Những ngày gần đây, dư luận dành nhiều sự quan tâm về Dự án Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi), trong đó bàn nhiều về vấn đề phân cấp, trao quyền cho chính quyền cấp xã. Thời gian tới, chính quyền cấp xã sẽ tiếp nhận thêm nhiều chức năng, nhiệm vụ, bởi một số cơ quan cấp huyện tiếp tục được sắp xếp tinh giản. Qua việc sắp xếp này sẽ góp phần nâng cao tính chủ động, sáng tạo của chính quyền cấp xã trong thực thi nhiệm vụ được giao.
Thực tế, đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã là những người làm việc sát với người dân nhất. Họ là những người trực tiếp tổ chức triển khai thực hiện, đưa chủ trường đường lối của Đảng và chính sách pháp luật của Nhà nước vào thực tiễn cuộc sống, là những người trực tiếp lắng nghe những tâm tư, nguyện vọng của người dân ở cơ sở. Do đó, họ có vai trò quan trọng trong việc thực hiện quản lý Nhà nước về phát triển kinh tế, xã hội ở địa phương.

Ngay sau khi thành lập trên cơ sở sáp nhập xã Tam Phúc và thị trấn Vĩnh Tường, chính quyền thị trấn Vĩnh Tường mới đã khẩn trương vào cuộc, giải quyết nhanh chóng thủ tục hành chính cho người dân. Ảnh: Chu Kiều
Trong bối cảnh cải cách hành chính và xây dựng chính quyền địa phương ngày càng hiệu quả như hiện nay thì việc đẩy mạnh phân cấp và trao quyền cho cấp xã đóng vai trò quan trọng trong điều hành, quản lý Nhà nước ở cơ sở.
Khi trao quyền cho cấp xã, không chỉ giúp giảm tải cho chính quyền cấp trên mà còn nâng cao tính chủ động, tự chịu trách nhiệm của chính quyền cấp cơ sở trong quản lý và phát triển kinh tế, xã hội địa phương.
Theo Trưởng Phòng Nội vụ huyện Bình Xuyên Phùng Ngọc Lâm, Dự án Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi) đã phân định rõ vai trò, trách nhiệm của chính quyền địa phương theo phương châm "địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm”.
Cùng với đó, xây dựng hành lang pháp lý chặt chẽ, tháo gỡ những bất cập trong các luật chuyên ngành đảm bảo thực hiện hiệu quả cơ chế phân quyền, phân cấp và ủy quyền giữa Trung ương và địa phương. Bên cạnh đó, đảm bảo trách nhiệm rõ ràng giữa cá nhân và tập thể, tránh chồng chéo trong quản lý nhà nước.
Tuy nhiên, việc sửa đổi toàn diện này cần tiếp tục có đánh giá tổng thể để tránh sự hụt hẫng trong việc vận hành hệ thống tổ chức chính quyền địa phương cũng như mô hình chính quyền địa phương.
Thực tế đã chứng minh, những năm qua, do gần với người dân hơn, chính quyền cấp xã của huyện Bình Xuyên hiểu rõ những yêu cầu thực tiễn của địa phương để chủ động tham mưu cho huyện đề ra các giải pháp tháo gỡ khó khăn phù hợp.
Việc cấp xã chủ động đề xuất, tham mưu trúng, đúng sẽ làm giảm tải công việc, giúp cho huyện tập trung vào các lĩnh vực trọng tâm hơn. Việc phân cấp, trao quyền cũng giúp chính quyền cấp xã chủ động giải quyết những vấn đề ở địa phương mà không phải chờ đợi cấp trên phê duyệt sẽ tiết kiệm được nhiều thời gian, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý Nhà nước ở cơ sở.
Gần 6 năm qua, theo đề án của Chính phủ và Bộ Công an, khi lực lượng công an chính quy về các xã trên địa bàn tỉnh, tình hình an ninh trật tự tại các địa phương luôn ổn định, người dân yên tâm lao động, sản xuất để phát triển kinh tế, xã hội.
Về cơ sở, gắn bó trực tiếp với người dân, lực lượng công an chính quy đã chủ động nắm tình hình, quản lý địa bàn, đối tượng; chủ động rà soát, phát hiện các vụ việc mâu thuẫn trong nội bộ người dân để tham mưu UBND xã tổ chức hòa giải.
Thường xuyên phối hợp với các hội đoàn thể tổ chức gặp gỡ, thăm hỏi, hỗ trợ người dân để nắm tâm tư, nguyện vọng, tham mưu thực hiện tốt các chính sách an sinh xã hội, kịp thời xử lý các vụ việc tiềm ẩn nguy cơ phát sinh mâu thuẫn, ảnh hưởng đến an ninh trật tự trên địa bàn.
Cấp ủy Đảng và chính quyền trên địa bàn tỉnh luôn quan tâm đến công tác đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã. Qua đó, chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã từng bước được nâng cao, ngày càng có ý thức tổ chức kỷ luật, tinh thần đoàn kết và có trách nhiệm trong công tác, có tinh thần khắc phục khó khăn để hoàn thành nhiệm vụ được giao, góp phần quan trọng thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị của địa phương.
Sắp tới, khi một số ngành ở cấp huyện được bố trí về cơ sở, chính quyền cấp xã sẽ thực sự vững mạnh hơn và nhiều việc hơn. Tuy nhiên, để chính quyền cấp xã hoạt động hiệu quả hơn nữa sau phân cấp, phân quyền thì việc nâng cao chất lượng đội ngũ công chức cấp xã là một nhiệm vụ cấp bách trong thời điểm hiện nay.
Trong đó, cần chú trọng nâng cao năng lực cho cán bộ cấp xã thông qua đào tạo chuyên sâu về quản lý tài chính, quy hoạch, chính sách công... Ngoài ra, bảo đảm nguồn lực tài chính và nhân sự để chính quyền cấp xã có đủ điều kiện thực thi nhiệm vụ. Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin để minh bạch hóa hoạt động quản lý và kết nối hiệu quả giữa các cấp.
Việc phân cấp và trao quyền để nâng cao tính chủ động cho chính quyền cấp xã không chỉ là bài toán hành chính đơn thuần mà còn là giải pháp hữu hiệu nâng cao chất lượng quản lý Nhà nước, góp phần quan trọng phát triển kinh tế, xã hội và cải thiện đời sống người dân. Để đạt được mục tiêu trên, rất cần có những chính sách đồng bộ từ Trung ương, của tỉnh hỗ trợ để chính quyền cấp xã đảm nhận được nhiệm vụ đầy thách thức này.
Thành An