Với ưu điểm nhanh, tiện lợi, giá rẻ... thức ăn đường phố trở thành sự lựa chọn của nhiều người. Tuy nhiên, thức ăn đường phố tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất an toàn vệ sinh thực phẩm (ATVSTP), dễ lây lan các bệnh truyền nhiễm, ảnh hưởng đến sức khỏe người tiêu dùng.
Các dịch vụ ăn uống và thức ăn đường phố được người tiêu dùng ưa chuộng vì sự tiện lợi, giá thành rẻ. Tuy nhiên, thức ăn đường phố luôn tiềm ẩn nguy cơ mất ATVSTP do sử dụng nguyên liệu, cách chế biến, bảo quản thực phẩm không đảm bảo.
Theo đánh giá từ cơ quan chức năng, thức ăn đường phố có nguy cơ gây bệnh tiêu chảy và các bệnh đường ruột do vi khuẩn, hóa chất độc hại từ nguyên liệu, phụ gia thực phẩm gây ra…
Dạo một vòng quanh thành phố Vĩnh Yên, nhất là những tuyến đường gần trường học, chợ, nơi buôn bán sầm uất dễ dàng bắt gặp những xe hàng di động bán đủ các loại thực phẩm được chế biến sẵn...
Việc chế biến, lấy thức ăn cho khách đa số được chủ quán thực hiện bằng tay trần, bát đũa dùng xong được lau rửa rất qua loa, khăn lau tay chung với khăn lau bát đũa; đồ ăn không được che chắn; đồ sống để lẫn với đồ đã chế biến; chảo dầu đen sậm vì đồ ăn được chiên đi chiên lại nhiều lần…
Đáng nói là hầu hết người tiêu dùng đều có thể quan sát và thấy được nguy cơ mất ATVSTP, song họ vẫn dễ dàng chấp nhận. Chị Nguyễn Thị Thúy ở phường Định Trung, thành phố Vĩnh Yên cho biết: “Tôi biết về nguy cơ mất ATVSTP của các loại thức ăn đường phố, nhưng vì sự tiện lợi, giá cả lại phải chăng, hương vị cũng khá ổn, nên nhiều khi vẫn lựa chọn sử dụng”.
Đồng chí Trương Thị Thanh, Phó Chủ tịch UBND phường Ngô Quyền, thành phố Vĩnh Yên cho biết: "Trên địa bàn phường hiện có hơn 120 hộ kinh doanh dịch vụ ăn uống. Để kiểm soát chất lượng thức ăn đường phố, UBND phường đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền nhằm nâng cao ý thức tự giác, trách nhiệm và đạo đức của các hộ, cơ sở sản xuất, kinh doanh, chế biến thực phẩm; tăng cường thanh tra, kiểm tra và yêu cầu các hộ kinh doanh dịch vụ ăn uống ký cam kết đảm bảo ATVSTP…".
Thức ăn bày bán trên vỉa hè không được che chắn, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn vệ sinh thực phẩm. Ảnh: Trà Hương
Theo Thông tư số 30 năm 2012 của Bộ Y tế quy định về điều kiện an toàn thực phẩm đối với cơ sở kinh doanh dịch vụ ăn uống, kinh doanh thức ăn đường phố nêu rõ: Điều kiện an toàn thực phẩm đối với cơ sở kinh doanh thức ăn đường phố là phải bảo đảm đủ nước sạch; có dụng cụ riêng gắp thức ăn chín; không để lẫn thức ăn chín với thức ăn sống...
Trong chế biến thực phẩm, không được sử dụng các chất phụ gia, phẩm màu; thức ăn phải được bày bán trên giá cao hơn 60 cm, bao gói hợp vệ sinh, có dụng cụ chứa đựng chất thải tại nơi kinh doanh dịch vụ thức ăn đường phố...
Tuy nhiên, đối chiếu những quy định này thì hầu hết các cơ sở kinh doanh thức ăn đường phố đều chưa đáp ứng được. Qua công tác thanh, kiểm tra của ngành chức năng, hầu hết các hộ chưa xuất trình được giấy khám sức khỏe của người lao động; không có hóa đơn, chứng từ hợp lệ chứng minh nguồn gốc, xuất xứ của các loại thực phẩm…; người trực tiếp tham gia chế biến thực phẩm không có trang thiết bị bảo hộ lao động; thiếu các dụng cụ bảo quản thực phẩm hợp vệ sinh.
Trong khi đó, để xử phạt các trường hợp vi phạm gặp nhiều khó khăn, do địa điểm kinh doanh của các cửa hàng trên đường phố không cố định, thường xuyên thay đổi mặt hàng kinh doanh...
Để tránh rủi ro liên quan đến ngộ độc thực phẩm từ thức ăn đường phố, các cấp, ngành, địa phương đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến quy định, kiến thức về ATVSTP nhằm nâng cao nhận thức của người tiêu dùng và ý thức, đạo đức của các hộ, cơ sở chế biến, sản xuất, kinh doanh thức ăn đường phố; tăng cường kiểm tra, giám sát, xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân, cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm vi phạm quy định về ATVSTP.
Bên cạnh sự nỗ lực của cơ quan chức năng, người tiêu dùng cũng cần trang bị cho mình những kiến thức về ATVSTP; nói không với những quán ăn đường phố không đảm bảo các điều kiện an toàn thực phẩm…
Minh Thu