(Tham luận của Báo Sơn La tại Hội thảo báo Đảng các tỉnh, thành phố phía Bắc lần thứ 28 năm 2023)
Ban Biên tập Báo Sơn La đồng thuận và nhất trí cao với chủ đề “Báo Đảng địa phương với nhiệm vụ tuyên truyền về xây dựng xã nông thôn mới nâng cao và Làng văn hoá kiểu mẫu” tại Hội thảo báo Đảng các tỉnh miền núi phía Bắc lần thứ 28 năm 2023 do Báo Vĩnh Phúc đăng cai tổ chức. Báo Sơn La xin tham luận nội dung: “Báo Sơn La tuyên truyền xây dựng đời sống văn hoá gắn với xây dựng nông thôn mới”.
Sơn La là tỉnh miền núi nằm ở trung tâm của vùng Tây Bắc, với diện tích tự nhiên trên 14 nghìn km2, có 274 km đường biên giới giáp nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào; dân số trên 1,3 triệu người với 12 dân tộc anh em cùng sinh sống. Tỉnh Sơn La có 11 huyện và 1 thành phố, 204 xã, phường, thị trấn, 2.509 bản, tiểu khu, tổ dân phố; trong đó, có 2 huyện nghèo, 112 xã và 1.708 bản có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn, có 17 xã biên giới.
Báo Sơn La hiện có 3 ấn phẩm, gồm Báo Sơn La thường kỳ (5 kỳ/tuần), lượng phát hành bình quân 6.500 tờ/kỳ; tờ Tin ảnh Sơn La (2 kỳ/tháng), lượng phát hành bình quân 3.700 tờ/kỳ và Báo Sơn La điện tử. Báo Sơn La điện tử được cập nhật liên tục, hình thức thể hiện phong phú, với nhiều bài viết, phóng sự, thông tin, hình ảnh đẹp, kết hợp với loại hình mới E-Magazine, video clip và có các phiên bản tiếng Anh, tiếng dân tộc Thái, tiếng dân tộc Mông làm bật lên tính hấp dẫn, hiệu quả trong tuyên truyền.
Trong công tác tuyên truyền, Báo Sơn La luôn bám sát sự chỉ đạo của Tỉnh ủy, định hướng của Ban Tuyên giáo, Ban Chỉ đạo các Chương trình mục tiêu quốc gia tỉnh, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch về các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, của tỉnh về phát triển văn hóa gắn với xây dựng nông thôn mới, phản ánh kịp thời những kiến nghị, nguyện vọng của người dân về những bất cập, những vướng mắc trong quá trình thực hiện Chương trình xây dựng nông thôn mới. Công tác tuyên truyền đã góp phần làm cho người dân hiểu được những lợi ích trước mắt, lâu dài và bền vững của phong trào “chung tay xây dựng nông thôn mới”, từng bước xóa bỏ tư tưởng trông chờ, ỷ lại để tích cực tham gia bằng việc làm thiết thực.
Ban Biên tập Báo Sơn La đã chủ động xây dựng kế hoạch, nội dung tuyên truyền bảo đảm thường xuyên, liên tục. Giao cho Phòng Phóng viên chủ trì phụ trách, theo dõi tuyên truyền Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, Phòng Điện tử chủ trì phụ trách, theo dõi mảng tuyên truyền về phát triển văn hóa của tỉnh. Phân công phóng viên bám sát khối ngành phụ trách, chủ động bám nắm cơ sở, đăng ký tác phẩm tuyên truyền hàng tháng. Duy trì trên Báo Sơn La thường kỳ, Báo Sơn La điện tử và Tờ Tin ảnh Sơn La các chuyên mục: “Nông thôn mới”, “Văn hóa - xã hội”, “Nét đẹp Sơn La”. Cập nhật thường xuyên những tin tức, hình ảnh, thông tin phản ánh về văn hóa, con người Sơn La.
Nội dung tuyên truyền tập trung phản ánh đậm nét các hoạt động, như: Các chủ trương, chính sách của tỉnh trong phát triển lĩnh vực văn hóa; các phong trào đoàn kết giúp nhau “xóa đói, giảm nghèo”; thực hiện nếp sống văn hóa, kỷ cương pháp luật; xây dựng môi trường sạch - đẹp - an toàn. Tuyên truyền phong trào nhân dân góp công, góp đất xây dựng nhà văn hóa, sân thể thao, trường lớp học, bê tông đường ngõ xóm; phong trào xây dựng đời sống văn hóa ở cơ sở gắn với thực hiện các tiêu chí xây dựng nông thôn mới; công tác phát triển các hoạt động văn nghệ quần chúng; phát triển văn hóa các dân tộc gắn với phát triển du lịch cộng đồng, quảng bá văn hóa bản địa; các hoạt động xúc tiến, quảng bá văn hóa, con người Sơn La. Tuyên truyền phê phán đẩy lùi các tệ nạn xã hội, nhất là tệ nạn ma tuý, các tập tục lạc hậu, tình trạng tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống trong đồng bào các dân tộc thiểu số; thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang và lễ hội; xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh; bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa dân tộc; tích cực tham gia phòng, chống tội phạm, giữ gìn an ninh trật tự, góp phần quan trọng xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh.
Phong trào Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa và phong trào xây dựng nông thôn mới được triển khai trên địa bàn tỉnh Sơn La đã tạo nên sự thay đổi căn bản diện mạo ở các xã, bản. Các thiết chế văn hóa, thể thao cấp xã, bản được quan tâm xây dựng, theo đó các hoạt động văn hóa văn nghệ, thể dục thể thao quần chúng được tổ chức đa dạng hơn, thu hút được nhiều người tham gia. Đến nay, toàn tỉnh có 10 nhà văn hóa cấp huyện/thành phố; 185/204 nhà văn hóa cấp xã, phường, thị trấn; 2.898/2.509 nhà văn hóa cấp tổ, bản, tiểu khu; 3.300 đội văn nghệ quần chúng thường xuyên hoạt động biểu diễn phục vụ nhiệm vụ chính trị của địa phương, phục vụ nhân dân. Năm 2022, toàn tỉnh có 1.629 bản, tổ dân phố đạt văn hoá, bằng 64,9%; 216.540/292.450 hộ đạt danh hiệu gia đình văn hoá, đạt 74%; tỷ lệ người tham gia tập luyện TDTT thường xuyên đạt 28,2%, tỷ lệ hộ gia đình đạt danh hiệu gia đình thể thao đạt 23,2%; có 500 câu lạc bộ thể thao... Tính đến hết năm 2022, toàn tỉnh có 59 xã đạt chuẩn nông thôn mới; có 5 xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao; thành phố Sơn La hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới.
Bên cạnh những kết quả đạt được, quá trình thực hiện phong trào Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa gắn với xây dựng nông thôn mới hiện nay vẫn còn bộc lộ một số hạn chế. Tính tích cực, chủ động, tự nguyện của một bộ phận người dân, kể cả cán bộ, đảng viên trong tham gia thực hiện phong trào ở một số nơi còn thấp; nhiều thiết chế văn hóa ở một số địa phương bị bỏ hoang gây lãng phí tài nguyên đất và tài sản của nhân dân đóng góp do thực hiện chủ trương sáp nhập bản. Công tác tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật chưa được thường xuyên; tình trạng vi phạm pháp luật vẫn còn xảy ra…
Xác định xây dựng nông thôn mới là nhiệm vụ lâu dài, mục đích cuối cùng là để nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân. Thời gian tới, Báo Sơn La tiếp tục tập trung tuyên truyền nâng cao nhận thức của cấp ủy đảng, chính quyền, đoàn thể và nhân dân về phong trào xây dựng nông thôn mới, phong trào xây dựng đời sống văn hóa với cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh” một cách hiệu quả, thiết thực. Nhất là đẩy mạnh tuyên truyền nghị quyết của Đảng về xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước. Xây dựng đời sống văn hóa là một tiêu chí quan trọng trong xây dựng nông thôn mới. Xã, huyện nông thôn mới cũng như xã, huyện nông thôn mới kiểu mẫu phải là nơi thực sự có đời sống văn hóa phong phú, giàu bản sắc và đáng sống.
Mong rằng trong dịp hội thảo này sẽ là cơ hội tốt giúp Báo Sơn La học hỏi được nhiều hơn kinh nghiệm trong công tác tuyên truyền xây dựng đời sống văn hoá gắn với xây dựng nông thôn mới cũng như nhiệm vụ tuyên truyền về xây dựng xã nông thôn mới nâng cao và làng văn hoá kiểu mẫu nhiều kết quả tích cực hơn nữa./.