Hiểu rõ mối nguy hại từ thuốc lá và khói thuốc đối với sức khỏe, môi trường sống của con người, đặc biệt là đối với trẻ em, ngành GDĐT đã triển khai nhiều giải pháp nhằm xây dựng môi trường học đường không khói thuốc lá, từng bước tạo chuyển biến trong nhận thức và hành động của cán bộ, giáo viên, học sinh, sinh viên về phòng, chống tác hại của thuốc lá.
Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), các sản phẩm thuốc lá truyền thống hay thuốc lá thế hệ mới đều chứa nhiều hóa chất, làm tăng nguy cơ mắc các bệnh như ung thư phổi, ung thư thanh quản, ung thư dạ dày, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, đột quỵ, xuất huyết não ở người sử dụng.
Đặc biệt, chất nicotine trong các sản phẩm thuốc lá là chất gây nghiện mạnh, làm cho người sử dụng trở nên phụ thuộc, tăng nguy cơ sử dụng rượu, ma túy và các chất gây nghiện khác. Không chỉ trực tiếp ảnh hưởng đến người sử dụng, khói thuốc lá còn gây ra nhiều vấn đề về sức khỏe và bệnh lý đối với những người xung quanh khi hít phải khói thuốc từ người khác.
Đặc biệt là đối với học sinh đang ở độ tuổi dậy thì, các hóa chất độc hại trong thuốc lá và khói thuốc sẽ nhanh chóng tàn phá cơ thể, gây ảnh hưởng đến tinh thần, trí lực và sức khỏe của các em.
Để bảo vệ học sinh trước những tác hại của thuốc lá, Trường THPT Nguyễn Thị Giang (Vĩnh Tường) đã triển khai nhiều giải pháp hướng tới xây dựng môi trường giáo dục an toàn, lành mạnh, nói không với thuốc lá.
Giáo viên Trường THPT Nguyễn Thị Giang (Vĩnh Tường) tuyên truyền cho học sinh về tác hại của thuốc lá. Ảnh: Kim Ly
Cô giáo Phan Thị Nhàn, Phó Hiệu trưởng Trường THPT Nguyễn Thị Giang cho biết: "Nhằm phòng ngừa, ngăn chặn mối nguy hại từ thuốc lá, nhà trường đã đẩy mạnh tuyên truyền tới cán bộ, giáo viên và học sinh về Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá; ảnh hưởng của thuốc lá tới sức khỏe con người, đặc biệt là các sản phẩm thuốc lá mới, thuốc lá điện tử; lợi ích của việc cai nghiện thuốc lá, môi trường sống không có khói thuốc lá. Phương pháp tuyên truyền được đổi mới theo hướng linh hoạt, sáng tạo, lồng ghép trong các buổi chào cờ, hoạt động ngoại khóa, sinh hoạt lớp hoặc trong các tiết học giáo dục công dân…
Bên cạnh đó, nhà trường chỉ đạo giáo viên chủ nhiệm, giáo viên bộ môn thường xuyên phối hợp với phụ huynh học sinh để nắm bắt tình hình, tâm lý của các em; quản lý, giám sát học sinh tại nơi cư trú; hướng dẫn các em kỹ năng từ chối khi bị rủ rê, lôi kéo hút thuốc lá.
Ngay đầu mỗi năm học, nhà trường tổ chức cho học sinh ký cam kết thực hiện các quy định của pháp luật về phòng, chống tệ nạn xã hội, phòng, chống tác hại của thuốc lá. Đồng thời phân công Đoàn Thanh niên và các lớp trực tuần theo dõi, giám sát, phát hiện kịp thời những vi phạm của học sinh để có hướng xử lý".
Em Bùi Văn Hoàng, học sinh lớp 12A5, Trường THPT Nguyễn Thị Giang chia sẻ: "Những kiến thức, kỹ năng mà thầy, cô giáo chia sẻ giúp em hiểu hơn về tác hại của thuốc lá đối với sức khỏe con người và môi trường sống; đồng thời biết cách tự bảo vệ bản thân trước những lời mời, rủ rê hút thuốc lá hay sử dụng các chất gây nghiện khác. Em sẽ tích cực tuyên truyền về tác hại của thuốc lá đến bạn bè, gia đình, người thân để cùng mọi người chung tay xây dựng môi trường không khói thuốc lá".
Xây dựng môi trường học đường không khói thuốc lá là mục tiêu quan trọng trong Chiến lược quốc gia phòng, chống tác hại của thuốc lá. Thực hiện mục tiêu đó, Sở GDĐT đã kiện toàn Ban Chỉ đạo phòng, chống tác hại của thuốc lá; xây dựng và triển khai kế hoạch phòng, chống tác hại của thuốc lá trong toàn ngành.
Các trường học đưa nội dung phòng, chống tác hại của thuốc lá vào kế hoạch hoạt động hằng năm; đưa quy định cấm hút thuốc lá tại nơi làm việc vào quy chế nội bộ, tiêu chuẩn xét danh hiệu thi đua, khen thưởng; lồng ghép hoạt động phòng, chống tác hại của thuốc lá vào các chương trình nâng cao sức khỏe.
Đồng thời niêm yết quy định cấm hút thuốc lá tại nơi có nhiều người qua lại; có bảng/biển báo cấm hút thuốc lá tại các khu vực phòng học, phòng làm việc, phòng ăn, hành lang, cầu thang, các khu vực công cộng và khu vực chức năng khác.
Các nhà trường tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục, phổ biến Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá; tác hại của thuốc lá và khói thuốc đối với sức khỏe con người, môi trường sống; quyền, trách nhiệm, nghĩa vụ, lợi ích của cơ quan, tổ chức, cá nhân trong phòng, chống tác hại của thuốc lá; các biện pháp phòng, chống và cai nghiện thuốc lá… tới toàn thể cán bộ, giáo viên, nhân viên và học sinh, sinh viên thông qua các hoạt động chính khóa, ngoại khóa của nhà trường, sinh hoạt lớp hằng tuần.
Qua đó giúp cán bộ, giáo viên, học sinh, sinh viên hiểu rõ tác hại của thuốc lá đối với sức khỏe của cả người sử dụng và người hút thuốc lá thụ động; tạo sự đồng thuận, ủng hộ, phối hợp chặt chẽ giữa nhà trường với chính quyền địa phương và các tổ chức đoàn thể, phụ huynh học sinh trong công tác phòng, chống tác hại của thuốc lá.
Xây dựng môi trường học đường không khói thuốc lá là giải pháp hữu hiệu nhằm giảm tỷ lệ sử dụng thuốc lá, tỷ lệ tiếp xúc thụ động với khói thuốc lá; kiến tạo môi trường sống, môi trường học tập an toàn, lành mạnh để thế hệ mầm non tương lai của đất nước phát triển toàn diện cả về thể chất và tinh thần.
Phương Anh