Thời điểm giao mùa, nhiệt độ liên tục thay đổi, chênh lệch nhiệt độ giữa ngày và đêm lớn là môi trường thuận lợi cho vi rút, vi khuẩn phát triển khiến nguy cơ mắc các bệnh hô hấp ở trẻ gia tăng. Vì vậy, các bậc phụ huynh cần chủ động phòng bệnh cho trẻ, nhất là trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ.
Bác sĩ Bệnh viện Đa khoa tỉnh khám, theo dõi sức khỏe trẻ bị viêm đường hô hấp. Ảnh: Dương Chung
Vừa nhận kết quả khám bệnh của con tại Bệnh viện Sản - Nhi tỉnh, chị Khổng Thị Thành, phường Hội Hợp (Vĩnh Yên) cho biết: “Con gái tôi gần 2 tuổi, sức khỏe của cháu bình thường rất tốt nhưng mấy ngày gần đây cháu ho nhiều kèm sốt, ăn uống kém nên tôi đưa cháu đi khám. Sau khi khám và làm các xét nghiệm, bác sĩ kết luận cháu bị viêm đường hô hấp trên. Tình trạng bệnh của cháu ở mức độ nhẹ nên bác sĩ đã kê đơn thuốc cho về nhà uống và hẹn tái khám”.
Ghi nhận tại Bệnh viện Sản - Nhi tỉnh, hiện trung bình mỗi ngày có khoảng 150 bệnh nhi đến khám, trong đó có tới 70 - 80% trẻ mắc bệnh hô hấp. Hầu hết các trường hợp đều ở mức độ nhẹ hoặc vừa, chưa ghi nhận trường hợp nào có biến chứng nặng.
Tại Khoa Nhi, Bệnh viện Đa khoa tỉnh, từ đầu tháng 10/2024 đến nay, số lượng trẻ mắc các bệnh hô hấp đến khám cũng gia tăng. Hiện có hơn 100 bệnh nhi nằm viện, trong đó, có tới 70% bệnh nhi mắc các bệnh hô hấp, viêm phổi, viêm đường hô hấp trên.
Theo bác sĩ CKII Hoàng Trung Thanh, Trưởng Khoa Cấp cứu, Bệnh viện Sản - Nhi tỉnh, năm nào cũng vậy, vào các tháng 10, 11, 12 khi thời tiết khô, lạnh, số lượng trẻ mắc các bệnh hô hấp thường gia tăng.
Nguyên nhân phổ biến gây ra các bệnh hô hấp ở trẻ nhỏ là do vi rút, trong đó, có một số chủng vi rút gây bệnh thường gặp như vi rút hợp bào hô hấp (RSV), vi rút cúm, vi rút sởi, adeno vi rút, rhino vi rút…
Các chủng vi rút này có cơ chế chung là vừa tấn công thẳng vào hệ hô hấp của trẻ, vừa làm tê liệt hệ thống vi nhung mao của phổi và các hệ miễn dịch của cơ thể, từ đó tạo cơ hội cho các vi khuẩn khác tấn công vào cơ thể trẻ. Đặc biệt, các chủng vi rút này rất dễ lây lan và phát tán nhanh chóng ở những khu vực có nhiều trẻ em như trường học, khu vui chơi, nhà trẻ…
Khi mắc các bệnh hô hấp, trẻ thường có các biểu hiện ban đầu như sốt, ho, sổ mũi… Với trẻ có sức đề kháng tốt, triệu chứng này thường kéo dài trong vòng 1 - 2 tuần là khỏi.
Tuy nhiên, ở trẻ nhỏ có hệ miễn dịch chưa hoàn thiện, bệnh sẽ trở nặng với các biến chứng trầm trọng hơn, đó là tình trạng bội nhiễm kéo theo các bệnh lý khác như viêm màng não, viêm cơ tim, viêm cầu thận, thấp khớp cấp… dẫn đến những biến chứng nguy hiểm cho sức khỏe và tính mạng của trẻ.
Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới, nguy cơ viêm đường hô hấp ở trẻ chuyển biến thành viêm phổi chiếm khoảng 20 - 25%. Vì vậy, khi trẻ có dấu hiệu mắc bệnh, các bậc phụ huynh không nên lơ là, chủ quan, cần theo dõi, để ý con thường xuyên. Đồng thời cần đưa trẻ đến các cơ sở y tế để được khám, tư vấn điều trị đúng cách.
Trong trường hợp trẻ có biểu hiện thở nhanh, thở mệt và co lõm bụng hơn thường ngày thì cần nhanh chóng đưa trẻ đến bệnh viện để được cấp cứu kịp thời.
Để chủ động phòng, chống bệnh hô hấp cho trẻ, bác sĩ Hoàng Trung Thanh khuyến cáo, các bậc phụ huynh cần đưa trẻ đi tiêm chủng đầy đủ, đúng lịch theo khuyến cáo của Bộ Y tế nhằm tăng cường miễn dịch tự nhiên của cơ thể trước vi khuẩn, vi rút gây bệnh. Giữ ấm cơ thể cho trẻ, đặc biệt là vào mùa đông. Tập cho trẻ thói quen uống nhiều nước, thường xuyên rửa tay với xà phòng khử khuẩn.
Đồng thời cần nâng cao đề kháng toàn diện cho trẻ bằng việc bổ sung dinh dưỡng khoa học, đủ chất, vận động thể chất đầy đủ. Hạn chế cho trẻ tiếp xúc với những người có triệu chứng hoặc nghi ngờ viêm đường hô hấp. Đeo khẩu trang y tế đúng cách khi đến những nơi đông người hay môi trường có nhiều bụi bẩn, ẩm mốc. Thường xuyên dọn dẹp nhà cửa thông thoáng, sạch sẽ để trẻ có môi trường sống tốt.
Đặc biệt, tuyệt đối không được tự ý mua thuốc, kết hợp các loại thuốc khác cho trẻ uống khi không có chỉ định của bác sĩ vì có thể nguy hiểm đến tính mạng của trẻ. Không lạm dụng thuốc kháng sinh vì có thể khiến trẻ rơi vào tình trạng kháng kháng sinh và gặp các tác dụng phụ không mong muốn.
Tùy vào thể trạng sức khỏe, cơ địa mỗi trẻ mà bác sĩ điều trị sẽ kê các loại thuốc cần thiết để đảm bảo quá trình điều trị cho trẻ tốt nhất, phòng tránh những nguy cơ đáng tiếc có thể xảy ra.
Minh Nguyệt