Các nguồn tin tiết lộ Tổng thống Nga Vladimir Putin sẵn sàng thảo luận về thỏa thuận hòa bình ở Ukraine với Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump, nhưng Kyiv phải chấp nhận một số điều kiện từ phía Moscow.
Theo Reuters dẫn lời 5 quan chức giấu tên, những điều mà Tổng thống Putin sẽ chấp nhận trong bất kỳ thỏa thuận nào do ông Trump làm trung gian là Kyiv từ bỏ tham vọng gia nhập NATO và Moscow sẽ không đưa ra bất kỳ nhượng bộ lãnh thổ lớn nào.
Theo 3 quan chức giấu tên, phía Nga có thể đàm phán về việc phân chia quyền kiểm soát ở 4 vùng miền đông Ukraine là Donetsk, Luhansk, Zaporizhzhia và Kherson. Hai quan chức khác cho hay Nga cũng có thể sẵn sàng rút khỏi các vùng lãnh thổ ở khu vực Kharkiv và Mykolaiv (bắc và nam Ukraine).
Hồi đầu tháng 11, Tổng thống Putin khẳng định bất kỳ thỏa thuận ngừng bắn nào cũng phải phản ánh "thực tế" trên thực địa. Ông Putin cũng bày tỏ lo ngại về việc lệnh ngừng bắn chỉ tồn tại trong thời gian ngắn và có thể cho phép các quốc gia phương Tây tái vũ trang cho Ukraine. "Nếu không có sự trung lập, thật khó để tưởng tượng ra bất kỳ mối quan hệ láng giềng hữu nghị nào giữa Nga và Ukraine", ông Putin phát biểu tại nhóm thảo luận quốc tế Valdai (Nga) vào ngày 7/11.
Tổng thống Nga Vladimir Putin (phải) và ông Trump tại Helsinki, Phần Lan hồi tháng 7/2018.
Các quan chức nói trên cũng tiết lộ Nga sẽ không chấp nhận việc Ukraine gia nhập NATO hoặc sự hiện diện của quân đội NATO trên đất Ukraine, nhưng Moscow sẵn sàng thảo luận về việc đảm bảo an ninh cho Kyiv. Bên cạnh đó, Ukraine cũng phải đồng ý hạn chế quy mô lực lượng vũ trang và cam kết không hạn chế việc sử dụng tiếng Nga. 5 quan chức trên đều cho biết Crimea không phải là vấn đề thảo luận trong tương lai.
Ông Dimitri Simes, chuyên gia về quan hệ Mỹ - Nga đánh giá: "Theo quan điểm của tôi, sẽ rất khó để đạt được một thỏa thuận lớn vì lập trường của hai bên còn rất khác nhau". Reuters dẫn lời một quan chức giấu tên nhận định sẽ không có thỏa thuận nào trừ khi Ukraine nhận được sự đảm bảo an ninh, đồng thời nói thêm: "Câu hỏi đặt ra là làm thế nào để tránh một thỏa thuận có thể khiến phương Tây rơi vào cuộc đối đầu trực tiếp với Nga một ngày nào đó".
Tuy nhiên, việc chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden cho phép Ukraine sử dụng tên lửa tầm xa ATACMS tấn công vào sâu trong lãnh thổ Nga có thể làm phức tạp tình hình chiến trường, trì hoãn các giải pháp ngoại giao và làm cứng rắn hơn các yêu cầu của Nga về chấm dứt xung đột, theo Reuters dẫn 2 nguồn tin.
"Ông Putin đã nói rằng việc đóng băng xung đột sẽ không có tác dụng theo bất kỳ cách nào. Và việc cho phép tên lửa là một sự leo thang rất nguy hiểm từ phía Mỹ", phát ngôn viên Điện Kremlin Dmitry Peskov tuyên bố sau khi Ukraine tấn công Nga bằng tên lửa ATACMS hôm 19/11.
Chuỗi diễn biến trên đã đặt thách thức lớn cho Tổng thống đắc cử Mỹ Trump, người từng tuyên bố sẽ chấm dứt xung đột Nga - Ukraine trong vòng 24 giờ nếu thắng cử. Ông Trump cũng khẳng định ông sẽ nói chuyện trực tiếp với Tổng thống Nga Putin trong nỗ lực xây dựng một thỏa thuận hòa bình, mặc dù không đưa ra thông tin chi tiết về cách ông có thể hòa giải các bên trong xung đột.
Ông Steven Cheung, Giám đốc truyền thông của Tổng thống đắc cử Trump nói với Reuters rằng: "Ông ấy là người duy nhất có thể đưa cả 2 bên lại gần nhau để đàm phán hòa bình, hướng tới mục tiêu chấm dứt chiến sự và ngăn chặn giết chóc".
Phía Nga, Mỹ, Ukraine đều chưa bình luận về các thông tin mới trên.
Q.N (theo Báo Thanh niên)