Trong bối cảnh sắp xếp lại xã, phường, việc cộng điểm ưu tiên trong tuyển sinh đại học năm 2025 là vấn đề được thí sinh và dư luận quan tâm.

Thí sinh tham gia Ngày hội tư vấn tuyển sinh năm 2025. Ảnh: Dương Triều
Cơ sở giáo dục được gán mã
Tại Ngày hội tuyển sinh năm 2025, đại diện Bộ GD&ĐT cho biết, thời điểm này, các điểm ưu tiên khu vực, đối tượng và phương án ưu tiên vẫn được hưởng chính sách như cũ, không bị ảnh hưởng bởi việc sáp nhập. Mới đây, Bộ GD&ĐT ban hành hướng dẫn tuyển sinh đại học, cao đẳng năm 2025.
Đặt vấn đề về ưu tiên khu vực đối với thí sinh học tại các cơ sở giáo dục THPT và tương đương có sự thay đổi chế độ ưu tiên như thế nào? Ông Nguyễn Anh Dũng - Phó Vụ trưởng Vụ Giáo dục đại học (Bộ GD&ĐT) cho hay, với cơ sở giáo dục THPT do thay đổi địa giới hành chính, chuyển địa điểm hoặc thay đổi cấp hành chính, chính sách dẫn đến thay đổi mức ưu tiên khu vực, thì mỗi giai đoạn hưởng mức ưu tiên khác nhau. Cơ sở giáo dục sẽ được gán một mã cơ sở giáo dục khác nhau cùng mức ưu tiên khu vực phù hợp.
Theo đó, thí sinh căn cứ thời gian học tập tại cơ sở giáo dục THPT chọn và điền đúng mã cơ sở giáo dục theo các giai đoạn để hưởng đúng mức ưu tiên theo khu vực. Phó Vụ trưởng Vụ Giáo dục đại học dẫn ví dụ:
Trường THPT Nguyễn Đình Liễn từ năm 2013 về trước đóng trên địa bàn xã Cẩm Huy (Cẩm Xuyên, Hà Tĩnh thuộc KV2-NT) nhưng từ năm 2014 trường chuyển đến địa bàn xã Cẩm Dương của huyện này - thuộc KV1. Vậy trường này được gán 2 mã khác nhau: Mã 068 - gán cho trường trong thời gian từ năm 2013 về trước; Mã 053 - gán cho trường thời gian từ năm 2014 đến nay. Nếu thí sinh học tại trường này từ năm 2013 đến năm 2015, lớp 10 khai mã trường là 068, lớp 11 và lớp 12 khai mã trường 053.
Để được hưởng ưu tiên theo đối tượng, thí sinh khai báo trên Hệ thống thời gian thường trú trên 18 tháng ở khu vực 1 hoặc/và thường trú trên 18 tháng ở xã đặc biệt khó khăn trong thời gian học THPT hoặc trung cấp (Danh mục các xã khó khăn, xã đặc biệt khó khăn do Chính phủ quy định). Thí sinh cần tải các minh chứng để được hưởng ưu tiên theo quy định và xuất trình bản chính của các giấy tờ nói trên để cơ sở đào tạo đối chiếu khi làm thủ tục nhập học.
Tránh việc thí sinh cộng điểm ưu tiên 2 lần, nếu cơ sở đào tạo sử dụng “điểm xét tốt nghiệp” để xét tuyển, thì phải trừ đi điểm ưu tiên đã được cộng trước đó, sau đó mới cộng thêm ưu tiên theo quy định của Quy chế tuyển sinh để xét tuyển.

Thí sinh dự thi đánh giá năng lực năm 2025 do Trường Đại học Sư phạm Hà Nội tổ chức. Ảnh: Sỹ Điền
Các trường đã xây dựng quy định
Dựa trên hướng dẫn của Bộ GD&ĐT, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội đã xây dựng quy định điểm ưu tiên theo khu vực. TS Trần Cường - Phó Trưởng phòng Đào tạo cho hay, mức điểm ưu tiên áp dụng cho từng khu vực, khu vực (KV) 1 cộng 0,75 điểm. Đây là các xã khu vực I, II, III và các xã có thôn đặc biệt khó khăn thuộc vùng dân tộc và miền núi; các xã đặc biệt khó khăn vùng bãi ngang ven biển và hải đảo; các xã đặc biệt khó khăn, xã biên giới, xã an toàn khu vào diện đầu tư của Chương trình 135 theo quy định của Thủ tướng Chính phủ.
Thí sinh thuộc KV 2 nông thôn được cộng 0,5 điểm, gồm các địa phương không thuộc KV1, KV2, KV3. Với những thí sinh thuộc KV2 được cộng 0,25 điểm, gồm các thị xã, thành phố trực thuộc tỉnh; các thị xã, huyện ngoại thành của thành phố trực thuộc Trung ương (trừ các xã thuộc KV1). Riêng thí sinh ở KV3 là các quận nội thành của thành phố trực thuộc Trung ương không được cộng điểm ưu tiên.
Khu vực tuyển sinh của mỗi thí sinh được xác định theo địa điểm trường mà thí sinh đã học lâu nhất trong thời gian học cấp THPT (hoặc trung cấp); nếu thời gian học (dài nhất) tại các khu vực tương đương nhau thì xác định theo khu vực của trường mà thí sinh theo học sau cùng. “Học sinh lớp 12 nên hỏi giáo viên chủ nhiệm về khu vực ưu tiên của trường THPT đang học để khai thông tin cho chính xác”, TS Trần Cường lưu ý.
Trường Đại học Ngoại ngữ (Đại học Quốc gia Hà Nội) đã xây dựng thang điểm xét tuyển với phương thức xét tuyển bằng kết quả thi tốt nghiệp THPT năm 2025. Theo đó, thí sinh sử dụng các tổ hợp xét tuyển của nhà trường để đăng ký xét tuyển không giới hạn số lượng nguyện vọng. Thang điểm xét tuyển: Điểm ngoại ngữ tính hệ số 2, sau đó quy về thang điểm 30 và cộng điểm ưu tiên theo quy định.
Điểm xét tuyển = [(Điểm môn 1 + Điểm môn 2 + (Điểm Ngoại ngữ x 2))/4 x 3] + điểm thưởng + điểm ưu tiên (nếu có). Điểm ưu tiên = [(30 - Tổng điểm đạt được đã bao gồm điểm thưởng)/7,5] × Mức điểm ưu tiên khu vực, đối tượng.
Trong bối cảnh đơn vị hành chính cấp xã sắp xếp, sáp nhập, đổi tên theo chủ trương của Đảng và Nhà nước, TS Lê Viết Khuyến - Phó Chủ tịch Hiệp hội các trường đại học, cao đẳng Việt Nam cho rằng, việc áp dụng các chế độ chính sách cộng điểm ưu tiên trong tuyển sinh đại học năm nay cần được duy trì. Theo đó, các địa phương, cơ sở đào tạo nên tiếp tục áp dụng Công văn số 389/UBDT-CSDT ngày 30/3/2020 để thực hiện việc cộng điểm ưu tiên cho thí sinh thuộc đơn vị hành chính cấp xã sau sắp xếp, sáp nhập, đổi tên.
Cụ thể, đối với các chính sách đặc thù thuộc thẩm quyền quyết định của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ, cơ quan ngang Bộ, thì tại đơn vị hành chính cấp huyện, xã mới hình thành sau khi sắp xếp được áp dụng chính sách đặc thù cao nhất của một trong các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã trước khi sắp xếp.
Trong thời gian này, trên cơ sở quy định của pháp luật, UBND cấp tỉnh phải tổ chức rà soát, đánh giá và có văn bản báo cáo cơ quan có thẩm quyền để xem xét, xác định các chính sách đặc thù cho đơn vị hành chính mới hình thành sau khi sắp xếp. Các chính sách đặc thù của đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã cần thực hiện theo quyết định mới của cơ quan có thẩm quyền.
Mức điểm ưu tiên (khu vực, đối tượng) để xét tuyển đảm bảo thống nhất, đồng bộ theo đúng quy định tại Điều 7 của Quy chế tuyển sinh. Trường hợp xét tuyển theo thang điểm khác thang điểm 30, cơ sở đào tạo phải xác định mức điểm ưu tiên tương ứng như thang điểm 30 theo quy định tại Điều 7 của Quy chế tuyển sinh.
(Theo Báo Giáo dục và Thời đại)