Trước tình trạng rác thải sinh hoạt phát sinh trên địa bàn ngày càng gia tăng, nhiều bãi rác tập trung quá tải, UBND huyện Lập Thạch chỉ đạo các địa phương tăng cường công tác vệ sinh môi trường, khẩn trương khắc phục tình trạng bãi rác tạm quá tải, đồng thời nâng cao ý thức của người dân trong vấn đề vệ sinh môi trường, đặc biệt trong việc phân loại rác thải tại nguồn.
Các hộ dân thôn Đại Lữ, xã Đồng Ích (Lập Thạch) phối hợp với Chi hội Phụ nữ thôn vệ sinh khu dân cư sáng - xanh - sạch - đẹp. Ảnh: Nguyễn Lượng
Tổng lượng rác thải sinh hoạt phát sinh trên địa bàn huyện Lập Thạch ước khoảng 115 tấn/ngày, toàn huyện hiện có 34 bãi tập kết, xử lý rác thải với tổng diện tích hơn 2,4ha.
Tuy nhiên hiện nay, phần lớn các bãi rác trong tình trạng quá tải hoặc gần quá tải, không đáp ứng được nhu cầu xử lý rác thải sinh hoạt của người dân. Ngoài ra, phương pháp xử lý rác thải tại các địa phương chủ yếu dưới hình thức chôn lấp, đốt thủ công, không đảm bảo vệ sinh môi trường.
Năm 2020, huyện Lập Thạch được UBND tỉnh phê duyệt chủ trương đầu tư xây dựng Nhà máy xử lý rác thải sinh hoạt tập trung theo công nghệ hiện đại với quy mô 6,6 ha tại xã Xuân Hòa (Lập Thạch). Dự kiến công suất xử lý rác thải giai đoạn 1 của nhà máy là 180 tấn/ngày đêm, giai đoạn 2 là 270 tấn/ngày đêm, đáp ứng yêu cầu xử lý toàn bộ rác thải sinh hoạt phát sinh trên địa bàn huyện.
Tuy nhiên, sau 4 năm từ khi có quyết định phê duyệt chủ trương đầu tư, đến nay dự án vẫn chưa được triển khai do gặp khó khăn trong công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng, một số hộ dân gây cản trở trong quá trình thực hiện dự án.
Xác định nhiệm vụ trọng tâm trong công tác vệ sinh môi trường, thực hiện Đề án thu gom, xử lý rác thải và vệ sinh môi trường đến năm 2025, định hướng đến năm 2030, UBND huyện Lập Thạch chỉ đạo các địa phương tăng cường công tác quản lý, kiểm tra, giám sát hoạt động vệ sinh môi trường theo chức năng, nhiệm vụ, thẩm quyền quản lý, kịp thời ngăn chặn và xử lý các trường hợp vi phạm quy định về bảo vệ môi trường.
Xã Vân Trục (Lập Thạch) hỗ trợ thùng đựng rác thải giúp người dân thực hiện tốt hơn việc phân loại rác tại nguồn. Ảnh: Nguyễn Lượng
Hiện nay, 100% các xã, thị trấn trên địa bàn huyện đã thành lập HTX dịch vụ môi trường hoặc Tổ thu gom rác thải hoạt động thường xuyên, theo lịch trình cụ thể với gần 200 thành viên; đã có 16/20 xã, thị trấn trên địa bàn huyện tổ chức thu giá dịch vụ thu gom, xử lý rác thải. Theo đó, tỷ lệ thu gom, xử lý rác thải khu vực đô thị trên địa bàn huyện đạt 92%, khu vực nông thôn đạt 88%.
Để giải quyết tình trạng các bãi rác quá tải, huyện Lập Thạch hướng dẫn các địa phương xử lý rác thải bằng lò đốt, sử dụng chế phẩm sinh học trên cơ sở hạn chế thấp nhất ảnh hưởng đến môi trường trong quá trình xử lý rác thải, hoặc hợp đồng thuê các đơn vị xử lý rác thải chuyên nghiệp, đủ năng lực. Giai đoạn 2023 - 2024, huyện Lập Thạch đã xử lý được 6 bãi rác quá tải.
Bên cạnh đó, huyện chỉ đạo các địa phương đẩy mạnh tuyên truyền, khuyến khích người dân phân loại rác thải tại nguồn nhằm giảm tối đa lượng chất thải rắn trên địa bàn huyện.
Năm 2023, huyện đã triển khai thí điểm mô hình phân loại và xử lý rác thải sinh hoạt tại nguồn tại thị trấn Lập Thạch với 100 hộ dân tham gia. Đến nay, mô hình đã được nhân rộng tại các địa phương, đặc biệt tại các xã xây dựng nông thôn mới nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu, làng văn hóa kiểu mẫu.
Để tháo gỡ khó khăn cho dự án đầu tư xây dựng Nhà máy xử lý rác thải sinh hoạt tập trung tại xã Xuân Hòa, huyện Lập Thạch đã thành lập 10 tổ công tác tuyên truyền, tạo sự đồng thuận trong nhân dân, đồng thời yêu cầu chủ đầu tư cam kết đảm bảo vệ sinh môi trường trong quá trình xây dựng và vận hành nhà máy; phối hợp với cơ quan chức năng xử lý các trường hợp lôi kéo, kích động người dân phản đối chủ trương đầu tư dự án, có biện pháp cưỡng chế các công trình xây dựng trái phép trong phạm vi dự án theo quy định.
Với mục tiêu nâng tỷ lệ thu gom, xử lý chất thải rắn khu vực nông thôn năm 2025 đạt 90%, khu vực đô thị đạt 95%, huyện Lập Thạch chỉ đạo các địa phương tiếp tục cải tạo, mở rộng các bãi tập kết và xử lý rác thải hiện có; tổ chức đấu thầu hoặc đặt hàng dịch vụ thu gom, xử lý rác thải, đổi mới mô hình hoạt động của các HTX dịch vụ vệ sinh môi trường theo hướng tự chủ, phát huy hiệu quả hoạt động. Tăng cường công tác vệ sinh môi trường, đối với các địa phương có bãi tập kết rác thải quá tải cần xem xét, thuê đơn vị đủ năng lực xử lý.
UBND huyện Lập Thạch sẽ tiếp tục phối hợp với các sở, ngành của tỉnh tháo gỡ khó khăn, đôn đốc nhà thầu đẩy nhanh tiến độ triển khai dự án xây dựng Nhà máy xử lý rác thải sinh hoạt tập trung tại xã Xuân Hòa, góp phần xử lý dứt điểm tình trạng quá tải tại các bãi rác tập trung, đảm bảo vệ sinh môi trường trên địa bàn huyện theo hướng bền vững.
Hoàng Sơn