Với cách làm sáng tạo, linh hoạt, phù hợp tình hình thực tế tại địa phương, đến nay, Chương trình xây dựng nông thôn mới (NTM) nâng cao, NTM kiểu mẫu trên địa bàn huyện Lập Thạch đã thực sự đi vào cuộc sống, trở thành phong trào mạnh mẽ, rộng khắp trên toàn huyện và mang lại hiệu quả thiết thực. Hiện, Lập Thạch có 3 địa phương được công nhận xã đạt chuẩn NTM nâng cao, 18 thôn được công nhận thôn đạt chuẩn NTM kiểu mẫu, huyện đạt 6/9 tiêu chí huyện NTM.
Diện mạo nông thôn mới nâng cao xã Đồng Ích (Lập Thạch) ngày một khang trang. Ảnh: Thế Hùng
Xác định xây dựng NTM có điểm khởi đầu nhưng không có kết thúc, ngày 26/11/2021, Ban chấp hành Đảng bộ huyện Lập Thạch đã ban hành Nghị quyết số 03 về xây dựng NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu giai đoạn 2021 - 2025 và định hướng đến năm 2030.
Với mục tiêu đến năm 2025 có 13 xã đạt chuẩn NTM nâng cao, 2 xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu và xây dựng 26 thôn ở các xã đạt chuẩn thôn NTM kiểu mẫu có kinh tế phát triển, Ban chấp hành Đảng bộ huyện cùng cấp ủy chính quyền từ huyện đến cơ sở tích cực triển khai thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp, xây dựng các kế hoạch, nhiệm vụ cụ thể để chương trình thực sự đi vào chiều sâu, thực chất và phát triển bền vững.
Cùng với đó, Ban chỉ đạo Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM của huyện và các xã cũng được thành lập và kiện toàn. Công tác tuyên truyền về xây dựng xã NTM nâng cao, thôn NTM kiểu mẫu được tăng cường, đổi mới nhằm tạo chuyển biến về nhận thức và hành động của cán bộ, nhân dân về việc góp của, góp công trong quá trình thực hiện xây dựng NTM nâng cao, kiểu mẫu trên địa bàn.
Nhờ đó trong 3 năm 2021 - 2023, các xã Triệu Đề, Thái Hòa, Bắc Bình, Xuân Lôi và Xuân Hòa đã huy động được trên 700 tỷ đồng xây dựng xã NTM nâng cao, thôn NTM kiểu mẫu.
Về Lập Thạch những ngày đầu Xuân 2024, dọc trên các trục đường chính, cờ hoa tung bay phấp phới, người dân hân hoan, phấn khởi thi đua lao động, sản xuất, kinh doanh, dịch vụ. Có được thành quả như ngày hôm này là nhờ thời gian qua, hạ tầng KT - XH nông thôn trên địa bàn huyện được đầu tư xây dựng, công tác phát triển sản xuất, cải tạo vườn hộ được quan tâm, thực hiện, xuất hiện ngày càng nhiều những mô hình kinh tế hiệu quả, các vùng sản xuất chuyên canh, chuyên cư như thanh long ruột đỏ ở Vân Trục, Xuân Hòa, Ngọc Mỹ; chăn nuôi bò sữa ở Thái Hòa...
Dừng chân tại xã Triệu Đề - một trong hai địa phương đầu tiên của huyện được chọn làm điểm trong xây dựng NTM nâng cao, thôn dân cư NTM kiểu mẫu mới thấy rõ ý nghĩa, hiệu quả mà chương trình xây dựng NTM đem lại cho người dân.
Ở Triệu Đề, dọc những tuyến đường trải nhựa áp phan rộng rãi là những hàng cây xanh đang vươn mình đón nắng. Hơn thế, công tác bảo vệ môi trường nông thôn được nâng lên rõ rệt. Người dân đã mạnh dạn đầu tư, phát triển các mô hình kinh tế, đem lại hiệu quả cao.
Nhờ đó, Triệu Đề đã trở thành xã đầu tiên của huyện được công nhận xã đạt chuẩn NTM nâng cao. Nếu như năm 2014 thu nhập bình quân đạt 24 triệu đồng/người/năm, đến năm 2021 đạt trên 60 triệu đồng/người/năm và năm 2023 đạt trên 68 triệu đồng/người/năm.
Đến thời điểm hiện tại, huyện Lập Thạch có 3 địa phương được công nhận xã đạt chuẩn NTM nâng cao, 18 thôn được công nhận thôn đạt chuẩn NTM kiểu mẫu, huyện đạt 6/9 tiêu chí huyện NTM.
Trong 3 tiêu chí chưa đạt thì tiêu chí Chất lượng môi trường sống và tiêu chí Môi trường đang gặp rất nhiều khó khăn trong việc thực hiện. Đặc biệt là chỉ tiêu tỷ lệ hộ được sử dụng nước sạch theo quy chuẩn từ hệ thống cấp nước tập trung hiện khó có thể thực hiện đạt chuẩn theo quy định.
Bên cạnh đó, Bộ tiêu chí xã NTM giai đoạn 2021 - 2025 do Thủ tướng Chính phủ ban hành đã bổ sung nhiều chỉ tiêu thay đổi theo hướng nâng cao hơn, dẫn đến nhiều xã NTM không duy trì được các tiêu chí đã đạt.
Mặt khác, Nghị định số 57/2018 của Chính phủ về cơ chế, chính sách khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn hết hiệu lực và chưa được thay thế, sửa đổi khiến việc hoàn thành các chỉ tiêu, tiêu chí như môi trường khu vực nông thôn; chuyển đổi số trong xây dựng NTM, NTM nâng cao, kiểu mẫu; thực hiện truy xuất nguồn gốc các sản phẩm chủ lực của xã gắn với xây dựng vùng nguyên liệu và được chứng nhận VietGAP hoặc tương đương rất khó bởi hầu hết các xã có điều kiện tự nhiên, diện tích đất đai canh tác nhỏ lẻ, manh mún...
Tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trên, đồng thời, góp phần thúc đẩy bộ mặt nông thôn của huyện phát triển bền vững, nâng cao chất lượng đời sống vật chất, tinh thần của người dân, tháng 1/2024, BCH Huyện ủy Lập Thạch đã xây dựng ban hành Nghị quyết chuyên đề về xây dựng NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu giai đoạn 2023 - 2025.
Nghị quyết đưa ra những giải pháp cụ thể nhằm tăng cường công tác lãnh, chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền từ huyện đến cơ sở. Cùng với sự hỗ trợ từ ngân sách Nhà nước, huy động tối đa nguồn lực của địa phương, nguồn xã hội hóa, nguồn vốn lồng ghép có hiệu quả thuộc chương trình, dự án trên địa bàn.
Đồng thời phát huy dân chủ, thực hiện phương châm “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra”; đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động, quán triệt triển khai tới toàn bộ cán bộ, đảng viên và nhân dân để mọi người hiểu rõ lợi ích, ý nghĩa của chương trình xây dựng NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu.
Hồng Tính