(Tham luận của Báo Lai Châu tại Hội thảo báo Đảng  các tỉnh, thành phố phía Bắc lần thứ 28 năm 2023)

Lai Châu là tỉnh miền núi phía Tây Bắc của Việt Nam, có đường biên giới dài 265,165 km, diện tích tự nhiên trên 9.000 km2; có 7 huyện, 1 thành phố, 106 xã, phường, thị trấn; dân số trên 48 vạn người, gồm 20 dân tộc cùng sinh sống, đồng bào dân tộc thiểu số chiếm trên 84%.

Thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới (NTM), tỉnh Lai Châu đã thành lập Ban chỉ đạo xây dựng NTM từ cấp tỉnh đến cấp xã, Ban quản lý xã, Ban phát triển thôn bản. Các cấp, các ngành đã phát động phong trào thi đua “Nhân dân các dân tộc tỉnh Lai Châu chung sức xây dựng NTM”, “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư” và nhận được sự hưởng ứng tích cực của các tầng lớp nhân dân trong tỉnh.

Đến nay, tỉnh Lai Châu có 39/106 xã đạt chuẩn NTM; bình quân toàn tỉnh đạt 12,5 tiêu chí/xã. Giai đoạn 2021 - 2025, tỉnh Lai Châu triển khai thực hiện 4 xã NTM nâng cao, gồm: Xã San Thàng (thành phố Lai Châu), xã Phúc Khoa (huyện Tân Uyên), xã Pha Mu (huyện Than Uyên) và xã Bản Bo (huyện Tam Đường); dự kiến có 3 huyện đạt chuẩn NTM là huyện Tam Đường, Tân Uyên và Than Uyên.

Để có được những kết quả như trên là nhờ có sự tham gia và phối hợp chặt chẽ của các sở, ban, ngành và các địa phương. Đặc biệt, có vai trò đóng góp trong công tác truyền thông của các cơ quan báo chí trên địa bàn tỉnh Lai Châu. Trong đó, Báo Lai Châu góp phần đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động, nâng cao nhận thức cho cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, lực lượng vũ trang và Nhân dân các dân tộc trên địa bàn tỉnh nhận thức sâu, rộng về mục tiêu, nội dung, nhiệm vụ xây dựng NTM, về vai trò và quyền lợi, nghĩa vụ của Nhân dân trong thực hiện Chương trình NTM để họ tham gia một cách tự nguyện.

Xây dựng NTM, đặc biệt là huy động sức dân trong xây dựng NTM nâng cao, bản NTM kiểu mẫu là một quá trình lâu dài và liên tục, cần có sự tham gia của toàn xã hội và cả hệ thống chính trị, trong đó các cơ quan thông tin đại chúng đóng vai trò quan trọng, tạo sự đồng thuận của các tầng lớp Nhân dân đối với chủ trương xây dựng NTM của Đảng và Nhà nước. Vì vậy, cùng với Đảng bộ, chính quyền và các cơ quan, đơn vị và địa phương, trong những năm qua, Báo Lai Châu đã và đang tích cực tuyên truyền về việc huy động sức dân trong xây dựng NTM nâng cao, bản NTM kiểu mẫu. Điều này được thể hiện rõ trong việc Ban Biên tập Báo Lai Châu luôn coi đây là một trong những nhiệm vụ trọng tâm, xuyên suốt.

Bám sát vào lộ trình, kế hoạch thực hiện xây dựng NTM nâng cao, bản NTM kiểu mẫu, nhất là việc làm chuyển biến từ nhận thức đến hành động của người dân góp công, góp của xây dựng NTM. Ban Biên tập Báo Lai Châu đã xây dựng kế hoạch tuyên truyền cụ thể theo từng tháng, quý trên tất cả các ấn phẩm gồm: Báo thường kỳ phát hành thứ 2, 4, 5, 6 hàng tuần, Báo cuối tuần phát hành vào thứ Bảy hàng tuần, Báo dành cho đồng bào các dân tộc vùng cao phát hành vào các ngày 10, 20 và 30 hàng tháng và Báo Lai Châu điện tử. Ban Biên tập tích cực quán triệt, triển khai tới các phòng chuyên môn chỉ đạo đội ngũ phóng viên bám nắm địa bàn được phân công phụ trách, có nhiều bài viết về những mô hình hay, cách làm hiệu quả ở cơ sở trong xây dựng NTM. Đồng thời Ban Biên tập còn phối hợp với Sở Nông nghiệp - Phát triển nông thôn tỉnh Lai Châu tuyên truyền về thực hiện xây dựng NTM nâng cao, bản NTM kiểu mẫu trên các chuyên trang đối với báo in. Nội dung các bài viết bám sát theo chỉ đạo, định hướng của tỉnh, phản ánh những cách làm hay, khó khăn từ cơ sở, kinh nghiệm sáng tạo của các địa phương, đơn vị, cá nhân, tổ chức trong thực hiện xây dựng NTM nâng cao. Từ năm 2011, trên các ấn phẩm của Báo Lai Châu đều mở và duy trì các chuyên mục "Xây dựng nông thôn mới", “Nông dân sản xuất giỏi”, “Nhà nông cần biết”, “Gương sáng bản mường”… Ở các chuyên mục này có các tin, bài viết, ảnh, video về thực hiện xây dựng NTM nâng cao, bản NTM kiểu mẫu.

Tiêu biểu về huy động sức dân trong xây dựng NTM phải kể đến là bản vùng cao Sin Suối Hồ, xã Sin Suối Hồ, huyện Phong Thổ. Toàn bản có 148 hộ dân, 736 nhân khẩu, 100% là dân tộc Mông sinh sống. Những năm đầu thực hiện chương trình xây dựng NTM, bản Sin Suối Hồ là một trong những bản tiên phong trong công tác huy động sức dân làm đường giao thông nông thôn. Bản có 20 hộ dân hiến 1ha đất, đóng góp hàng nghìn ngày công san ủi mặt bằng và bê tông hóa 12km đường giao thông nông thôn, làm chợ, nhà văn hóa bản. Sau khi Báo Lai Châu đăng bài viết “Bản vùng cao làm nông thôn mới”, thu hút nhiều độc giả quan tâm, nhiều địa phương trong tỉnh đã học tập và ngày càng lan tỏa phong trào hiến đất, góp công xây dựng NTM.

Ngoài ra, Ban Biên tập Báo Lai Châu chỉ đạo các phòng phóng viên, phòng báo điện tử xây dựng nội dung tuyên truyền cụ thể, chi tiết về tin, bài, ảnh, video về thực hiện NTM nâng cao và bản NTM kiểu mẫu. Tăng cường bám nắm địa bàn để kịp thời phổ biến đến Nhân dân chủ trương, chỉ đạo của tỉnh; đảm bảo tuyên truyền đúng, trúng, tạo hiệu quả cao trong công tác tuyên truyền. Để nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ, phóng viên, biên tập viên trong tuyên truyền xây dựng NTM, Ban Biên tập thường xuyên tổ chức các buổi trao đổi nghiệp vụ nhằm nâng cao chất lượng các bài viết về đề tài NTM, tạo sức lan tỏa trong cán bộ, đảng viên, Nhân dân trong tỉnh. Song song với đó, hàng tháng, Ban Biên tập dự họp các phòng để định hướng và chỉ đạo đội ngũ phóng viên, biên tập viên nâng cao chất lượng tác phẩm, nhất là viết về đề tài tuyên truyền xây dựng NTM. Ma két các số báo in, giao diện Báo điện tử thường xuyên thay đổi cách trình bày để lôi cuốn, thu hút bạn đọc. Chú trọng đặt bài đội ngũ cộng tác viên ở các huyện, thành phố, các ngành để nội dung các bài viết phong phú, đa dạng về tuyên truyền xây dựng NTM.

Từ năm 2011 đến nay, Báo Lai Châu đã đăng tải trên 1.500 tin, bài, ảnh, video tuyên truyền về xây dựng NTM. Hằng năm, Ban Biên tập tổ chức sơ kết, đánh giá những kết quả đạt được, hạn chế, rút ra kinh nghiệm, bài học triển khai công tác tuyên truyền sao cho sát với định hướng của tỉnh.

Cùng với sự vào cuộc của các cấp, các ngành, địa phương, trong thời gian tới, Báo Lai Châu tiếp tục tuyên truyền xây dựng NTM, nhất là NTM nâng cao, bản nông thôn mới kiểu mẫu, tập trung một số giải pháp sau:

Một là, tiếp tục duy trì các chuyên trang, chuyên mục trên các ấn phẩm; đổi mới nội dung và cách trình bày; tập trung tuyên truyền đến cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân trong tỉnh hiểu rõ việc xây dựng NTM nâng cao, bản NTM kiểu mẫu là trách nhiệm và quyền lợi của mỗi người dân, là nhiệm vụ của cả hệ thống chính trị, trong đó chính quyền địa phương đóng vai trò hỗ trợ, mỗi người dân phải là chủ thể, mỗi gia đình phải đi đầu trong tham gia xây dựng NTM nâng cao; không trông chờ, ỷ lại vào sự đầu tư của Nhà nước.

Hai là, tăng cường các bài viết ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất, chuyển dịch cơ cấu cây trồng, vật nuôi, phát triển kinh tế gia đình, vươn lên thoát nghèo và làm giàu chính đáng; xây dựng mô hình liên kết tiêu thụ nông sản; xây dựng kết cấu hạ tầng, huy động nhân dân kiên cố hóa đường giao thông, thủy lợi; cải tạo khuôn viên nhà ở, bảo vệ môi trường sống.

Ba là, tuyên truyền nhân rộng các gia đình, cá nhân tiêu biểu thực hiện phong trào "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hoá", bài trừ mê tín, dị đoan và các hủ tục; thực hiện nếp sống văn minh, tiết kiệm trong việc cưới, việc tang; phòng, chống tội phạm và tệ nạn xã hội; đẩy mạnh khai thác các nhà văn hóa, điểm vui chơi cộng đồng phục vụ các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể thao...