Thượng tá, Tiến sĩ Nguyễn Sỹ Hiếu sinh năm 1980, là học sinh khóa đầu của Trường THPT Chuyên Vĩnh Phúc. Anh cũng là một trong những người thành đạt, được vinh danh nhân kỷ niệm 25 năm thành lập trường (2022). Nhưng thật bất ngờ khi thông qua một người bạn, tôi biết anh tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc tại Cộng hòa Trung Phi.
Thượng tướng Hoàng Xuân Chiến, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng trao quyết định cho Thượng tá Nguyễn Sỹ Hiếu (ngoài cùng bên trái) và các sĩ quan thực hiện nhiệm vụ gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc.
Sinh ra trong gia đình có truyền thống cách mạng ở xã Tề Lỗ (Yên Lạc), Nguyễn Sỹ Hiếu có bố và hai bác đều tham gia kháng chiến chống Mỹ, trong đó, bác cả là liệt sĩ.
Ngay từ nhỏ anh đã quyết tâm học tập với mong muốn tiếp nối truyền thống cách mạng của gia đình. Năm 1998, anh thi đỗ Học viện Kỹ thuật quân sự. Sau khi ra trường, phục vụ trong Quân chủng Phòng không - Không quân, anh không ngừng học tập, phấn đấu và đạt học vị Tiến sĩ.
Trong quá trình công tác, anh tham gia nhiều đề tài khoa học từ cấp cơ sở đến cấp Nhà nước, viết nhiều bài báo khoa học đăng trên các tạp chí uy tín trong nước và quốc tế.
Vốn là người sống khép kín, ít khi nói về mình đúng với phong cách của một người làm nghiên cứu trong lĩnh vực kỹ thuật hàng không nên phải sau nhiều lần trao đổi, tôi mới được anh chia sẻ cơ duyên tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình.
Anh kể, những lúc nghỉ ngơi, ngoài giờ làm việc tại Học viện Phòng không - Không quân, anh thường lên mạng vừa để trau dồi trình độ tiếng Anh vừa nắm bắt tình hình quốc tế thông qua các cuộc họp báo của Liên hợp quốc hay xem video về những điểm nóng trên thế giới. Anh thấy nhiều nơi còn xung đột, chiến tranh, nhân dân khó khăn, đói khổ...
Thượng tá Nguyễn Sỹ Hiếu trao đổi với đồng nghiệp trước khi đi khảo sát thực địa.
Đặc biệt, qua truyền thông, anh tự hào về hình ảnh những người chiến sĩ gìn giữ hòa bình Việt Nam với cờ đỏ sao vàng trên ngực áo luôn được đồng nghiệp quốc tế và nhân dân nước sở tại tôn trọng, đánh giá cao.
Điều này đã khơi dậy trong anh mong muốn được đóng góp sức mình cho lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc, đồng thời góp phần nhỏ bé vào chiến lược bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa của Đảng và Nhà nước ta.
Năm 2022, khi Cục Gìn giữ hòa bình Việt Nam gửi công văn về Học viện Phòng không - Không quân tuyển người tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc, nhận thấy mình đủ điều kiện, anh đã tình nguyện đăng ký.
Sang Cục Gìn giữ hòa bình, anh được tạo điều kiện tham gia các khóa học do Liên hợp quốc hỗ trợ và các cuộc diễn tập rất quan trọng về gìn giữ hòa bình. Đây chính là hành trang để anh tự tin tham gia lực lượng này.
Và nguyện vọng của Thượng tá Nguyễn Sỹ Hiếu đã thành sự thật vào tháng 4/2024 khi Liên hợp quốc chấp thuận anh làm Sĩ quan quan sát viên quân sự tại phái bộ Cộng hòa Trung Phi.
Tại Cộng hòa Trung Phi, anh được phân về Teamsite 202 tại phân khu trung tâm. Với đặc thù công việc của Sĩ quan quan sát viên quân sự phải đi thực địa, tiếp xúc trực tiếp với người dân, tìm hiểu tình hình đời sống, giáo dục, an ninh cũng như nhu cầu, nguyện vọng… của người dân để kịp thời báo về phái bộ có phương hướng, biện pháp hỗ trợ, trong khi đó, cộng đồng dân cư nơi đây chủ yếu nói tiếng Pháp và tiếng Sango.
Do vậy, ngay từ ngày mới đến, anh đã tập trung học tiếng Pháp từ đồng nghiệp và chính người dân địa phương để phục vụ tốt hơn nhiệm vụ của mình.
Thượng tá Nguyễn Sỹ Hiếu trò chuyện với người dân địa phương.
Trong quá trình công tác, để thuận lợi hơn trong việc tiếp xúc với người dân, anh cùng các đồng nghiệp tại Teamsite 202 thường xuyên giao lưu với chính quyền, giáo chức, người dân địa phương để tăng cường mối quan hệ.
Ngoài giờ làm việc, anh thường xuyên giao lưu với đơn vị quân đội Pakistan và đơn vị cảnh sát Senegal. Trong những buổi giao lưu ấy, anh trao đổi với đồng nghiệp nước ngoài về lịch sử, văn hóa, ẩm thực… của Việt Nam.
Bạn bè quốc tế rất ấn tượng và cảm phục cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc của Việt Nam trước kia và sự phát triển vượt bậc của nền kinh tế nước ta hiện nay. Mỗi người đều mong muốn được có cơ hội đến thăm, trải nghiệm tại đất nước Việt Nam tươi đẹp, hiếu khách.
Khi được hỏi về những khó khăn trong thực hiện nhiệm vụ tại Cộng hòa Trung Phi - nơi được coi là một trong những đất nước nghèo và nguy hiểm nhất thế giới, anh chia sẻ:
“Làm nhiệm vụ tại một khu vực đang xung đột nên khó tránh khỏi cảm giác lo lắng về những nguy hiểm sẽ phải đối mặt. Tuy nhiên, những kỹ năng huấn luyện trước khi lên đường giúp tôi hình dung tương đối đầy đủ về tình hình phái bộ và những nguy cơ có thể xảy đến.
Chúng tôi được học các tình huống phái bộ bị tấn công, bị lạc và kỹ năng sinh tồn. Ngay quá trình di chuyển từ Việt Nam sang Cộng hòa Trung Phi cũng như khi di chuyển để nhận nhiệm vụ tại Cộng hòa Trung Phi cũng gặp rất nhiều sự cố xảy ra từ mất, thất lạc hành lý, máy bay của Liên hợp quốc gặp trục trặc.
Trong khi đi thực địa tìm hiểu tình hình người dân địa phương, chúng tôi gặp những cơn mưa lớn, xe ô tô bị lầy, Teamsite phải xử lý cả đêm giữa rừng già Trung Phi đầy muỗi, vắt và thú dữ rình mò”.
Tuy nhiên, vượt qua nỗi nhớ nhà, nhớ quê hương mới là điều khó khăn hơn bất kỳ điều kiện ngoại cảnh nào. Những lúc tạm dừng công việc, anh lại tranh thủ gọi về nhà để được trò chuyện với người thân trong gia đình. Điều này đã động viên anh rất nhiều, giúp anh vững tin hơn khi thực hiện nhiệm vụ tại nơi cách quê hương hơn 10.000 km.
Vượt lên trên tất cả, tôi thấy được trong ánh mắt anh niềm tự hào về công việc mà anh đang cống hiến, tự hào về quê hương đất nước, đúng như anh chia sẻ: "Càng đi càng thấy tự hào, càng yêu quê hương đất nước Việt Nam và trân quý những thành quả các bậc tiền nhân để lại".
Nguyên Anh