Đó là một trong những nội dung cốt lõi được thể hiện trong Luật Đấu thầu 2023, có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2024. Quá trình áp dụng luật trên địa bàn tỉnh đảm bảo thuận lợi, tăng cường tính cạnh tranh, minh bạch trong hoạt động lựa chọn nhà thầu. Qua đó góp phần phát huy hiệu quả sử dụng nguồn vốn ngân sách.
Công trình cầu vượt đường sắt trên đường Nguyễn Tất Thành (Vĩnh Yên) lựa chọn được nhà thầu có năng lực tài chính và kinh nghiệm, góp phần bảo đảm tiến độ, chất lượng công trình. Ảnh: Nguyễn Lượng
Luật Đấu thầu 2023 gồm 10 chương và 96 điều, quy định về quản lý Nhà nước đối với hoạt động đấu thầu; thẩm quyền và trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức, cá nhân trong hoạt động đấu thầu; hoạt động lựa chọn nhà thầu thực hiện gói thầu, hoạt động lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án đầu tư kinh doanh.
Trong đó, nhiều điểm mới trong luật được thể hiện khá rõ ràng, mang tính ưu việt hơn so với Luật Đấu thầu 2013.
Nổi bật như việc bổ sung đối tượng áp dụng hoạt động đấu thầu lựa chọn nhà thầu nhằm tăng tính cạnh tranh trong đấu thầu; quy định cụ thể, rõ ràng hơn về việc đình chỉ cuộc thầu, không công nhận kết quả lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư khi có bằng chứng tổ chức, cá nhân tham gia hoạt động đấu thầu có hành vi vi phạm quy định của pháp luật dẫn đến không bảo đảm tính cạnh tranh, công bằng, minh bạch và hiệu quả kinh tế hoặc làm sai lệch kết quả lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư.
Nội dung phương thức lựa chọn nhà thầu được quy định tại Điều 30, 31, 32, 33 của Luật Đấu thầu 2023 không giới hạn quy mô gói thầu mà được xác định thông qua tính chất gói thầu đòi hỏi kỹ thuật cao theo quy định của pháp luật về khoa học, công nghệ, có tính đặc thù…
Những năm qua, công tác quản lý hoạt động đầu tư công trên địa bàn tỉnh có nhiều chuyển biến tích cực, kết quả thể hiện trên nhiều mặt như nguồn vốn ngân sách Nhà nước cho đầu tư công hằng năm đều tăng, nhiều công trình trong các lĩnh vực giao thông, y tế, giáo dục, văn hóa, nông nghiệp và phát triển nông thôn... được đầu tư, hoàn thành, đưa vào khai thác sử dụng phát huy hiệu quả, góp phần tích cực vào sự phát triển KT-XH của tỉnh.
100% dự án đầu tư được lập, thẩm định chủ trương đầu tư được kiểm soát chặt chẽ, xác định rõ nguồn vốn trước khi quyết định chủ trương đầu tư; đảm bảo phù hợp theo phân cấp, ủy quyền trong hoạt động quản lý đầu tư các dự án sử dụng nguồn vốn đầu tư công.
9 tháng năm 2024, cấp tỉnh phê duyệt quyết định đầu tư cho 3 dự án với tổng mức đầu tư 98 tỷ đồng; cấp huyện/xã đã phê duyệt chủ trương đầu tư cho 21 dự án với tổng mức đầu tư hơn 188 tỷ đồng; phê duyệt quyết định đầu tư cho 67 dự án với tổng mức đầu tư 559 tỷ đồng...
Dự án đầu tư xây dựng Trường THPT Trần Phú (Vĩnh Yên) được thực hiện đảm bảo phù hợp theo phân cấp trong hoạt động quản lý đầu tư các dự án sử dụng nguồn vốn đầu tư công. Ảnh: Nguyễn Lượng
Công tác chuẩn bị đầu tư các dự án trên địa bàn tỉnh được chỉ đạo quyết liệt, công khai, minh bạch thông tin trong đấu thầu theo đúng tinh thần của Luật Đầu tư công, Luật Đấu thầu, Luật Xây dựng và các nghị định hướng dẫn của Chính phủ.
Tại thành phố Phúc Yên, 9 tháng năm 2024, UBND thành phố đã phê duyệt dự án đầu tư, báo cáo kinh tế kỹ thuật xây dựng 17 dự án, điều chỉnh bổ sung báo cáo kinh tế kỹ thuật 10 dự án với tổng mức đầu tư hơn 272 tỷ đồng; phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu 3 gói thầu; thực hiện đấu thầu qua mạng 3/3 gói thầu, phê duyệt quyết toán được 24 dự án hoàn thành.
Nói về hiệu quả của việc áp dụng Luật Đấu thầu 2023 vào triển khai thực hiện các dự án đầu tư xây dựng trên địa bàn thời gian qua, Giám đốc Ban Quản lý dự án đầu tư và xây dựng thành phố Phúc Yên Trương Hùng Kiên cho biết: Thực thi pháp luật về đấu thầu được xem là một trong những mắt xích trọng yếu trong hoạt động đấu thầu để lựa chọn được nhà thầu có năng lực tài chính, nhân lực và kinh nghiệm nhằm đảm bảo chất lượng và hiệu quả kinh tế của gói thầu.
Đồng thời loại bỏ những nhà thầu yếu kém, không thực hiện đúng cam kết về tiến độ, chất lượng công trình. Qua đó góp phần tiết kiệm ngân sách Nhà nước, tạo môi trường cạnh tranh công bằng, minh bạc và hiệu quả cao nhất.
Để Luật Đấu thầu 2023 sớm phát huy hiệu quả, UBND tỉnh tập trung chỉ đạo các sở, ban, ngành, các Ban Quản lý dự án chuyên ngành cấp tỉnh, UBND các huyện, thành phố, Giám đốc các Ban Quản lý dự án đầu tư và xây dựng cấp huyện, các đơn vị chủ đầu tư, bên mời thầu tổ chức thực hiện công khai, minh bạch trong công tác đấu thầu qua mạng đối với các gói thầu áp dụng hình thức đấu thầu rộng rãi theo quy định tại Luật Đấu thầu 2023, các văn bản quy phạm pháp luật về đấu thầu.
Áp dụng các hình thức đấu thầu phù hợp với tính chất dự án, đúng quy định pháp luật để lựa chọn được nhà thầu có đủ năng lực, không để xảy ra tình trạng nhà thầu chây ỳ chờ điều chỉnh giá đối với hợp đồng trọn gói thi công.
Thường xuyên tổ chức kiểm tra, thanh tra hoạt động đấu thầu trên địa bàn theo kế hoạch; kịp thời phát hiện, ngăn chặn và xử lý các sai phạm trong hoạt động đấu thầu; tăng cường kiểm tra các gói thầu quy mô lớn, phức tạp, các gói thầu thực hiện chỉ định thầu, các gói thầu có kiến nghị, khiếu nại, tố cáo…
Đồng thời chỉ đạo nhà thầu đẩy nhanh tiến độ thi công các công trình, dự án; kịp thời uốn nắn, nhắc nhở hoặc xử lý các chủ đầu tư vi phạm về chất lượng công trình xây dựng trên địa bàn.
Ngọc Lan