Mặc dù chiếm tỷ lệ thấp trong cơ cấu phạm pháp hình sự nhưng các vụ án giết người đều gây hoang mang, lo lắng, bức xúc trong dư luận. Vì vậy, lực lượng công an các cấp đã triển khai các biện pháp nghiệp vụ, chủ động phòng ngừa, ngăn chặn hiệu quả tội phạm này, góp phần đảm bảo an ninh trật tự trên địa bàn.
Từ đầu năm đến nay, toàn tỉnh xảy ra 8 vụ giết người, làm chết 5 người, 5 người bị thương. Cơ quan chức năng đã điều tra, làm rõ 7/8 vụ với 30 đối tượng.
Đáng chú ý, hầu hết các vụ án đều xuất phát từ nguyên nhân xã hội, do mâu thuẫn trong các mối quan hệ gia đình, bạn bè; mâu thuẫn về lời nói, hành động khiêu khích nhau trong sinh hoạt hằng ngày hoặc do ghen tuông tình ái, mâu thuẫn, tranh chấp tài sản, va chạm khi tham gia giao thông...
Các đối tượng phạm tội đều gây án lần đầu với nhiều lứa tuổi khác nhau. Khi mâu thuẫn, có xu hướng sử dụng vũ khí, hung khí gây thương tích cho người khác, nhất là thanh, thiếu niên sẵn sàng truy sát đến cùng để tước đoạt mạng sống của người khác. Địa bàn xảy ra các vụ án bao gồm cả thành thị, nông thôn và miền núi nhưng phổ biến là ở địa bàn nông thôn.
Công an huyện Tam Dương chủ động xây dựng kế hoạch đấu tranh ngăn chặn hiệu quả tội phạm giết người do nguyên nhân xã hội trên địa bàn. Ảnh: Dương Hà
Lãnh đạo Phòng Cảnh sát hình sự, Công an tỉnh cho biết: Các vụ án giết người do nguyên nhân xã hội đều diễn ra bột phát, bất ngờ.. Khi vụ việc đã xảy ra, có người chết hoặc bị thương mới được phát hiện; đối tượng đã bỏ trốn khỏi hiện trường, gây nhiều khó khăn cho cơ quan công an. Nhiều đối tượng gây án có tinh thần không minh mẫn, không tỉnh táo do sử dụng rượu, bia, chất kích thích.
Một trong những nguyên nhân dẫn đến các vụ việc giết người do nguyên nhân xã hội là công tác tuyên truyền, phòng ngừa ở địa bàn cơ sở chưa được quan tâm đúng mức. Cấp ủy, chính quyền, các ban, ngành, đoàn thể vẫn có tư tưởng ỷ nại vào lực lượng công an.
Công tác trao đổi, đối thoại, lấy ý kiến, nắm tâm tư, nguyện vọng chính đáng của người dân chưa được thường xuyên, liên tục. Các mô hình hòa giải, bảo đảm an ninh trật tự có lúc, có nơi chưa phát huy hiệu quả, hoạt động còn mang tính hình thức.
Để phòng ngừa tội phạm giết người do nguyên nhân xã hội, công tác giáo dục phải được chú trọng, quan tâm từ trong gia đình, nhà trường đến xã hội. Theo đó, Ban Giám đốc Công an tỉnh chỉ đạo công an các đơn vị, địa phương chủ động nắm chắc tình hình tội phạm, phát hiện sớm những mâu thuẫn, bất ổn trong xã hội, từ đó, tham mưu cấp ủy, chính quyền địa phương kế hoạch, biện pháp giải quyết.
Nâng cao hiệu quả công tác xây dựng phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc, không ngừng nhân rộng tới từng thôn dân cư. Qua các mô hình nắm bắt kịp thời mâu thuẫn xã hội, có phương án giải quyết ngay khi mới phát sinh nhằm triệt tiêu nguyên nhân, điều kiện có thể dẫn đến vụ án giết người.
Căn cứ vào thực tiễn, các đơn vị trong lực lượng làm tốt công tác tiếp nhận, giải quyết tin báo, tố giác tội phạm; tăng cường tuần tra, kiểm soát tại địa bàn phức tạp, giải quyết dứt điểm những vụ việc gây rối trật tự công cộng, không để mâu thuẫn kéo dài.
Huy động lực lượng nâng cao tỷ lệ điều tra, khám phá các vụ án, không để oan sai, bỏ lọt tội phạm. Phối hợp với tòa án nhân dân, viện kiểm sát nhân dân cùng cấp lựa chọn, đưa ra xét xử công khai một số vụ án điểm để răn đe, phòng ngừa chung.
Cơ quan công an dự báo tình hình tội phạm giết người do nguyên nhân xã hội tiếp tục có nhiều diễn biến phức tạp, tiềm ẩn nguy cơ gia tăng nếu không chủ động phòng ngừa từ sớm, từ xa. Bên cạnh nỗ lực của cơ quan công an, rất cần sự vào cuộc tích cực, trách nhiệm của các cấp chính quyền, đoàn thể và quần chúng nhân dân trong công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật.
Các gia đình, nhà trường tăng cường phối hợp, quản lý con em về giờ giấc sinh hoạt, các mối quan hệ xã hội nhằm phát hiện, ngăn chặn kịp thời mọi mâu thuẫn phát sinh, tránh để kéo dài rồi xảy ra vụ việc đáng tiếc, góp phần ổn định tình hình an ninh trật tự trên địa bàn.
Lê Minh