với các doanh nghiệp, đơn vị dịch vụ để tiến hành thu gom, xử lý rác thải nhựa nhằm xử lý dứt điểm, triệt để vấn nạn trên”.
Rác thải nhựa tiếp tục được người dân vứt ra bãi rác.
Được biết, trước sự phản ánh của người dân, chính quyền địa phương ở các xã lân cận và cơ quan chuyên môn cấp trên về tình trạng đốt rác thải nhựa ở thôn Đông Mẫu, thời gian qua, xã Yên Đồng đã nhiều lần rốt ráo vào cuộc nhưng việc xử lý chưa triệt để do gặp những khó khăn nhất định.
Cũng theo chia sẻ của lãnh đạo xã, bản thân người dân địa phương cũng ý thức được tình trạng ô nhiễm môi trường, nhưng vì mưu sinh nên họ chấp nhận bám nghề. Dù chính quyền địa phương đã tăng cường tuyên truyền, nhưng người dân không có ý định chuyển đổi nghề. Hiện nay, quỹ đất của địa phương hạn hẹp, không có điều kiện di dời các hộ làm nghề ra khu vực sản xuất riêng. Trong khi việc thực hiện chủ trương mở rộng Cụm công nghiệp làng nghề của huyện Yên Lạc thì người dân lại không đồng ý”.
Qua thực trạng ở xã Yên Đồng cho thấy, dù địa phương có 2 làng nghề, nhưng nguồn lực đầu tư cho hoạt động thu gom, xử lý chất thải làng nghề hiện nay chưa được quan tâm đúng mức, dẫn đến tình trạng ô nhiễm môi trường không khí, nước mặt đang hiện hữu.
Được biết, xã Yên Đồng đã thực hiện lập phương án bảo vệ môi trường làng nghề tái chế nhựa và chế biến bông vải sợi. Qua đó, giúp địa phương làm tốt hơn công tác quản lý môi trường làng nghề, cũng như đưa ra các đề xuất, giải pháp phù hợp với điều kiện thực tế.
Trên cơ sở đó, các cấp chính quyền và cơ quan chức năng có thẩm quyền cần có sự quan tâm, dành nguồn kinh phí nhất định để đầu tư cho các hoạt động bảo vệ môi trường. Người dân ở làng nghề cũng cần nâng cao ý thức, trách nhiệm và chung tay thực hiện hiệu quả việc thu gom, xử lý chất thải đúng quy định. Có như vậy, môi trường sống của người dân địa phương mới được cải thiện gắn với mục tiêu phát triển kinh tế làng nghề theo hướng phát triển bền vững.
Bài, ảnh: Hà Trần