Thực hiện Chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng nông thôn mới (NTM) giai đoạn 2021 - 2025, đến hết tháng 8/2023, tỷ lệ các xã đạt chuẩn Bộ tiêu chí NTM theo quy định của Chính phủ thấp so với kế hoạch đề ra. Trước tình hình đó, Ban Chỉ đạo xây dựng NTM tỉnh đã yêu cầu các sở, ngành, địa phương khẩn trương rà soát, tập trung mọi nguồn lực tháo gỡ khó khăn, đẩy nhanh tiến độ thực hiện một số tiêu chí mới trong bộ tiêu chí NTM. Phấn đấu đến hết tháng 8/2024, toàn tỉnh không còn xã thuộc diện phải xem xét, thu hồi quyết định công nhận đạt chuẩn NTM.

Theo thông tin từ Sở NN&PTNT, đến hết tháng 8/2023, toàn tỉnh có 12 xã đạt 19/19 tiêu chí NTM theo quy định của Chính phủ; 89 xã đạt từ 14 - 18 tiêu chí, 1 xã mới đạt 13 tiêu chí.

Các tiêu chí chưa đạt chủ yếu là quy hoạch, giao thông, cơ sở vật chất văn hóa, tổ chức sản xuất và phát triển kinh tế nông thôn, môi trường và an toàn thực phẩm.

Về tiến độ hoàn thành nhiệm vụ xây dựng NTM theo chuẩn giai đoạn 2021 - 2025 tại các huyện, thành phố, hiện nay, các huyện Bình Xuyên và Yên Lạc duy trì đạt 6/9 tiêu chí huyện NTM; thành phố Vĩnh Yên và Phúc Yên duy trì đạt 3/5 tiêu chí; huyện Vĩnh Tường và Tam Dương đạt 3/4 điều kiện xét đề nghị công nhận huyện đạt chuẩn NTM; huyện Tam Đảo, Lập Thạch và Sông Lô đạt 2/4 điều kiện xét đề nghị công nhận huyện đạt chuẩn huyện NTM.

Tổng hợp báo cáo từ các địa phương cho thấy, khó khăn lớn nhất trong việc hoàn thành các tiêu chí NTM theo chuẩn giai đoạn 2021 - 2025 là việc nâng cao tỷ lệ hộ gia đình được sử dụng nước sạch từ hệ thống cấp nước tập trung.

Được biết hiện nay, nhiều xã trên địa bàn tỉnh chưa có công trình cấp nước sạch tập trung, đặc biệt tại huyện Lập Thạch, toàn huyện mới có 7/20 xã/thị trấn được sử dụng nước sạch tập trung, tỷ lệ hộ dân được sử dụng nước sạch từ công trình cấp nước tập trung mới đạt 13,7%.

Bên cạnh đó, việc triển khai một số chỉ tiêu mới bổ sung vào Bộ tiêu chí NTM giai đoạn 2021 - 2025 tại các địa phương chậm, hoặc chưa đạt mục tiêu đề ra như quy hoạch, kinh tế, môi trường và chất lượng môi trường sống.

Để tháo gỡ khó khăn, đẩy nhanh tiến độ xây dựng NTM theo chuẩn giai đoạn 2021 - 2025, Ban Chỉ đạo xây dựng NTM tỉnh đã chỉ đạo các sở, ngành, địa phương kiện toàn Ban Chỉ đạo xây dựng NTM các cấp, kịp thời ban hành các văn bản quy định về quản lý, tổ chức triển khai thực hiện các tiêu chí NTM, kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện.

Thời gian qua, tỉnh đã đầu tư xây dựng 44 công trình cấp nước sạch tập trung khu vực nông thôn, giao doanh nghiệp (DN) đầu tư 3 công trình theo cơ chế hỗ trợ tại Quyết định số 41 của UBND tỉnh.

UBND tỉnh đã phê duyệt chủ trương đầu tư 4 dự án cấp nước tập trung khu vực nông thôn do DN đầu tư trực tiếp bao gồm: Nhà máy nước Sông Lô, Nhà máy nước sạch Phúc Bình, Nhà máy cấp nước sạch Sông Hồng, dự án cấp nước sạch cho các xã trên địa bàn 2 huyện Tam Đảo và Lập Thạch.

Trước nhu cầu cấp bách về vấn đề nước sạch nông thôn, Ban Chỉ đạo xây dựng NTM tỉnh đã chỉ đạo các sở, ngành, địa phương liên quan tăng cường rà soát, kịp thời tháo gỡ khó khăn, đôn đốc chủ đầu tư dự án cấp nước đẩy nhanh tiến độ xây dựng, nâng cấp công suất, mở rộng đường ống cấp nước theo quy định.

Trong lĩnh vực môi trường nông thôn, thực hiện Đề án thu gom, xử lý rác thải và vệ sinh môi trường trên địa bàn tỉnh, năm 2023, tỉnh đã chỉ đạo các sở, ngành, địa phương triển khai 6 nhiệm vụ trọng tâm gồm:

Xây dựng các điểm tập kết, trung chuyển rác thải trên địa bàn các huyện Yên Lạc, Lập Thạch và Sông Lô.

Đưa vào vận hành, phê duyệt giá xử lý rác thải của nhà máy xử lý rác thải tại xã Xuân Hòa (Lập Thạch) và thị trấn Tam Hồng (Yên Lạc).

Tổ chức đấu thầu dịch vụ thu gom, vận chuyển rác thải trên địa bàn các huyện Yên Lạc, Lập Thạch, Sông Lô và thành phố Phúc Yên.

Đặt hàng dịch vụ xử lý rác thải trên địa bàn các huyện Yên Lạc, Lập Thạch, Sông Lô và thành phố Phúc Yên.

Tổ chức tuyên truyền, hướng dẫn phân loại rác thải tại nguồn tại các huyện Yên Lạc, Lập Thạch, Sông Lô và thành phố Phúc Yên.

Cải tạo, phục hồi môi trường các bãi chôn lấp rác thải trên địa bàn huyện Tam Dương, Tam Đảo, Yên Lạc, Lập Thạch và Sông Lô.

Tỉnh đặt ra mục tiêu đến năm 2025, tỷ lệ thu gom, xử lý chất thải khu vực nông thôn đảm bảo quy chuẩn môi trường đạt 80%.

Trong lĩnh vực quy hoạch và tổ chức sản xuất, tỉnh chỉ đạo các địa phương phối hợp với các sở, ngành liên quan khẩn trương bổ sung, hoàn thiện quy hoạch vùng huyện, trong đó, quy hoạch các vùng sản xuất hàng hóa tập trung gắn với xây dựng vùng nguyên liệu; khơi dậy tiềm năng phát triển sản phẩm OCOP, đồng thời, nâng cao hiệu quả hoạt động khuyến nông, tích cực triển khai các chương trình hỗ trợ về vốn cho người dân phát triển kinh tế.

Với mục tiêu đến tháng 8/2024, toàn tỉnh không còn xã thuộc diện phải xem xét, thu hồi quyết định công nhận đạt chuẩn NTM, đến năm 2025, tỉnh có 40% số xã đạt chuẩn NTM nâng cao, 10% số xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu, 100% các huyện được công nhận đạt chuẩn NTM, trong đó có 2 huyện đạt chuẩn NTM nâng cao, Ban Chỉ đạo xây dựng NTM tỉnh chỉ đạo các sở, ngành, địa phương tiếp tục rà soát, tập trung mọi nguồn lực tháo gỡ khó khăn, đẩy nhanh tiến độ thực hiện một số tiêu chí mới trong bộ tiêu chí NTM theo quy định của Chính phủ.

Bám sát nhiệm vụ được giao, thường xuyên kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện các tiêu chí NTM, đồng thời, chủ động rà soát, đánh giá lại những chỉ tiêu, tiêu chí đã đạt và chưa đạt, đồng thời, xây dựng kế hoạch, đề xuất giải pháp thực hiện.

Hoàng Sơn