Bài 3: Điện Biên hôm nay
Những bước chân xao xuyến trên những cung đường vừa thân quen, vừa lạ lẫm, song, tất cả đọng lại trong chúng tôi tình người, tình đất nồng ấm ở một dải biên cương xa xôi, còn nhiều khó khăn, vất vả đang từng ngày chuyển mình đi lên, xứng đáng với địa danh đã đi vào huyền thoại.
Kế tiếp truyền thống tự hào của cha ông, lớp lớp thế hệ con cháu Điện Biên hôm nay tiếp tục noi gương, rèn luyện.
Thành phố Điện Biên Phủ những ngày cuối tháng 3, hoa ban “bung lụa”, khoe sắc. Dưới làn gió nhẹ, cánh ban níu giữ, quyến luyến bước chân du khách. Sắc hoa tinh khôi, khẽ đung đưa, như thì thầm, nhắn nhủ về một truyền thuyết tình yêu lãng mạn giữa chàng Khum và nàng Ban xinh đẹp. Họ đã hóa thân vào dáng hình xứ sở, sống mãi với thời gian bởi tình yêu bất diệt. Lễ hội hoa ban hằng năm được tổ chức ở thành phố Điện Biên Phủ đã trở thành nét văn hóa truyền thống đặc trưng. Hoa ban trở thành một nhận diện thương hiệu không chỉ đối với Điện Biên mà cả vùng Tây Bắc hùng vĩ.
Đón chúng tôi với nụ cười rạng rỡ, Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Điện Biên Nguyễn Minh Phú chia sẻ: "Điện Biên vào thời điểm này đang dồn sức cho chuỗi các hoạt động kỷ niệm 70 năm chiến thắng Điện Biên Phủ. Cả nước đang hướng về Điện Biên với tất cả niềm tự hào, thành kính và không riêng gì ngành văn hóa, tất cả các cấp, các ngành, địa phương, từng người dân nơi đây đang nỗ lực hết mình cùng với các cơ quan Trung ương phối hợp chặt chẽ, tổ chức sự kiện quốc gia trọng đại này sao cho thật ý nghĩa, xứng với tầm vóc chiến thắng lịch sử của dân tộc.
Toàn bộ công việc chuẩn bị cho đại lễ, đặc biệt là chương trình duyệt binh cũng đang gấp gáp ráp nối, hoàn chỉnh những công đoạn cuối cùng trước khi bước vào buổi tổng duyệt, dự kiến, tổng số lực lượng tham gia lên tới 12 nghìn người. Trong trăm mối bộn bề, anh em trong ngành đang căng mình hoàn thành nhiệm vụ, không kể giờ giấc, ngày nghỉ, có lệnh là sẵn sàng…"
Những ngày này, trên khắp các ngả đường của thành phố Điện Biên Phủ - nơi trung tâm diễn ra lễ kỷ niệm đã được khoác lên mình tấm áo mới lung linh sắc màu, đâu đâu cũng đậm đặc hình ảnh tái hiện, chấm phá những khoảnh khắc kiêu hùng của những ngày tháng lịch sử.
Dư âm của chiến thắng năm xưa dội về, tỏa rạng trên những gương mặt, nụ cười của hàng triệu du khách khắp mọi miền của Tổ quốc đang hội tụ trên mảnh đất đã đi vào huyền thoại. Trên các ngả đường đến Điện Biên không thể đếm xuể những đoàn xe ở khắp mọi miền quê, ngày đêm nối đuôi nhau, rực màu cờ hoa, biểu ngữ đổ về Di tích lịch sử Mường Phăng, bảo tàng, các di tích trên chiến trường xưa… Người người đi trong niềm hân hoan, tự hào, kiêu hãnh, nơi nơi dâng tràn cảm xúc thăng hoa, lan tỏa.
Khi được hỏi về cảm nhận của mình trong lần trở về Điện Biên dịp này, chị Nguyễn Minh Hường, ở Hà Nội không khỏi xúc động: "Tôi đã có thời gian khá dài công tác tại đây, có nhiều duyên nợ với nơi này, vì thế, mỗi lần trở về, cảm xúc như được dồn nén, đong đầy. Đặc biệt, thời điểm này, Điện Biên nói chung, thành phố Điện Biên Phủ nói riêng đâu đâu cũng như đang đắm mình trong không khí lễ hội chiến thắng vậy, thật là vui sướng, tự hào khi thấy Điện Biên đổi thay từng ngày. Được biết, giai đoạn 2021 - 2023, tốc độ tăng trưởng bình quân GRDP trên địa bàn tỉnh Điện biên ước đạt hơn 9%/năm; cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo đúng định hướng; thu nhập bình quân đầu người ước đạt gần 48 triệu đồng/năm; Đời sống vật chất, tinh thần của Nhân dân từ thành thị đến nông thôn, vùng sâu, vùng xa không ngừng được cải thiện, tạo sự phấn khởi và niềm tin vào công tác chỉ đạo, điều hành của tỉnh, mở ra cơ hội khai thác tiềm năng, thu hút các dự án lớn để phát triển.…".
Mùa đông qua đi, sắc vàng dã quỳ tàn héo cũng là lúc trên các cung đường của thị xã Mường Lay (thuộc tỉnh Điện Biên) bước vào mùa hoa mới. Những cánh hoa ban như cánh bướm lấp lóa trong nắng xuân, trong lòng phố núi, trở thành hình ảnh khó phai trong lòng người dân và du khách khi về với mảnh đất Mường Lay xinh đẹp và thơ mộng.
Sầm uất Mường Nhé hôm nay.
Sau khi di dời phục vụ công trình thủy điện Sơn La, thị xã Mường Lay nhiều lần điều chỉnh địa giới hành chính, hiện, nằm gọn trong một thung lũng hẹp, dài, nơi ngã ba giao cắt của sông Đà, sông Nậm Na và suối Nậm Lay.
Cuối xuân, sông Đà như một dải yếm lụa xanh ngắt vắt ngang các sườn núi, ôm chặt bản làng, xen lẫn nhiều công trình kiến trúc đồ sộ soi bóng xuống lòng hồ. Trong quy hoạch chung, thị xã có nhiều tiềm năng, lợi thế rất lớn phát triển thương mại, dịch vụ, du lịch. Đến thị xã Mường Lay thời điểm này, tôi được chiêm ngưỡng cảnh quan “sơn kỳ thủy tú” tuyệt đẹp, mặt hồ xanh ngắt như một tấm gương khổng lồ…
Thấy tôi mê mẩn, ngỡ ngàng trước “tuyệt tình cốc Mường Lay”, anh Nguyễn Ngọc Bảo, hội viên Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh Điện Biên chia sẻ thêm: "Nơi đây đã trở thành địa điểm lý tưởng phát triển du lịch lòng hồ, đua thuyền đuôi én, bay dù trải nghiệm... cùng với thưởng thức nét văn hóa, ẩm thực dân tộc độc đáo tại các bản văn hóa dân tộc Thái (ngành Thái trắng) của địa phương, như bánh Khẩu xén, bánh Chí Chọp, cá tép dầu, trải nghiệm nghề truyền thống (làm ghế mây, chế tác đàn tính)". Tôi thầm nghĩ sẽ có ngày trở lại, được sống trong không khí lễ hội ở thị xã Mường Lay…
Rời thị xã Mường Lay, chúng tôi tới huyện Mường Nhé - dải đất biên cương trù phú với 11 dân tộc anh em chung sống. Cung đường ngót 260 km từ thành phố Điện Biên Phủ đến Mường Nhé uốn lượn quanh co, trập trùng. Sắc xanh của núi rừng trải dài ngút ngát, bóng nhà sàn nhấp nhô men quanh sườn núi như những nốt nhạc điểm tô trên nền trời xanh ngắt.
Trung tâm huyện Mường Nhé hiện ra trước mắt bởi sự ngỡ ngàng với đường rộng thênh thênh, thẳng như kẻ chỉ, điện chiếu sáng, đèn màu trang hoàng rực rỡ, các tuyến phố được quy hoạch gọn gẽ, nhiều tòa nhà lớn bao quanh.
Phó Bí thư Thường trực Huyện ủy Mường Nhé Giàng A Dế niềm nở đón chúng tôi như những người thân lâu ngày gặp lại. Qua câu chuyện trao đổi, chúng tôi được biết đây là địa phương còn nhiều khó khăn của tỉnh Điện Biên, song, rất dồi dào tài nguyên du lịch cũng như phát triển thương mại, dịch vụ vùng cửa khẩu.
Nơi đây có Chợ lối mở A Pa Chải giao thương với Chợ lối mở Long Phú, huyện Giang Thành, tỉnh Vân Nam, Trung Quốc vào các ngày mùng 3, 13, 23 dương lịch trong tháng; đồng thời có các bản văn hóa A Pa Chải, Tá Miếu, Pờ Nhù Khồ... mang đậm bản sắc dân tộc Hà Nhì. Chính vì thế, nếu du khách đến trải nghiệm cột mốc ngã ba biên, có thể lưu lại vài ngày, ở Nhà khách của Ðồn Biên phòng A Pa Chải hoặc nhà dân để đi chơi chợ lối mở, thăm bản văn hóa, tìm hiểu đời sống, phong tục, văn hóa ẩm thực của bà con Hà Nhì hiếu khách nơi đây…
Hành trình từ A Pa Chải - mảnh đất cực Tây địa đầu Tổ Quốc lên đỉnh núi Khoan La cao gần 1.900m so với mực nước biển, nơi đặt cột mốc số 0 (cột mốc ba biên, có lẽ duy nhất ở Việt Nam ghi tên 3 nước Việt Nam - Trung Quốc - Lào), được mệnh danh “Một con gà gáy cả 3 nước đều nghe tiếng” cũng hết sức thi vị.
Thung lũng Mường Khoe - Mường Ảng được coi là "thủ phủ" trồng cà phê lớn nhất tỉnh Điện Biên.
Được các chiến sĩ biên phòng “hộ tống”, cùng với các tài xế (xe máy) là người địa phương, sau gần nửa tiếng di chuyển trên cung đường khá hiểm trở trong lòng rừng nguyên sinh, sau đó “bách bộ” leo gần 1.000 bậc cầu thang, chúng tôi vinh dự, tự hào đã có mặt ở cực Tây Tổ quốc thân yêu. Được phóng tầm mắt thu hình ảnh của đất nước Việt Nam tươi đẹp, hùng vĩ, đứng bên cạnh cột mốc số 0, một cảm xúc thiêng liêng, bồi hồi khó tả dâng trào.
Chúng tôi cũng được biết mới đây, ba nước đã thống nhất dự án mở rộng, chỉnh trang, hiện đại hóa khu vực cột mốc ba biên. Nơi đây, công trình cột cờ (quy mô tương đương như cột cờ Lũng Cú - Hà Giang) cũng đang gấp rút thi công, dự kiến sẽ hoàn thành vào dịp kỷ niệm 70 năm chiến thắng Điện Biên Phủ, hứa hẹn là điểm tham quan, du lịch hấp dẫn đối với du khách…
Đến Điện Biên những ngày này, được tắm mình trong bầu không khí sôi động bên thềm kỷ niệm 70 năm ngày chiến thắng Điện Biên Phủ, dạt dào cảm xúc về những miền quê, vùng đất đã đi vào lịch sử oai hùng của dân tộc, mang lại cho chúng tôi chất men say nồng nàn, nhiệt huyết.
Có một Điện Biên kiêu hùng mà quyến rũ.
Bài, ảnh: Thu Thủy