Từng là xã miền núi có tỷ lệ hộ nghèo cao nhất tỉnh, nhưng với sự đoàn kết, sáng tạo, toàn thể cán bộ, đảng viên và nhân dân đã đưa Bồ Lý trở thành 1 trong 2 xã đầu tiên của huyện Tam Đảo đạt chuẩn nông thôn mới (NTM) đợt I/2013. Năm 2019, xã tiếp tục đăng ký xây dựng xã đạt chuẩn NTM nâng cao, khu dân cư NTM kiểu mẫu. Đến nay, các chỉ tiêu đang được thực hiện tích cực và hiệu quả, tạo nên một diện mạo mới ở Bồ Lý.
Qua Cầu Chang theo con đường trải nhựa bằng phẳng khoảng 1 km, rồi rẽ qua cánh đồng, đi trên con đường bê tông sạch đẹp, chúng tôi tìm đến thôn Tây Sơn thăm ông Trần Quang Trung, 75 tuổi, nguyên Chủ tịch UBND xã Bồ Lý giai đoạn 2005-2010.
Những năm đầu thập kỷ 90, khi ông Trung còn ở trong quân ngũ, gia đình ông thuộc diện hộ nghèo, khó khăn, có năm đơn vị phải trợ cấp.
Nhờ có chính sách đổi mới phát triển kinh tế vùng đồng bào dân tộc thiểu số ở địa phương, gia đình ông Trung tích cực làm vườn, chăn nuôi, ứng dụng khoa học kỹ thuật mới vào sản xuất nên đã thoát nghèo.
Đến nay, gia đình ông đã xây được nhà tầng khang trang với đầy đủ tiện nghi. Hiện, 4 người con của ông Trung đều học xong đại học, có việc làm, thu nhập ổn định, là cán bộ, đảng viên tốt, gương mẫu.
Ông Trung phấn khởi cho biết: Nhờ chính sách đổi mới của Đảng và Nhà nước mà người dân được tự do phát triển kinh tế, vươn lên làm giàu.
Đồng chí Trần Đình Phong, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND xã Bồ Lý cho biết: Là xã miền núi đặc biệt khó khăn trước đây, toàn xã có tổng diện tích tự nhiên hơn 934,9ha với hơn 7.800 khẩu, sinh sống tại 12 thôn dân cư, trong đó, đồng bào dân tộc thiểu số chiếm 30,5%; người dân chủ yếu sống bằng sản xuất nông nghiệp.
Những năm gần đây, xã xác định muốn nâng cao đời sống người dân phải có kế hoạch phát triển kinh tế, xã hội hiệu quả. Vì vậy, Đảng ủy, HĐND, UBND xã quan tâm đổi mới tổ chức sản xuất nông nghiệp theo chủ trương tái cơ cấu ngành Nông nghiệp của tỉnh bằng cách triển khai phát triển các vùng sản xuất tập trung, chuyên canh, nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, hướng tới sản xuất hàng hóa và bền vững.
Tích cực chuyển đổi cơ cấu sản xuất nông - lâm nghiệp (xã có 1/3 diện tích đất lâm nghiệp) theo hướng nông - lâm nghiệp sinh thái, nông nghiệp hữu cơ phục vụ du lịch.
Hỗ trợ, hướng dẫn các tổ chức, cá nhân đầu tư trồng rừng, trồng cây ăn quả, trồng cỏ chăn nuôi bò sữa, trồng cây dược liệu với một số cây bản địa quý như ba kích, trà hoa vàng, cà gai leo, đinh lăng, na dai…
Gia đình ông Ngô Trung Chín, thôn Ngọc Thụ, xã Bồ Lý trồng na dai, mỗi vụ thu lãi từ 50 - 70 triệu đồng. Ảnh: Địa phương cung cấp
Trên địa bàn xã hiện có mô hình chăn nuôi bò sữa theo hướng tập trung với quy mô hơn 330 con. Các sản phẩm từ sữa bò sẽ được thu mua tại Trạm thu gom sữa tươi của HTX chăn nuôi bò sữa Tam Đảo đặt tại thôn Tây Sơn của xã nên rất thuận tiện cho việc đi lại của bà con, qua đó tạo sự liên kết giữa sản xuất và tiêu thụ sản phẩm, giúp người chăn nuôi yên tâm, mở rộng quy mô sản xuất và tăng thu nhập cho hộ nuôi.
Lĩnh vực sản xuất tiểu thủ công nghiệp, thương mại - dịch vụ (TM-DV) phát triển mạnh. Trên địa bàn xã hiện có gần 600 công ty, doanh nghiệp, hộ kinh doanh hoạt động trong lĩnh vực TM - DV và sản xuất công nghiệp - xây dựng với nhiều mặt hàng đa dạng, phong phú như cơ khí, chế biến đồ gỗ, kinh doanh tạp hóa, nhà hàng, khách sạn…
Nhiều doanh nghiệp, hộ kinh doanh không ngừng đầu tư cơ sở hạ tầng, áp dụng máy móc, trang thiết bị hiện đại vào sản xuất, mở rộng quy mô, góp phần giải quyết việc làm, tăng thu nhập cho người dân.
Tốc độ tăng trưởng kinh tế bình quân 5 năm gần đây của xã đạt hơn 14%/năm, góp phần đẩy nhanh quá trình đô thị hóa, phát triển KT-XH của địa phương.
9 tháng năm 2024, tổng giá trị sản xuất toàn xã đạt hơn 360 tỷ đồng, trong đó sản xuất nông lâm - thủy sản đạt 135,4 tỷ đồng, giá trị sản xuất công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp và xây dựng cơ bản đạt 78,4 tỷ đồng; giá trị sản xuất TM-DV đạt 142 tỷ đồng.
Nhờ sự phát triển kinh tế mạnh mẽ của người dân, giai đoạn 2019-2024, toàn xã đã dành hơn 80 tỷ đồng đầu tư cho chương trình xây dựng NTM nâng cao, kiểu mẫu, trong đó nhân dân tự đóng góp gần 1 tỷ đồng cùng hàng nghìn ngày công lao động xây dựng 3 nhà văn hóa Tây Sơn, Ngọc Thụ, Nghĩa Lý, mua sắm bàn ghế, trang thiết bị tại các nhà văn hóa thôn Tân Lập, Bồ Ngoài, Làng văn hóa kiểu mẫu Đồng Cà.
Đặc biệt, được sự hỗ trợ ngân sách của tỉnh và huyện, xã hoàn thành nâng cấp nhiều tuyến đường, trường học, trạm y tế.
Các công trình, dự án nổi bật là tuyến đường liên huyện Cầu Chang - Đại Đình, có rãnh thoát nước 2 bên, dài hơn 6 km, trải áp phan với tổng trị giá hơn 17 tỷ đồng; xây mới 1 trường tiểu học 3 tầng, quy mô 9 lớp học, trị giá hơn 15 tỷ đồng; trường mầm non trung tâm trị giá hơn 4,1 tỷ đồng.
Tỷ lệ hộ nghèo toàn xã giảm còn dưới 0,32%; hộ cận nghèo giảm còn 5,6%.
Đến nay, xã Bồ Lý có 17/19 tiêu chí đạt chuẩn xã NTM nâng cao, còn 2 tiêu chí “Quy hoạch”, “Môi trường và an toàn thực phẩm” đang phấn đấu hoàn thành.
Diện mạo làng quê Bồ Lý (Tam Đảo) ngày càng sáng, xanh, sạch, đẹp, văn minh. Ảnh: Nguyễn Lượng
100% đường trục xã, liên xã được cứng hóa bằng bê tông và trải nhựa; 90% đường trục thôn; 98% đường ngõ xóm được cứng hóa bằng bê tông, có rãnh thoát nước đảm bảo yêu cầu xử lý chất thải rắn và nước thải từ khu dân cư tập trung, cơ sở sản xuất, kinh doanh. Tỷ lệ đường làng ngõ xóm sạch - đẹp đạt hơn 95%, tỷ lệ hộ có sân vườn, cổng gọn gàng, sạch đẹp đạt 95%.
Dù chưa có nhà máy cấp nước sinh hoạt tập trung nhưng 100% dân cư được sử dụng nước hợp vệ sinh, trong đó hơn 65% hộ sử dụng nước sạch.
Tại 12/12 khu dân cư đã xây dựng mương thoát nước mưa, nước thải đảm bảo tiêu thoát nước, không để hiện tượng tắc nghẽn, ứ đọng, ngập úng nước thải, nước mưa; đảm bảo không gây ô nhiễm môi trường khu dân cư tập trung. Xã thành lập 1 Hợp tác xã vệ sinh môi trường gồm 15 thành viên và tổ chức thu gom với tần suất 1 ngày/tuần.
Với sự chủ động, tích cực của cả hệ thống chính trị, sự đồng lòng của các tầng lớp nhân dân, chương trình xây dựng NTM nâng cao, kiểu mẫu ở xã Bồ Lý đang có nhiều khởi sắc, phấn đấu đạt chuẩn xã NTM nâng cao vào năm 2025, từ đó tạo nên diện mạo mới xanh - sạch - đẹp ở Bồ Lý.
Xuân Hùng