Kết thúc năm 2023, mặc dù đã có nhiều nỗ lực và vẫn nằm trong top 10 địa phương có số thu nội địa cao nhất cả nước, tuy nhiên, do nhiều nguyên nhân chủ quan, khách quan, chỉ tiêu thu ngân sách trên địa bàn tỉnh không đạt kế hoạch đề ra. Nhận định năm 2024, nhiềm vụ thu ngân sách tiếp tục đối diện với nhiều khó khăn, thách thức, tỉnh tập trung chỉ đạo các địa phương, đơn vị liên quan triển khai đồng bộ, hiệu quả các giải pháp thu ngân sách ngay từ đầu năm, tạo động lực hoàn thành cao nhất nhiệm vụ thu ngân sách trong năm được giao.
Cán bộ Chi cục Thuế khu vực Phúc Yên tuyên truyền, hướng dẫn, hỗ trợ người nộp thuế thực hiện nghĩa vụ nộp thuế.
Thu ngân sách giảm
Tính đến ngày 31/12/2023, tổng thu ngân sách nhà nước trên địa bàn tỉnh đạt gần 32,4 nghìn tỷ đồng, đạt 94% so với kế hoạch dự toán giao. Trong đó, thu thuế xuất nhập khẩu đạt 5.000 tỷ đồng, bằng 97% kế hoạch dự toán giao.
Thu nội địa đạt gần 27,4 nghìn tỷ đồng, bằng 93% kế hoạch dự toán giao. Tuy số thu nội địa giảm so với cùng kỳ và không đạt dự toán giao nhưng thu nội địa của Vĩnh Phúc vẫn đứng trong top 10 địa phương có số thu nội địa cao nhất cả nước.
Đây là kết quả đáng ghi nhận trong bối cảnh thực hiện nhiệm vụ thu ngân sách năm 2023 gặp nhiều khó khăn, thách thức do sự suy giảm của nền kinh tế toàn cầu đã ảnh hưởng trực tiếp đến kinh tế trong nước nói chung và của tỉnh nói riêng, từ đó đã tác động mạnh đến các khoản thu ngân sách của tỉnh, nhất là các khoản thu từ các doanh nghiệp chủ lực.
Ngoài ra, còn có các nguyên nhân từ việc giảm nhu cầu tiêu dùng, tăng lượng hàng tồn kho và chính sách thắt chặt tín dụng làm tăng lãi suất cho vay cộng với điều kiện giải ngân vốn khó khăn, doanh nghiệp cũng khó tiếp cận với các nguồn vốn vay ưu đãi.
Đặc biệt, chính sách giảm 50% lệ phí trước bạ đối với xe ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước đã kết thúc, ảnh hưởng rất lớn đến kế hoạch sản xuất và sản lượng tiêu thụ của Công ty ô tô Toyota và Honda Việt Nam (hai doanh nghiệp đóng góp chủ lực cho ngân sách tỉnh).
Thị trường bất động sản trầm lắng, các khoản thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất sụt giảm mạnh, các khoản thuế phát sinh từ hoạt động kinh doanh, chuyển nhượng bất động sản như thuế thu nhập doanh nghiệp, thu nhập cá nhân… giảm mạnh so với năm 2022.
Bên cạnh đó, việc thực hiện Nghị định 12, ngày 14/4/2023 của Chính phủ về gia hạn nộp thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp và thuế thu nhập cá nhân... là những nguyên nhân chính làm giảm thu ngân sách nhà nước của tỉnh trong năm 2023.
Nỗ lực vượt qua khó khăn
Năm 2024, dự toán thu ngân sách nhàn nước trên địa bàn tỉnh được giao theo nghị quyết của HĐND tỉnh là gần 32 nghìn tỷ đồng, bằng 104% so với dự toán thu ngân sách được Trung ương giao.
Trong đó, thu nội địa gần 26,4 nghìn tỷ đồng, bằng 105% dự toán Trung ương giao; thu từ hoạt động xuất nhập khẩu là 5.400 tỷ đồng, bằng 100% dự toán Trung ương giao, vượt 400 tỷ đồng so với năm 2023.
Xác định để hoàn thành nhiệm vụ trên trong bối cảnh kinh tế tiếp tục đối diện với nhiều khó khăn, thách thức cần phải huy động cả hệ thống chính trị vào cuộc với đồng bộ các giải pháp ngay từ những ngày đầu, tháng đầu của năm mới, tỉnh đang quyết liệt chỉ đạo Cục Thuế tỉnh và các sở ngành, địa phương bám sát các mục tiêu định hướng tại Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVII, nhiệm kỳ 2020-2025 và Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2021-2025 để triển khai thực hiện quyết liệt, có hiệu quả, đúng thời hạn các nhiệm vụ, giải pháp trong quản lý thu ngân sách.
Mở rộng cơ sở thu, nhất là các nguồn thu mới, giữ vững tỷ trọng thu nội địa cao, khai thác hiệu quả nguồn thu từ tài sản, tài nguyên, bảo vệ môi trường; tăng cường các giải pháp chống thất thu ngân sách.
Thường xuyên đánh giá phân tích tình hình thu trên tất cả các lĩnh vực, các sắc thuế, từ đó có các giải pháp cụ thể để quản lý, chỉ đạo và tham mưu có hiệu quả. Quản lý chặt chẽ mọi nguồn thu, triển khai đồng bộ các biện pháp tổ chức quản lý thu trên tất cả các lĩnh vực và địa bàn để phấn đấu hoàn thành vượt mức dự toán thu NSNN.
Đổi mới, áp dụng các biện pháp, kỹ năng quản lý nợ thuế và cưỡng chế thi hành chính sách thuế, giảm tỷ trọng nợ đọng thuế. Thực hiện thanh tra, kiểm tra thuế vào những lĩnh vực có rủi ro cao về thuế. Tăng cường khai thác nguồn lực tài chính từ tài sản công (đặc biệt với đất đai, tài nguyên, tài sản tại khu vực sự nghiệp công).
Cùng với đó, chủ động triển khai quyết liệt, có hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp của chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội; tăng cường cải cách hành chính, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh; thường xuyên đồng hành tháo gỡ khó khăn, tạo mọi điều kiện thuận lợi để thu hút đầu tư, cũng như hỗ trợ doanh nghiệp mở rộng sản xuất kinh doanh, nuôi dưỡng nguồn thu bền vững…
Bài, ảnh: Nguyễn Khánh