Được UBND tỉnh công nhận xã đạt chuẩn nông thôn mới (NTM) nâng cao năm 2021, thế nhưng đến nay, người dân xã Hoàng Hoa (Tam Dương) vẫn chưa được sử dụng nước sạch từ công trình cấp nước tập trung. Hiện, nguồn nước ngầm nhiều nơi trên địa bàn xã có dấu hiệu bị ô nhiễm, không đảm bảo an toàn vệ sinh theo quy định; việc triển khai đầu tư, lắp đặt hệ thống cấp nước tập trung gặp khó khăn do không được đông đảo người dân đồng tình, ủng hộ.
Không có hệ thống nước máy, gia đình ông Lại Hữu Văn phải sử dụng nước giếng khoan qua bể lọc để phục vụ sinh hoạt hằng ngày. Ảnh: Nguyễn Lượng
Xã Hoàng Hoa được huyện Tam Dương chọn làm điểm xây dựng xã NTM nâng cao năm 2019. Tại thời điểm xã được xét công nhận đạt chuẩn NTM nâng cao, Chính phủ chưa ban hành Bộ tiêu chí quốc gia về xã NTM nâng cao giai đoạn 2021 - 2025, quy định rõ về tỷ lệ hộ dân sử dụng nước sạch từ công trình cấp nước tập trung.
Sau hơn 2 năm được xét công nhận xã đạt chuẩn NTM nâng cao, người dân xã Hoàng Hoa vẫn chưa được sử dụng nước sạch từ công trình cấp nước tập trung theo quy định của Chính phủ.
Tìm hiểu tình hình sử dụng nước sinh hoạt tại thôn 1, xã Hoàng Hoa, ông Lại Hữu Văn, người dân trong thôn cho biết: “Để có nước phục vụ sinh hoạt, gia đình tôi phải thuê đơn vị khoan 3 giếng mới tìm được mạch nước ngầm. Mặc dù đã khoan giếng sâu tới vài chục mét, song, nước giếng có màu vàng, sau khi đun sôi có nhiều vôi bám vào thành ấm. Do vậy, bên cạnh khoan giếng, gia đình phải đầu tư thêm bể lọc, máy lọc nước với tổng chi phí hơn 30 triệu đồng để đảm bảo nguồn nước sử dụng trong sinh hoạt hằng ngày”.
Tại thôn 4, khu vực chợ Vẽ, xã Hoàng Hoa, anh Hà Ngọc Anh, Bí thư Chi bộ, Trưởng thôn 4 cho biết: “Khu vực chợ hiện có 20 tiểu thương kinh doanh, buôn bán gần mặt đường. Do phần lớn các hộ thuê mặt bằng kinh doanh, không có điều kiện khoan giếng nên phải đấu nối sử dụng chung nước giếng khoan tại các hộ dân lân cận.
Trước kia, nguồn nước giếng khoan tương đối ổn định, được đánh giá hợp vệ sinh. Tuy nhiên, 5 năm trở lại đây, cùng với tốc độ phát triển chăn nuôi, thương mại - dịch vụ, nhu cầu sử dụng nước sạch của người dân tăng lên, nguồn nước đã bắt đầu khan hiếm, không ổn định.
Bên cạnh đó, nước giếng khoan có dấu hiệu nhiễm sắt, vôi, không đảm bảo quy chuẩn vệ sinh, do vậy, các hộ dân trong thôn phải đầu tư bể lọc, máy lọc nước để sử dụng trong sinh hoạt hằng ngày”.
Quan sát tại khu vực chợ Vẽ cho thấy, bên cạnh hoạt động kinh doanh các mặt hàng tạp hóa, thực phẩm, khu chợ còn có khá nhiều quán ăn sử dụng nước giếng khoan mới được xử lý qua bể lọc, tiềm ẩn nguy cơ mất vệ sinh an toàn thực phẩm.
Anh Nguyễn Văn Nghĩa, cán bộ phụ trách nông nghiệp, môi trường, UBND xã Hoàng Hoa cho biết: Theo kết quả khảo sát gần nhất về chất lượng nguồn nước tại các hộ dân trên địa bàn xã do Công ty cổ phần đầu tư xây dựng cấp nước Vĩnh Phúc phối hợp với đơn vị chuyên môn thực hiện thì 80% nguồn nước giếng khoan tại các hộ dân bị nhiễm sắt.
Trước thực trạng nguồn nước ngầm trong xã bị ô nhiễm, UBND xã khảo sát, nắm bắt nhu cầu sử dụng nước sạch của người dân, tuy nhiên, chỉ có gần 20% hộ dân trên địa bàn xã đồng tình đấu nối, sử dụng nước sạch từ công trình cấp nước tập trung.
Toàn xã Hoàng Hoa hiện có hơn 7.400 nhân khẩu. Qua khảo sát cho thấy, nguyên nhân người dân không ủng hộ việc lắp đặt hệ thống cấp nước tập trung là do phần lớn các hộ đã đầu tư kinh phí khoan giếng, lắp đặt hệ thống lọc nước đang sử dụng ổn định, không muốn phát sinh thêm chi phí.
Mặt khác, do địa bàn rộng, chi phí lắp đặt ống dẫn nước từ ống chính về các hộ khá cao, khoảng 3 - 4 triệu đồng/hộ; toàn xã hiện mới có 8/12 thôn có đường ống cấp nước tập trung chạy qua, gây khó khăn trong việc đưa nước sạch tập trung về xã.
Phó Chủ tịch UBND xã Hoàng Hoa Phùng Văn Mạnh cho biết: Thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM, giữ vững các tiêu chí xã NTM nâng cao, UBND xã phối hợp với các tổ chức chính trị - xã hội đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức của người dân về sử dụng nước sạch.
Trong tháng 4/2024, UBND xã sẽ tiếp tục khảo sát, lấy ý kiến người dân về việc đưa nước sạch tập trung về xã.
Qua công tác vận động, đến thời điểm hiện tại, đã có 4/12 thôn đồng tình ủng hộ, dự kiến trong năm 2024, UBND xã sẽ phối hợp với Công ty cổ phần đầu tư xây dựng cấp nước Vĩnh Phúc lắp đặt thí điểm đường ống dẫn nước tập trung về 2 thôn là thôn 1 và thôn 2, tạo hiệu ứng lan tỏa để người dân thấy được sự cần thiết và mức độ quan trọng của việc sử dụng nước sạch.
Hoàng Sơn