Nắng, gió, biển lấp lánh như dát vàng… vùng đất như một dấu chấm cuối cùng trên đường bờ biển dài hình chữ S của Tổ quốc thân thương, Cà Mau xa mà gần, gợi bao thương nhớ mênh mang, da diết qua từng câu vọng cổ, để mỗi lần ghé thăm là một lần đau đáu những nỗi niềm yêu dấu khôn nguôi…
Đền thờ Lạc Long Quân và tượng Mẹ - công trình mang ý nghĩa văn hóa, lịch sử và du lịch của đất mũi Cà Mau
Từ Sân bay quốc tế Cần Thơ, chúng tôi tiếp tục di chuyển hơn 170 km tới thành phố Cà Mau, tỉnh Cà Mau. Lần đầu tiên tới một tỉnh ven biển cực Nam của Tổ quốc, nằm trong khu vực đồng bằng sông Cửu Long, vùng đất năng động với 2 mùa mưa nắng trong năm đã cho chúng tôi nhiều khám phá thú vị.
Xe băng qua huyện Năm Căn tới Ngọc Hiển… đâu đâu cũng là những cánh rừng ngập mặn với những hàng cây đước vững mình bên bờ biển gió cát… có lẽ vì vậy mà rừng ngập mặn Cà Mau còn có tên gọi là rừng Đước.
Cánh rừng ngập mặn với những hàng cây Đước vươn mình bên bờ biển gió cát Cà Mau
Như những dũng sĩ bảo vệ bên bờ biển gợi đến hình ảnh kiên cường, bất khuất và tinh thần đoàn kết của dân tộc, rừng Đước cũng đã từng... trực tiếp tham gia vào cuộc kháng chiến chống Mỹ, che chở, bao bọc quân và dân ta chiến đấu bảo vệ Tổ quốc.
Tôi nhớ đến tác phẩm “Cây Đước Cà Mau” của nhà văn Đoàn Giỏi ca ngợi sự bất khuất và số phận của những cây Đước gắn với vùng đất Năm Căn như những người dân Nam Bộ luôn bám đất, bám rừng, đoàn kết, quyết giữ gìn độc lập dân tộc.
Chúng tôi dừng chân tại xã Đất Mũi, huyện Ngọc Hiển (huyện được tách ra thành 2 huyện Năm Căn và Ngọc Hiển). Huyện được đặt tên người chiến sĩ cách mạng kiên trung, Anh hùng LLVT Phan Ngọc Hiển gắn với cuộc khởi nghĩa Hòn Khoai. Nắng vào mùa thêm chói chang và rát bỏng nhưng những hàng cây Đước nơi này như những chiếc ô khổng lồ tỏa bóng mát che chở… Những chiếc xuồng đi giữa dòng nước thăm thẳm, gió biển lồng lộng thổi táp vị mằn mặn, chúng tôi thỏa sức ngắm vùng cực Nam của Tổ quốc mình.
Du khách chụp ảnh tại Mốc tọa độ GPS 0001 đánh dấu điểm cực Nam của Tổ quốc.
Được các anh, chị Báo Cà Mau dẫn đường như những hướng dẫn viên du lịch, tới đâu chúng tôi cũng được giới thiệu kỹ càng. Thiêng liêng giây phút chúng tôi được đứng trước cột mốc cuối cùng của đường Hồ Chí Minh. Bên cạnh cột mốc Km số 0, một cột mốc khác cũng có ý nghĩa linh thiêng không kém là mốc tọa độ GPS 0001.
Cùng với các mốc tọa độ khác ở Cột cờ Lũng Cú (Hà Giang), ngã 3 biên giới A Pa Chải (Điện Biên), mũi Đôi (Khánh Hòa) mốc tọa độ GPS 0001 đất mũi Cà Mau - đã đánh dấu 4 điểm cực của lãnh thổ Việt Nam. Và phía bên kia, mũi thuyền Cà Mau như thể hiện khát vọng vươn xa, ý chí bất khuất, kiên cường của người Việt.
Du khách trải nghiệm trong rừng Đước Cà Mau.
Một phiên bản của Cột cờ Hà Nội được dựng lên ở mũi Cà Mau, nhìn lá cờ đỏ sao vàng phấp phới bay trong nắng, gió, một hình ảnh Hà Nội hiện về gần gũi trong tâm thức chúng tôi như nhắc nhở dù có đi tới nơi tận cùng của Tổ quốc thì trái tim Thủ đô Hà Nội vẫn rực lửa, đập mãi trong mỗi con người Việt Nam. Công trình mang đậm dấu ấn văn hóa, lịch sử thiêng liêng, như “sợi chỉ đỏ” kết nối, gắn bó “Bắc - Nam” một nhà và cũng mang tình cảm sâu nặng của người dân Thủ đô với đất Mũi - nơi cực Nam của Tổ quốc.
Đứng trên cao, chúng tôi thấy rõ mũi Cà Mau, bao quanh bởi rừng ngập mặn biển Đông cũng như những bãi bồi ở biển phía Tây. Xa xa, hòn Khoai hiện lên như nhắn gửi về dư âm cuộc khởi nghĩa bất khuất do Phan Ngọc Hiển khởi xướng chống thực dân Pháp.
Một điểm nhấn tại đất mũi là đền thờ Lạc Long Quân và tượng Mẹ khiến chúng tôi như được trở về với cội nguồn một cách sống động. Công trình quy tụ các giá trị văn hóa thuộc thời đại Hùng Vương thể hiện đạo lý uống nước nhớ nguồn, tình cảm thiêng liêng và trách nhiệm với lịch sử, lòng kính trọng tri ân của người con Cà Mau đối với bậc Quốc Tổ. Đây cũng là một trong những biểu tượng du lịch ý nghĩa của vùng đất cực Nam Tổ quốc - nơi “đất biết nở”, “rừng biết đi” và “biển sinh sôi”.
Qua những cánh rừng Đước là những ngôi nhà đơn sơ được dựng nhấp nhô như những vệt màu thanh nhã, người dân nơi đây chất phác như chính làn da rám nắng của họ. Mỗi nụ cười, lời chào của họ khiến chúng tôi ấm lòng. Đất Mũi, Năm Căn, Ngọc Hiển hay thành phố Cà Mau… còn nhiều lắm, chúng tôi không thể tới hết trong một thời gian ngắn…
Những món quà từ đất mũi Cà Mau thu hút du khách.
Ngồi bên biển nghe sóng vỗ ì ầm, biển xanh ươm màu nắng, chúng tôi được nghe những điệu vọng cổ, những bài hát “Thương lắm Cà Mau”, “Đất mũi Cà Mau”, “Gửi về nơi cuối đất”, “Áo mới Cà Mau”, “Cà Mau ngày mới”… âm hưởng thiết tha, chân thật da diết mà hào hiệp, trọng nghĩa tình của người Cà Mau… “Chiều Cà Mau như một dải lụa hồng… đêm thành phố dịu dàng như con gái, tuổi tròn trăng e ấp ngại ngùng, không lộng lẫy, kiêu sa mà gần gũi thân tình…”
Rồi thưởng thức những sản vật nơi đây như cá thòi lòi nướng, cua rang muối, ốc len xào dừa, tôm nướng muối ớt… cùng ly rượu trái giác - những món quà mà thiên nhiên hào phóng ban tặng cho vùng đất có sự chuyển tiếp giữa hai hệ sinh thái nước mặn và nước ngọt này.
Không quên được món tôm sú xào với rau su su, chúng tôi đã thực sự là những vị khách quý khi được thưởng thức món ăn đặc biệt, cầu kỳ này. Su su Tam Đảo, Vĩnh Phúc hòa quyện với tôm sú Cà Mau đã tạo thành một món ẩm thực mới, có vị giòn, ngọt bùi của hương rừng phía Bắc hòa quyện với vị đậm đà tươi ngon của vùng biển phía Nam - như một chất men gắn chặt thêm tình yêu thương giữa hai miền Tổ quốc. Món ăn được anh Ngô Minh Toàn, Tổng Biên tập Báo Cà Mau ấp ủ, sáng tạo khi biết có đoàn Báo Vĩnh Phúc ghé thăm…
“Nghe nói Cà Mau xa lắm, ở cuối cùng bản đồ Việt Nam. Ngại chi đường xa không tới, về để nói với nhau mấy lời”… Quả thật, đến một lần mà lưu luyến khó quên, “người Cà Mau dễ thương vô cùng… !”
Mong một ngày được trở lại Cà Mau…
Bài, ảnh: Thu Thủy