Với mục tiêu “Mọi người dân đều được hưởng thành quả của sự phát triển”, những năm qua, tỉnh đã dành nhiều nguồn lực để tập trung đẩy mạnh phát triển đô thị cùng xây dựng nông thôn mới (NTM), tạo sự chuyển biến cơ bản về diện mạo, chất lượng đô thị, nông thôn của tỉnh. Tiếp tục để người dân được hưởng lợi bền vững, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã ban hành nghị quyết về xây dựng mô hình Làng văn hóa kiểu mẫu trên địa bàn tỉnh đến năm 2025, góp phần hoàn thành các mục tiêu về xây dựng NTM nâng cao, kiểu mẫu.
Kỳ 1: Đổi mới từ phong trào xây dựng làng văn hóa và NTM
Kế thừa truyền thống yêu nước của cha ông, người dân Vĩnh Phúc luôn sáng tạo, đổi mới và tiên phong. Chính sách “khoán hộ” của Cố Bí thư Tỉnh ủy Kim Ngọc đã đem lại nguồn sống tươi mới, cuộc sống no ấm cho người dân Vĩnh Phúc từ những năm 1966 - 1968.
Theo dòng chảy lịch sử nối tiếp, nhiều nghị quyết ra đời đều hướng tới mục tiêu đem lại sự phồn vinh, hạnh phúc cho người dân. Đặc biệt, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVII xác định mục tiêu xây dựng khu dân cư văn hóa, khôi phục các giá trị văn hóa truyền thống trong các thôn, làng, tổ dân phố.
Theo đó, phong trào xây dựng làng văn hóa và NTM trên địa bàn tỉnh đã có sức lan tỏa mạnh mẽ, phát triển đồng đều ở các huyện, thành phố. Phong trào thu hút sự quan tâm chỉ đạo của các cấp, các ngành và sự tham gia hưởng ứng của đông đảo các tầng lớp nhân dân một cách mạnh mẽ.
Bia tưởng niệm các Anh hùng liệt sĩ được người dân thôn Cao Quang, xã Cao Minh, thành phố Phúc Yên đóng góp xây dựng khơi dậy phong trào xây dựng làng văn hóa ngày càng sôi nổi
Phát huy tinh thần tương thân, tương ái, giúp nhau xóa đói, giảm nghèo; nâng cao ý thức tự quản cộng đồng; huy động nguồn lực to lớn trong nhân dân xây dựng cơ sở vật chất hạ tầng, thiết chế văn hóa cộng đồng; tạo ra sự chuyển biến tiến bộ thực hiện nếp sống văn minh, thực hành tiết kiệm trong việc cưới, việc tang, lễ hội, mừng thọ; duy trì và phát triển phong trào văn hóa-văn nghệ; bảo tồn, phát huy các di sản văn hóa dân tộc, thuần phong mỹ tục; ngăn chặn, đẩy lùi các tệ nạn xã hội...
Thông qua phong trào xây dựng làng văn hóa và NTM, đời sống vật chất, tinh thần của người dân không ngừng được cải thiện, tỷ lệ hộ nghèo giảm nhanh, số hộ khá và giàu tăng; diện mạo đô thị, nông thôn đã có sự thay đổi rõ rệt.
Cụ thể, toàn tỉnh đã cứng hóa 667,2 km đường thôn và liên thôn, nâng tỷ lệ cứng hóa đạt 100%; cứng hóa được 690,1 km đường ngõ xóm, nâng tổng số km đường ngõ xóm được cứng hóa đến nay là 1.231,5km/1.295km, đạt tỷ lệ 98,5%.
Tỷ lệ hộ dân được sử dụng điện thường xuyên đạt 100% từ năm 2015 và duy trì ổn định đến nay. Chất lượng điện ở nông thôn ngày càng được nâng cao, ổn định, đáp ứng đủ, kịp thời nhu cầu sinh hoạt của người dân và phát triển sản xuất, dịch vụ, ngành nghề khu vực nông thôn.
Hệ thống cơ sở hạ tầng thương mại đã có bước phát triển cả về số lượng và quy mô, đa dạng về loại hình và cấp độ; 100% xã, phường, thị trấn có đài truyền thanh và hệ thống loa truyền thanh đến các thôn, đáp ứng yêu cầu thông tin, tuyên truyền chủ trương, chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước.
Thu nhập bình quân đầu người tăng nhanh. Đến cuối năm 2021, tỷ lệ hộ nghèo theo chuẩn nghèo tiếp cận đa chiều giai đoạn 2016-2020 là 0,44%; tỷ lệ hộ nghèo giảm còn 1,51%.
Chính sách hỗ trợ mua BHYT cho các các đối tượng như người cao tuổi, mua bảo hiểm theo hộ gia đình, học sinh, sinh viên đang học tại các cơ sở giáo dục hoặc cơ sở giáo dục nghề nghiệp được ban hành và triển khai thực hiện hiệu quả; tỷ lệ người dân nông thôn tham gia BHYT tăng hằng năm. Đến hết năm 2021, tỷ lệ người dân nông thôn tham gia BHYT đạt 92,0%.
Liên kết sản xuất gắn với tiêu thụ sản phẩm giữa nông dân với HTX và doanh nghiệp được hình thành ở nhiều vùng sản xuất hàng hóa tập trung, điển hình như trong chăn nuôi đã hình thành nhiều mô hình liên kết giữa các hộ nông dân với các công ty (giống, thức ăn chăn nuôi, tiêu thụ sản phẩm..), chuỗi liên kết chăn nuôi và tiêu thụ sữa bò (giữa hộ chăn nuôi, HTX và Công ty sữa Vinamilk, Cô gái Hà Lan); trong trồng trọt với nhiều cánh đồng mẫu lớn sản xuất lúa chất lượng ở các huyện Vĩnh Tường, Bình Xuyên; nhiều vùng sản xuất rau an toàn liên kết với Công ty VinEco, Siêu thị Go!Vĩnh Phúc, Coop.mark... đã góp phần thúc đẩy hình thành các vùng sản xuất hàng hóa tập trung, nâng cao chất lượng sản phẩm, đáp ứng yêu cầu của doanh nghiệp liên kết và thị trường.
Cùng với đó, tỷ lệ hộ dân nông thôn được sử dụng nước hợp vệ sinh đạt 100%; tỷ lệ thu gom, xử lý rác thải sinh hoạt đạt hơn 75%; tỷ lệ chất thải công nghiệp thông thường và chất thải nguy hại, chất thải y tế được thu gom, xử lý đạt 100%, tỷ lệ chất thải chăn nuôi được thu gom, xử lý đạt 60%; cải tạo, xây dựng mới hơn 1.100 km cống rãnh thoát nước thải; tỷ lệ cơ sở sản xuất, kinh doanh, nuôi trồng thủy sản, làng nghề đảm bảo quy định về bảo vệ môi trường đạt 90%, có công trình xử lý chất thải đạt 90%; tỷ lệ hộ có nhà tiêu, nhà tắm, bể chứa nước sinh hoạt hợp vệ sinh và đảm bảo 3 sạch theo tiêu chí đạt hơn 90%.
Nhiều địa phương đã xây dựng và nhân rộng các mô hình tổ chức quần chúng tham gia công tác bảo vệ an ninh trật tự ở cơ sở theo hướng “tự phòng, tự quản, tự bảo vệ, tự hòa giải” để phòng chống tội phạm và các tệ nạn xã hội, bảo vệ tài sản, góp phần vào giữ gìn an ninh trật tự và bình yên.
Bài, ảnh: Thu Thủy