Với mục tiêu “Không để ai ở lại phía sau trong cuộc cách mạng chuyển đổi số”, tỉnh đã nỗ lực triển khai phong trào “Bình dân học vụ số”, trong đó đặc biệt quan tâm đến việc hỗ trợ người cao tuổi (NCT) tiếp cận công nghệ số. Vượt qua những rào cản về tuổi tác, nhiều NCT đã bắt nhịp chuyển đổi số, ứng dụng hiệu quả những tiện ích do công nghệ số mang lại để phục vụ đời sống sinh hoạt hằng ngày và tham gia các hoạt động cộng đồng, phát huy tinh thần “sống vui, sống khỏe, sống có ích”.
Đoàn viên, thanh niên phường Hội Hợp tích cực tuyên truyền, hỗ trợ người cao tuổi trên địa bàn cài đặt và sử dụng các ứng dụng công nghệ số. Ảnh: Trà Hương
Chiếc điện thoại thông minh cài đặt các ứng dụng công nghệ số không chỉ giúp giúp ông Nguyễn Kim Báu, Chủ tịch Hội Cựu chiến binh phường Tích Sơn (Vĩnh Yên) phục vụ các hoạt động đời sống hằng ngày mà còn thực hiện tốt vai trò, nhiệm vụ công tác hội được giao.
Ông Báu chia sẻ: “Tôi thường xuyên sử dụng điện thoại thông minh để kết nối, chia sẻ với bạn bè, người thân, hội viên; cũng như tìm hiểu kiến thức về chăm sóc sức khỏe, theo dõi tin tức, các chương trình giải trí… giúp đời sống tinh thần trở nên phong phú, vui vẻ hơn.
Trong công tác hội, nhờ có điện thoại thông minh và các ứng dụng số, tôi có thể nhanh chóng kết nối, trao đổi thông tin, công việc tới các hội viên, đảm bảo nhanh chóng, kịp thời, giúp giảm thời gian, công sức đi lại.
Bên cạnh đó, tôi còn thường xuyên sử dụng mạng xã hội để kịp thời tuyên truyền chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, các văn bản, nghị quyết của tỉnh, của Hội Cựu chiến binh; chia sẻ gương người tốt việc tốt đến hội viên và nhân dân.
Ban đầu sử dụng các ứng dụng số tôi khá lúng túng, nhưng sau đó nhờ sự hướng dẫn của con cháu, cán bộ trẻ trong phường và tự tìm tòi, học hỏi nên đã dần sử dụng hiệu quả”.
Hai năm trước, bà Nguyễn Thị Lan (62 tuổi), phường Xuân Hòa (Phúc Yên) được các con mua tặng chiếc điện thoại thông minh. Ban đầu, bà Lan thấy khá khó khăn khi sử dụng chiếc điện thoại mới bởi nhiều chức năng phức tạp hơn so với điện thoại cũ. Nhờ sự hướng dẫn của con cháu và đoàn viên, thanh niên tại khu dân cư, bà đã từng bước làm quen, dần sử dụng thành thạo điện thoại thông minh, các ứng dụng trên điện thoại để phục vụ nhu cầu giải trí, tìm hiểu thông tin, kết nối, liên lạc với người thân, bạn bè.
Bà Lan chia sẻ: “Trước đây, tôi chỉ dùng điện thoại "cục gạch" để nghe gọi. Giờ đây với chiếc điện thoại thông minh, tôi có thể kết nối internet, thường xuyên gọi điện, trò chuyện, nhìn thấy hình ảnh trực tiếp của bạn bè, người thân ở xa thông qua các ứng dụng mạng xã hội. Ngoài ra, tôi còn tham gia nhóm zalo của tổ dân phố, các tổ chức đoàn thể của khu dân cư để kịp thời nắm bắt và tham gia các hoạt động, phong trào của địa phương.
Tôi cũng thường xuyên truy cập internet để tìm hiểu tin tức thời sự, đọc sách, báo, xem các chương trình giải trí, tìm kiếm thông tin về chăm sóc sức khỏe, dinh dưỡng cho người cao tuổi; sử dụng ứng dụng của ngân hàng để kiểm tra tài khoản nhận lương hưu và thực hiện thanh toán hóa đơn tiền điện, nước hằng tháng, đặt hàng online...
Tôi thấy rằng, đối với NCT việc ứng dụng công nghệ số ban đầu có những khó khăn nhất định nhưng khi đã quen rồi thì sẽ mang lại rất nhiều tiện ích, giúp nâng cao chất lượng cuộc sống”.
Toàn tỉnh hiện có hơn 190 nghìn NCT. Giúp NCT thích nghi, hòa nhập, thụ hưởng những thành quả chuyển đổi số mang lại, tỉnh đã và đang triển khai nhiều giải pháp đồng bộ, thiết thực, trong đó có việc đẩy mạnh phong trào “Bình dân học vụ số”.
Với sự hỗ trợ của các cấp, ngành, người thân, nhiều NCT đã vượt qua rào cản về tuổi tác, nhanh chóng bắt nhịp với công nghệ số để nâng cao chất lượng cuộc sống. Không chỉ đáp ứng nhu cầu thông tin liên lạc, sử dụng các ứng dụng, công nghệ số đã mang lại cho NCT nhiều tiện ích thiết thực, giúp NCT học hỏi kiến thức; tìm kiếm, cập nhật tin tức thời sự; trải nghiệm các loại hình giải trí mới mẻ, hấp dẫn, bổ ích…
Phát huy vai trò xung kích trong thực hiện phong trào “Bình dân học vụ số”, đoàn viên, thanh niên phường Hội Hợp (Vĩnh Yên) đã triển khai nhiều hoạt động nhằm phổ cập kỹ năng số cho mọi tầng lớp nhân dân, đặc biệt là NCT.
Bí thư Đoàn Thanh niên phường Hội Hợp Phùng Tiến Mạnh cho biết: “NCT thường gặp nhiều khó khăn, trở ngại trong tiếp cận công nghệ số nên cần được ưu tiên, dành nhiều thời gian để tuyên truyền, hướng dẫn.
Với phương châm “Mỗi đoàn viên là một hạt nhân chuyển đổi số cộng đồng”, Đoàn Thanh niên phường đã tổ chức tuyên truyền, hướng dẫn thực hành sử dụng điện thoại thông minh, cài đặt ứng dụng thiết yếu như Zalo, VNeID, thanh toán không dùng tiền mặt, đăng ký khám, chữa bệnh online…, giúp NCT từng bước vượt qua rào cản công nghệ, tự tin tham gia vào môi trường số”.
Trên thực tế, việc tiếp cận công nghệ số đối với NCT có những khó khăn, trở ngại nhất định do những yếu tố về sức khỏe như thị lực giảm, thính giác kém, thao tác chậm, trí nhớ suy giảm… khiến họ dễ bị "đuối" trong môi trường công nghệ phát triển nhanh chóng.
Bên cạnh đó, nhiều NCT không có điều kiện kinh tế để mua sắm thiết bị điện tử nên hạn chế trong việc tiếp xúc với các nền tảng số; tâm lý ngại học, sợ sai, ngại làm phiền con cháu hoặc thiếu người hỗ trợ thường xuyên càng khiến NCT e dè hơn trong việc tiếp cận với công nghệ số.
Để NCT không bị bỏ lại phía sau trong hành trình chuyển đổi số, rất cần sự đồng hành, giúp đỡ từ gia đình và người thân. Cùng với đó, cần có sự vào cuộc của chính quyền địa phương, các tổ chức đoàn thể và cộng đồng, đặc biệt là thế hệ trẻ trong việc hỗ trợ, hướng dẫn NCT bắt nhịp chuyển đổi số.
Chú trọng đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức, kỹ năng số cho NCT; quan tâm ban hành các chính sách hỗ trợ tài chính, thiết bị và hạ tầng viễn thông cho NCT ở vùng nông thôn, vùng khó khăn, góp phần thu hẹp khoảng cách số giữa các vùng miền và các nhóm dân cư.
Lê Mơ