Những năm qua, tỉnh luôn quan tâm phát triển, nâng cao mức sống của người dân, nhất là vùng nông thôn. Trong đó, tập trung ưu tiên nguồn vốn đầu tư xây dựng để bê tông hóa, cứng hóa mặt đường giao thông nông thôn (GTNT) với phương châm “Nhà nước và nhân dân cùng làm”. Từ đó, tạo sự đồng bộ về hạ tầng giao thông, đáp ứng nhu cầu đi lại và giao thương hàng hóa của người dân giữa các vùng miền trong tỉnh.
Kết cấu hạ tầng giao thông trên địa bàn xã Tuân Chính ngày càng hoàn thiện, thúc đẩy phát triển KT - XH tại địa phương. Ảnh: Nguyễn Lượng
Xác định phát triển hạ tầng giao thông, nhất là GTNT - khâu quyết định sự phát triển KT - XH của địa phương, khắc phục tình trạng chênh lệch về kinh tế, tiến bộ xã hội giữa các vùng miền trong tỉnh, UBND tỉnh đã ban hành Đề án phát triển GTNT giai đoạn 2009 - 2015, được HĐND tỉnh thông qua với cơ chế hỗ trợ 40% kinh phí đối với xã đồng bằng, 50% kinh phí đối với xã trung du, 60% kinh phí đối với xã miền núi và 100% kinh phí đối với 17 xã khó khăn và đặc biệt khó khăn.
Nguồn vốn hỗ trợ của tỉnh có tác dụng “kích cầu” phong trào hiến đất, giải phóng mặt bằng thực hiện mở rộng và cứng hóa mặt đường GTNT ở các địa phương, bao gồm những địa phương miền núi khó khăn trong tỉnh.
Đến nay, toàn tỉnh cứng hóa 100% đường xã và đường từ trung tâm xã đến đường huyện; 100% đường trục thôn và đường liên thôn; 1.231/1.249 km đường ngõ xóm, đạt 98,5%; 1.105/1.295km đường trục chính nội đồng, đạt 85,3%.
Riêng năm 2023, tỉnh tiếp tục nâng cấp, cải tạo, cứng hóa trên 255km đường GTNT, 85km đường trục chính giao thông nội đồng; duy trì hệ thống an toàn giao thông (ATGT) trên địa bàn các huyện, đảm bảo kết nối tới các xã và được bảo trì hằng năm; 100% đường huyện đạt chuẩn theo quy hoạch.
Ấn tượng ban đầu của chúng tôi khi về xã Tuân Chính (Vĩnh Tường) những ngày này là hình ảnh các khu dân cư sạch, đẹp với những hàng cây xanh tỏa bóng mát hai bên đường. Là một trong những địa phương được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới (NTM) nâng cao đợt 2 năm 2023, xã Tuân Chính đã huy động hơn 56 tỷ đồng để hoàn thành tiêu chí giao thông, trong đó, ngân sách xã dành hơn 27,7 tỷ đồng.
Để huy động được sức dân trong việc hoàn thành tiêu chí giao thông, chính quyền xã thường xuyên phối hợp với Ban phát triển thôn và nhân dân tổ chức rà soát, đánh giá chất lượng, phân loại các tuyến đường duy tu, bảo dưỡng, cải tạo và nâng cấp nhằm đáp ứng nhu cầu đi lại, đảm bảo an toàn giao thông cho nhân dân.
Tổ chức vận động nhân dân đóng góp công sức, tiền của, nguyên vật liệu xây dựng các tuyến đường hoa, cây xanh và vẽ tranh tường gắn với tuyên truyền nhân dân không lấn chiếm, sử dụng lòng đường, lề đường trái phép.
Đến nay, 100% đường xã trên địa bàn được thảm nhựa, 100% đường thôn được bê tông hóa và thảm nhựa; 100% đường ngõ xóm được bê tông hóa. Riêng đối với hệ thống an toàn giao thông, tại 15 vị trí nút giao trên hệ thống đường xã, đường thôn, ngõ xóm được làm gờ giảm tốc và lắp đặt 3 biển báo hiệu giao thông đảm bảo theo quy định.
Không chỉ cứng hóa GTNT, giai đoạn năm 2021 - 2023, UBND xã tuyên truyền, vận động nhân dân trồng hơn 3.000 bầu cây chuỗi ngọc; 60 chậu hoa giấy và vẽ 800m2 tường tranh bích họa; các tuyến đường khu dân cư đảm bảo xanh - sạch - đẹp.
Chủ tịch UBND xã Tuân Chính Hoàng Minh Hòa cho biết: Nhờ triển khai thực hiện tiêu chí giao thông theo cơ chế đặc thù và huy động được sức dân tham gia đầu tư xây dựng hệ thống GTNT trên địa bàn đã tận dụng được nguồn vật liệu của địa phương, tiết kiệm chi phí đầu tư xây dựng như chi phí quản lý dự án, chi phí tư vấn… Qua đó khơi dậy tinh thần đoàn kết, gắn bó trong cộng đồng; phát huy vai trò, trách nhiệm của người dân trong việc quản lý, bảo trì đường làng, ngõ xóm.
Phát huy thành quả đạt được trong phát triển GTNT, HĐND tỉnh đã ban hành Nghị quyết số 07 ngày 7/5/2023 quy định về nguyên tắc, tiêu chí, định mức phân bổ ngân sách Nhà nước, cơ chế lồng ghép nguồn vốn, cơ chế huy động nguồn lực khác thực hiện các Chương trình mục tiêu quốc gia trên địa bàn tỉnh.
Theo đó, đối với các xã đăng ký đạt chuẩn NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu giai đoạn 2021-2025, ngân sách tỉnh hỗ trợ kinh phí xây lắp móng, mặt đường. Trường hợp kinh phí hỗ trợ từ ngân sách tỉnh còn dư thì địa phương được phép sử dụng đầu tư các hạng mục theo thứ tự ưu tiên như mở rộng mặt đường, hệ thống thoát nước, hệ thống an toàn giao thông... Địa phương và nhân dân tự đóng góp xây lắp phần còn lại và giải phóng mặt bằng.
Đồng thời đẩy mạnh tuyên truyền, vận động, lồng ghép các nguồn lực như vốn từ ngân sách huyện, ngân sách xã, vốn tín dụng, vốn huy động từ các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân và cộng đồng tự nguyện đóng góp bằng tiền, hiện vật... để đầu tư xây dựng phát triển hạ tầng GTNT cũng như tham gia bảo trì đường xã và đường thôn xóm; kịp thời đề xuất khen thưởng các tổ chức, cá nhân tự nguyện đóng góp xây dựng công trình và bảo đảm công khai, minh bạch trong quá trình thực hiện trên cơ sở “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra”.
Ngọc Lan