Phát triển năng lực tư duy phản biện cho đội ngũ cán bộ tham mưu tổ chức xây dựng Đảng hiện nay có tầm quan trọng đặc biệt, góp phần to lớn vào công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, củng cố hệ thống chính trị và nâng cao trình độ, năng lực của đội ngũ cán bộ làm công tác tham mưu tổ chức xây dựng Đảng trong tình hình mới. Đây là nhiệm vụ quan trọng, vừa mang tính cấp bách, vừa có tính lâu dài vì sự nghiệp xây dựng và phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.
Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư Lương Cường làm việc với Ban Tổ chức Trung ương, ngày 13-6-2024.
Công tác tham mưu và các yêu cầu cơ bản đối với công tác tham mưu
Tham mưu là việc đề xuất, đóng góp ý kiến, kiến nghị, đưa ra nhiều phương án để cán bộ quản lý lựa chọn về một nội dung, một chủ trương, một lĩnh vực, một công việc, công đoạn cụ thể theo mục tiêu, yêu cầu có tính chất chỉ đạo cho người lãnh đạo, người chỉ huy.
Công tác tham mưu có vị trí quan trọng trong lãnh đạo, quản lý và điều hành công việc của tất cả các cơ quan hành chính nhà nước, các cơ quan đảng, nhà nước nói chung, thể hiện rõ trong tham mưu cho lãnh đạo cơ quan việc xây dựng, tổ chức thực hiện chương trình, kế hoạch công tác, trong triển khai và kiểm tra thực hiện các quyết định lãnh đạo, quản lý, trong tổ chức quản lý và điều hành, điều phối công việc hằng ngày của cơ quan nói chung, đồng thời tham mưu trong tổ chức xây dựng Đảng nói riêng. Đặc biệt, công tác cán bộ là công việc cốt yếu của Đảng, là khâu then chốt trong công tác xây dựng Đảng, vì vậy, đội ngũ làm công tác tham mưu về tổ chức cán bộ có vai trò đặc biệt quan trọng. Sự tư vấn, tham mưu của những người làm công tác tổ chức có ảnh hưởng rất lớn tới quyết định của lãnh đạo và cả hệ thống tổ chức của Đảng. Như Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chỉ ra: “Công việc có việc khó việc dễ, việc nặng việc nhẹ. Phải phân phối thế nào cho người đúng với việc, việc đúng với người và ai cũng có công việc, cũng phấn khởi lao động”(1).
Hiện nay, đội ngũ tham mưu tổ chức xây dựng Đảng đã khẳng định được vị trí, vai trò của mình trong thực tiễn. Từ công tác tham mưu, các tổ chức đảng các cấp ngày càng tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả. Công tác tham mưu chủ yếu trên các lĩnh vực, như tổ chức điều hành công việc của cơ quan; tham mưu trong việc ra và tổ chức thực hiện các nghị quyết, chủ trương của Đảng; trong việc đề xuất xây dựng và trực tiếp xây dựng các quy chế, quy định về quản lý và điều hành các lĩnh vực hoạt động của cơ quan đảng; tham mưu trong tổ chức, đôn đốc, theo dõi, kiểm tra, giám sát việc thực hiện các quy chế, quy định; trong quản lý công tác văn bản, công tác văn thư lưu trữ, các lĩnh vực hoạt động không thể thiếu trong bất kỳ cơ quan nào đặc biệt là trong các cơ quan của Đảng; tổ chức khoa học quản trị công sở và bảo đảm cơ sở vật chất cho hoạt động của cơ quan đảng. Đó là các lĩnh vực cơ bản mà đội ngũ tham mưu tổ chức xây dựng Đảng đảm nhiệm.
Để đáp ứng được yêu cầu ngày càng cao, mang tính hiệu quả, thiết thực, công tác tham mưu phải bảo đảm các yêu cầu sau:
Một là, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ lãnh đạo, chỉ đạo và điều hành công việc của cơ quan, đơn vị. Yêu cầu, nhiệm vụ lãnh đạo, chỉ đạo các lĩnh vực công tác của cơ quan đảng đặt ra đến đâu, công tác tham mưu phải đưa ra được các kiến nghị, đề xuất các giải pháp phù hợp đến đó. Các giải pháp phải hữu hiệu, đủ mạnh và khả thi để giải quyết thành công các yêu cầu, nhiệm vụ lãnh đạo, chỉ đạo.
Hai là, bảo đảm chất lượng tham mưu, đề xuất, nghĩa là phải chính xác, khoa học. Muốn vậy, người tham mưu phải có đủ trình độ, năng lực về chuyên môn, nghiệp vụ, tri thức về các lĩnh vực liên quan; có đầy đủ thông tin, kể cả thông tin quá khứ, hiện tại, dự báo; phải nắm vững các chủ trương, đường lối của Đảng, quy định pháp luật và các chế độ, chính sách hiện hành của Nhà nước; phải trung thực, khách quan, sát thực và đề cao trách nhiệm cá nhân về các vấn đề tham mưu, đề xuất và phải có tầm nhìn chiến lược, tầm nhìn xa và sâu; không được chủ quan, duy ý chí. Ngoài ra, phải tính toán và lường trước được những thuận lợi, khó khăn, rủi ro, kể cả khách quan và chủ quan, có thể xảy ra để chủ động đề xuất các giải pháp ngăn chặn và khắc phục.
Ba là, bảo đảm tính khả thi và hiện thực trong công tác tham mưu. Trong thực tế, đôi khi công tác tham mưu chưa mang tính hiện thực và tính khả thi, một số chủ trương, chính sách của Đảng sau khi ban hành khó đi vào cuộc sống. Do đó, việc tham mưu phải bám sát thực tế, phân tích đúng thực trạng các hoạt động để triển khai thực hiện các chức năng, nhiệm vụ đó; thực trạng các quy định pháp lý, thực trạng đội ngũ, tổ chức và hoạt động của bộ máy; chỉ ra được các ưu, khuyết điểm và nguyên nhân, giải pháp khắc phục. Đồng thời, phải phân tích kỹ khả năng và điều kiện hiện thực để thực hiện các ý tưởng đã tham mưu, đề xuất.
Bốn là, bảo đảm nguyên tắc bí mật. Bảo đảm nguyên tắc bí mật đối với các vấn đề công việc có tính bảo mật trong tham mưu tổ chức xây dựng Đảng là một yêu cầu bắt buộc nhằm bảo vệ thông tin quan trọng liên quan đến công tác xây dựng Đảng, tránh rò rỉ hoặc sử dụng sai mục đích, từ đó duy trì tính bảo mật và sự an toàn cho tổ chức đảng. Nguyên tắc này đặc biệt quan trọng trong bối cảnh công nghệ phát triển nhanh chóng, đặt ra nhiều thách thức về an ninh thông tin.
Đặc điểm của đội ngũ cán bộ tham mưu tổ chức xây dựng Đảng hiện nay
Đội ngũ cán bộ tham mưu tổ chức xây dựng Đảng ở Việt Nam hiện nay bao gồm những đặc điểm cơ bản sau:
Thứ nhất, nhìn chung, đội ngũ cán bộ tham mưu tổ chức xây dựng Đảng ở nước ta khẳng định được tầm nhìn, bản lĩnh chính trị vững vàng, có kinh nghiệm và nghệ thuật trong xử lý các tình huống chính trị trong các giai đoạn cách mạng, đặc biệt là trong công cuộc đổi mới. Những kết quả đạt được trong nâng cao trình độ tư duy sáng tạo của đội ngũ cán bộ tham mưu ở nước ta hiện nay là kết quả của quá trình đào tạo, bồi dưỡng, rèn luyện, trực tiếp từ công cuộc đổi mới, trong đó có đổi mới tư duy do Đại hội VI của Đảng ta khởi xướng.
Thứ hai, tư duy của đội ngũ cán bộ tham mưu tổ chức xây dựng Đảng ở Việt Nam hiện nay là yếu tố quan trọng hàng đầu quyết định hiệu quả lãnh đạo. Cùng với tư duy khoa học, tư duy hệ thống và chiến lược..., đội ngũ cán bộ tham mưu tổ chức phải nâng cao năng lực tư duy sáng tạo nhằm đáp ứng các yêu cầu trong thực thi công vụ, đáp ứng được yêu cầu trong công tác xây dựng Đảng ở Việt Nam hiện nay.
Thứ ba, tư duy của đội ngũ cán bộ tham mưu tổ chức xây dựng Đảng ở nước ta ngày càng nhanh nhạy, thể hiện được tính sáng tạo, vượt trước. Phẩm chất năng động, sáng tạo trong tư duy của đội ngũ cán bộ lãnh đạo nước ta hiện nay được thể hiện rõ nét trong việc nhạy bén, thích ứng nhanh, có khả năng phân tích các tình huống hết sức phức tạp của tình hình thế giới cũng như trong nước, thông qua việc thu nhận và xử lý thông tin’ trên cơ sở đó, xây dựng lên kế hoạch, dự án, soạn thảo nghị quyết và ra quyết định phù hợp với xu hướng phát triển, đạt hiệu quả cao trong thực tiễn.
Thứ tư, khả năng dự báo, định hướng của đội ngũ cán bộ lãnh đạo nước ta có những bước tiến rõ nét, thể hiện qua việc nhận diện xu hướng phát triển kinh tế - xã hội, cũng như khả năng đưa ra các quyết sách chiến lược để đối phó với các thách thức toàn cầu. Những bước tiến này không chỉ phản ánh sự nâng cao trong năng lực lãnh đạo, mà còn góp phần quan trọng vào việc xây dựng và phát triển đất nước trong bối cảnh mới. Người cán bộ lãnh đạo, ở những cương vị, lĩnh vực khác nhau, nhìn chung đều đã đưa ra được những dự báo sát với thực tế, chỉ ra được xu hướng vận động của thế giới, của đất nước, những việc cần phải nhận thức và thực hiện, đáp ứng được xu thế phát triển.
Thứ năm, đội ngũ làm công tác tham mưu ngày càng tăng lên cả về số lượng và chất lượng. Trẻ hóa cán bộ hiện nay đang được ưu tiên hàng đầu. Chú trọng đến chăm lo, bồi dưỡng đội ngũ kế cận là một trong những chủ trương mà Đảng và Nhà nước ta đang thực hiện hết sức có hiệu quả, đặc biệt là với đội ngũ tham mưu tổ chức xây dựng Đảng hiện nay. Đảng đã hết sức quan tâm đến vấn đề đào tạo, bồi dưỡng cán bộ để làm sao có được đội ngũ cán bộ vừa “hồng”, vừa “chuyên”, đáp ứng yêu cầu mới của sự nghiệp xây dựng, phát triển đất nước.
Để có được những điều đó là nhờ sự quan tâm chăm lo một cách toàn diện của Đảng và Nhà nước trong công tác đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ về mọi mặt cho đội ngũ cán bộ lãnh đạo các cấp, cùng với đó là sự nỗ lực, cố gắng tự học tập, rèn luyện nâng cao trình độ tư duy sáng tạo của đội ngũ cán bộ tham mưu tổ chức xây dựng Đảng ở Việt Nam hiện nay.
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được trong công tác tham mưu tổ chức xây dựng Đảng, nâng cao năng lực tư duy sáng tạo cho đội ngũ làm công tác tham mưu tổ chức xây dựng Đảng vẫn còn tồn tại những hạn chế cần phải khắc phục:
Một là, hiện nay, mặc dù đội ngũ làm công tác tham mưu có chất lượng và số lượng được nâng lên, nhưng ở một số nơi, một số đơn vị vẫn còn yếu và thiếu. Chất lượng đội ngũ này vẫn chưa đồng đều, do có sự chênh lệch về độ tuổi và chuyên ngành được đào tạo. Một số cán bộ làm công tác tham mưu chưa có sự sáng tạo trong công việc, vẫn còn nặng về tư duy kinh nghiệm, nhất là còn tồn tại ở những cán bộ tham mưu, văn phòng có thời gian công tác lâu năm. Việc luân chuyển, bổ nhiệm cán bộ làm công tác tham mưu ở một số đơn vị vẫn còn chưa phù hợp với thực tiễn và chuyên ngành được đào tạo; chính vì vậy, cũng ảnh hưởng đến năng lực tư duy sáng tạo của đội ngũ làm công tác tham mưu xây dựng Đảng.
Hai là, việc tự học, tự bồi dưỡng ở một số cán bộ làm công tác tham mưu, công tác văn phòng vẫn chưa được thực hiện thường xuyên và còn mang tính hình thức, dẫn đến năng lực thực hiện công việc còn hạn chế, đặc biệt là trong thời đại bùng nổ công nghệ thông tin như hiện nay thì việc tự học, tự bồi dưỡng sẽ càng thuận lợi, là điều kiện rất tốt để cán bộ làm công tác tham mưu nâng cao năng lực chuyên môn, năng lực tư duy sáng tạo của mình.
Ba là, một số cơ quan, đơn vị còn chưa chú trọng đến công tác đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ làm công tác tham mưu, điều này ảnh hưởng rất lớn đến tư duy, năng lực sáng tạo trong công việc, bởi vì đào tạo bồi dưỡng là việc làm cần được duy trì thường xuyên do tình hình, hoàn cảnh thực tiễn luôn biến đổi nhanh chóng, các văn bản cùng với hệ thống pháp luật và chủ trương cần có sự thay đổi cho phù hợp với thực tiễn, nếu không được cập nhật thường xuyên sẽ rơi vào trì trệ, ảnh hưởng rất lớn đến năng lực tư duy sáng tạo cho cán bộ.
Đồng chí Lê Minh Hưng, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tổ chức Trung ương thăm, làm việc với cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng Phúc Sơn, huyện Anh Sơn, tỉnh Nghệ An
Tầm quan trọng của việc phát triển năng lực tư duy phản biện cho đội ngũ cán bộ tham mưu tổ chức xây dựng Đảng hiện nay
Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn nhấn mạnh tầm quan trọng của đội ngũ cán bộ tham mưu. Theo Người, cán bộ tham mưu là người tư vấn, giúp cán bộ lãnh đạo nắm được tình hình để có những quyết sách đúng đắn trong hoạt động quản lý, lãnh đạo của mình. Tuy nhiên, tham mưu là công việc khó, để hoàn thành nhiệm vụ, cán bộ làm công tác tham mưu phải chủ động, nắm tình hình từ sớm, từ xa, có đầu óc sắc sảo, nhạy bén, vững chắc ngay trong bản lĩnh chính trị và nhiệm vụ được giao, và phải đi sâu, đi sát vào đời sống cán bộ và quần chúng nhân dân. Qua thực tiễn lãnh đạo cách mạng, Người đã phát hiện những trường hợp cán bộ làm công tác tổ chức tham mưu bố trí, sử dụng cán bộ không đúng với tiêu chuẩn, năng lực của cán bộ. Vì thế mới xảy ra tình trạng: “Người nói giỏi lại cho vào việc chỉ cần khéo chân tay, người viết giỏi lại cho làm việc về lao động thì nhất định không thể nào thành công được”(2).
Cán bộ văn phòng vừa phải thực hiện các công việc giấy tờ, hành chính, vừa giúp việc, tham mưu các nhiệm vụ thường xuyên và đột xuất, đôn đốc, kiểm tra và báo cáo kết quả với cấp trên; là “đầu mối công việc” được ủy quyền “thừa lệnh” trong triển khai, giải quyết nhiều công việc quan trọng. Hiệu quả hoạt động của văn phòng ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng, hiệu quả hoạt động chung của toàn bộ cơ quan, đơn vị...
Để thực hiện được những nhiệm vụ nêu trên, Chủ tịch Hồ Chí Minh cho rằng, cán bộ tham mưu cần phải nhạy bén, sáng tạo, chuyên nghiệp trong mọi hoạt động. Là người cung cấp thông tin, tư vấn, thực hiện những công việc quản lý do cấp trên giao, nên cán bộ tham mưu phải có chính kiến, tận tụy và đặc biệt là, phải làm việc hết trách nhiệm bằng cái tâm trong sáng, chí công vô tư, không vụ lợi, nể nang. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nêu ra những phẩm chất cần phải có đối với cán bộ tham mưu, như cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư...
Tham mưu là một công việc khó, đòi hỏi cán bộ làm công tác tham mưu phải vừa “hồng”, vừa “chuyên”. Người làm công tác tham mưu không đơn thuần chỉ là giúp việc cho lãnh đạo các cấp, mà còn phải là người có bản lĩnh, có năng lực, trình độ chuyên môn, có phẩm chất đạo đức trong sáng, trung thực, thẳng thắn, nghiêm túc, chủ động, độc lập, thích ứng cao trong công việc, luôn cần cù, tỉ mỉ, thận trọng và có tính chuyên nghiệp, nguyên tắc cao; phải là người có khả năng chỉ đạo, điều phối công việc, có khả năng phân tích, tổng hợp và nhạy bén với nhiệm vụ chính trị, có tư duy biện chứng, không định kiến, hẹp hòi, không bảo thủ, cảm tính, vụ lợi; dám đề xuất, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung...
Từ quan điểm của Chủ tịch Hồ Chí Minh, thấy rõ được tầm quan trọng của đội ngũ cán bộ làm công tác tham mưu trong các giai đoạn phát triển của cách mạng Việt Nam. Bên cạnh đó, Đảng ta cũng hết sức chú trọng đến việc phát triển năng lực tư duy phản biện cho đội ngũ này, thể hiện trên các phương diện cụ thể sau:
Một là, phát triển năng lực tư duy phản biện cho đội ngũ cán bộ làm công tác tham mưu tổ chức xây dựng Đảng vừa là mục tiêu, vừa là động lực xây dựng, hoàn thiện nhân cách của đội ngũ tham mưu tổ chức xây dựng Đảng. Khi đội ngũ tham mưu có năng lực tư duy phản biện, họ không chỉ có thể đưa ra những phân tích sâu sắc, những ý tưởng sáng tạo, mà còn góp phần vào quá trình tự hoàn thiện nhân cách cá nhân và nâng cao giá trị đạo đức, phẩm chất chính trị. Đây là yếu tố then chốt để bảo đảm cho đội ngũ cán bộ tham mưu có đủ năng lực và phẩm hạnh để thực hiện nhiệm vụ trong công tác xây dựng Đảng. Đây không chỉ là một mục tiêu chiến lược trong việc nâng cao chất lượng công tác đảng, mà còn là động lực thúc đẩy quá trình hoàn thiện nhân cách, năng lực lãnh đạo và trách nhiệm của đội ngũ cán bộ này. Trong bối cảnh mới, yêu cầu đặt ra với đội ngũ tham mưu là phải đáp ứng được những đòi hỏi ngày càng cao về tư duy sắc bén, phân tích sâu sắc và khả năng ra quyết định hiệu quả. Cán bộ tham mưu cần phải có một nền tảng kiến thức sâu rộng về lý luận chính trị, hiểu rõ các nguyên lý xây dựng Đảng, cũng như các vấn đề xã hội, kinh tế, văn hóa, pháp luật. Việc nắm vững kiến thức chuyên môn sẽ giúp họ phân tích, đánh giá vấn đề một cách khách quan và có cơ sở. Đội ngũ cán bộ tham mưu tổ chức xây dựng Đảng không chỉ có năng lực chuyên môn, mà còn phải có phẩm chất chính trị vững vàng, đạo đức cách mạng trong sáng. Tư duy phản biện giúp đội ngũ tham mưu phát triển những phẩm chất này bằng cách yêu cầu họ phải luôn tự rèn luyện, tự phê bình và phê bình một cách nghiêm túc. Qua việc phản biện các quan điểm, chính sách, cán bộ tham mưu góp phần xây dựng Đảng trong sạch và vững mạnh; đồng thời, họ cũng tự hoàn thiện đạo đức cá nhân, giữ vững phẩm chất và trách nhiệm của một cán bộ, đảng viên. Việc không ngừng phân tích và phản biện các ý tưởng và chính sách giúp đội ngũ tham mưu duy trì tính trung thực, công tâm trong công việc; đồng thời, giúp họ tránh xa các hành vi tiêu cực, dễ dẫn đến tham nhũng hay lạm dụng quyền lực.
Hai là, phát triển năng lực tư duy phản biện nhằm nâng cao trình độ, năng lực công tác tham mưu của người cán bộ tham mưu tổ chức xây dựng Đảng. Đây là một yêu cầu cấp thiết trong bối cảnh Đảng ta đẩy mạnh công cuộc đổi mới, hội nhập và phát triển, bước vào kỷ nguyên phát triển mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc. Tư duy phản biện không chỉ giúp đội ngũ cán bộ nâng cao chất lượng tham mưu, mà còn góp phần giúp cán bộ nhận diện rõ ràng các vấn đề, phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến công tác tổ chức xây dựng Đảng. Cán bộ có tư duy phản biện sẽ đánh giá khách quan, toàn diện, tránh suy nghĩ chủ quan hoặc rập khuôn. Một mặt, tư duy phản biện giúp cán bộ dự báo và nhận diện các nguy cơ, biểu hiện suy thoái trong tổ chức hoặc trong nội bộ Đảng; từ đó, kịp thời tham mưu các biện pháp khắc phục và ngăn ngừa. Mặt khác, tư duy phản biện yêu cầu cán bộ phải lập luận chặt chẽ, dựa trên cơ sở thực tế và lý luận, để nâng cao tính minh bạch và sự thuyết phục trong công tác tham mưu. Việc phát triển tư duy phản biện giúp đội ngũ cán bộ tham mưu trở nên độc lập và tự chủ trong công việc. Họ không chỉ làm theo chỉ đạo, mà có thể tự đưa ra những đề xuất, giải pháp phù hợp dựa trên sự phân tích, đánh giá tình hình thực tế và xu hướng phát triển.
Ba là, phát triển năng lực tư duy phản biện xuất phát từ yêu cầu, nhiệm vụ cách mạng của chính bản thân đội ngũ này hiện nay. Điều này có nghĩa là, việc trang bị và rèn luyện tư duy phản biện không chỉ nhằm mục đích nâng cao năng lực cá nhân, mà còn để đáp ứng các yêu cầu thực tiễn trong công tác tham mưu, giúp tổ chức đảng hoàn thành sứ mệnh lịch sử của mình. Phát triển năng lực tư duy phản biện nhằm thực hiện có hiệu quả công tác tham mưu, giúp việc cho lãnh đạo trong xử lý các vấn đề về xây dựng Đảng. Trong giai đoạn hiện nay, vấn đề xây dựng Đảng đang hết sức cấp bách, các thế lực thù địch liên tục có những âm mưu, thủ đoạn công kích chế độ ta, Đảng ta. Bởi vậy, công tác tham mưu tổ chức xây dựng Đảng lại càng cần có tư duy phản biện, nhạy bén với thời cuộc hơn nữa của cán bộ làm công tác tham mưu. Bên cạnh đó, Đảng Cộng sản Việt Nam đang trong quá trình đổi mới và hoàn thiện các chính sách, chiến lược để đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ phát triển đất nước trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc. Để thực hiện nhiệm vụ cách mạng nặng nề này, đội ngũ cán bộ tham mưu không chỉ phải hiểu rõ các lý luận và chính sách Đảng, mà còn phải có khả năng phân tích, đánh giá và phản biện các quyết định; từ đó, đóng góp những sáng kiến có giá trị. Mặt khác, một trong những nhiệm vụ quan trọng của công tác tham mưu tổ chức xây dựng Đảng là làm sao để Đảng luôn vững mạnh, trong sạch và đoàn kết. Để thực hiện nhiệm vụ này, cán bộ tham mưu cần có khả năng tư duy độc lập, đánh giá đúng tình hình, phát hiện những vấn đề còn tồn tại và đề xuất giải pháp có tính khả thi, hiệu quả. Tư duy phản biện giúp phát hiện và ngăn ngừa các sai sót, từ đó bảo vệ sự trong sạch của Đảng. Mỗi cán bộ tham mưu đều phải xử lý những vấn đề thực tiễn, từ các vấn đề chính trị, xã hội đến những thách thức trong việc triển khai các chủ trương, chính sách của Đảng. Do đó, các cán bộ tham mưu phải có khả năng tư duy phản biện để phân tích các giải pháp, ý tưởng đưa ra trong các vấn đề thực tiễn; từ đó, giúp Đảng có những quyết sách kịp thời và chính xác. Tư duy phản biện cũng có vai trò quan trọng trong việc củng cố niềm tin của nhân dân đối với đường lối và chính sách của Đảng. Khi đội ngũ tham mưu có khả năng tư duy phản biện mạnh mẽ, họ sẽ giúp Đảng phân tích một cách sâu sắc và rõ ràng các quyết sách, góp phần giải đáp thắc mắc và lo ngại của dư luận xã hội, nâng cao tính thuyết phục của các chính sách.
Năng lực bao gồm kiến thức, kỹ năng và thái độ. Chính vì vậy, cán bộ làm công tác tham mưu tổ chức xây dựng Đảng cần phải có kiến thức, ở đây không chỉ có kiến thức chuyên môn mà còn phải am hiểu các vấn đề chính trị - xã hội để từ đó, có những sáng tạo trong đề xuất, tham mưu cho lãnh đạo. Trong bối cảnh toàn cầu hóa và sự biến đổi không ngừng của tình hình quốc tế, lãnh đạo Đảng, Nhà nước cần có một đội ngũ cán bộ tham mưu có khả năng phân tích, nhận diện các thách thức và đưa ra các khuyến nghị có tính chiến lược. Tư duy phản biện giúp cán bộ tham mưu không chỉ nhận thức rõ các vấn đề, mà còn đưa ra các giải pháp sáng tạo, phù hợp với điều kiện thực tế của đất nước và bối cảnh quốc tế. Bên cạnh đó, về kỹ năng, đội ngũ này phải được phát triển, phải được học tập, bồi dưỡng nâng cao kỹ năng, nghiệp vụ, ứng dụng khoa học - công nghệ vào công việc và phải có sự sáng tạo cần thiết trong công việc được giao; đồng thời, phải có khả năng phản biện xã hội để giải quyết nhanh nhạy các tình huống thực tiễn phát sinh. Về thái độ cũng là một trong những yếu tố quan trọng cấu thành năng lực của cán bộ làm công tác tham mưu. Người làm công tác tham mưu cần có trách nhiệm trong công việc, trung thành với lý tưởng, sự nghiệp cách mạng của Đảng và của dân tộc; bên cạnh đó, cần phải tự học tập, tự bồi dưỡng nâng cao kỹ năng nghiệp vụ, liên tục có những sáng tạo, đổi mới trong nhận thức và phong cách làm việc cho phù hợp với thực tiễn. Có như vậy, họ mới làm tốt được vai trò của mình trong công tác tham mưu tổ chức xây dựng Đảng.
Tóm lại, phát triển năng lực tư duy phản biện cho đội ngũ cán bộ tham mưu tổ chức xây dựng Đảng phải xuất phát từ những yêu cầu, nhiệm vụ cách mạng của chính bản thân đội ngũ này. Cán bộ tham mưu cần được trang bị và có khả năng phân tích, đánh giá và phản biện các quyết sách, từ đó đóng góp vào sự nghiệp xây dựng Đảng vững mạnh, trong sạch, đất nước phát triển bền vững trong kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam./.
----------------------
(1) Hồ Chí Minh: Toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2011, t. 13, tr. 123
(2) Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t. 4, tr. 42 - 43
Bình Duyên (Theo Tạp chí Cộng sản)