Do xuất phát điểm thấp (khi tách tỉnh năm 1997, thu ngân sách của tỉnh chưa đầy 100 tỷ, trong đó GDP chủ yếu dựa vào nông nghiệp), vì vậy một mặt hoạch định chính sách theo hướng phát triển công nghiệp, thương mại, du lịch và dịch vụ, lãnh đạo tỉnh còn rất quan tâm đến lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn. Chủ chương đó đã sớm được Tỉnh ủy cụ thể hóa bằng Nghị quyết 03-NQ/TU về “Phát triển nông nghiệp, nông thôn, nâng cao đời sống nông dân”, bước đầu sau 5 năm triển khai thực hiện đã làm thay đổi bộ mặt nông thôn, với sự đổi mới toàn diện, đời sống người nông dân đã được nâng lên cả vật chất và tinh thần. Nhiều cơ chế, chính sách hỗ trợ nông dân, huy động các nguồn lực đầu tư cho nông nghiệp, nông thôn được ban hành, thực thi. Cơ sở hạ tầng kinh tế, xã hội được tăng cường xây dựng. Đặc biệt là chính sách miễn toàn bộ thuỷ lợi phí và kiên cố hóa xong kênh loại 1,2 và sẽ xong kênh loại 3 vào năm 2014 cho nông dân. Các chỉ tiêu về hạ tầng cơ bản đã đạt quy định. Đây là cơ sở để tỉnh ta có thể sớm hoàn thành những mục tiêu Chương trình xây dựng nông thôn mới (NTM). Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XV đặt ra mục tiêu, phấn đấu đến năm 2015 Vĩnh Phúc có 35-40% số xã đạt chuẩn NTM. Thực hiện mục tiêu đó, năm 2011 tỉnh đã tập trung chỉ đạo quyết liệt, chọn công tác quy hoạch và lập đề án xây dựng NTM “đi trước một bước” làm nền tảng thực hiện các tiêu chí trong chương trình xây dựng NTM. Do đó, tỉnh yêu cầu trong 2 tháng tháng 11 và 12 năm 2011 toàn bộ các xã nằm trong chương trình xây dựng NTM phải hoàn thành quy hoạch và lập đề án xây dựng NTM. Ông Nguyễn Văn Thanh, Chánh Văn phòng điều phối chương trình xây dựng NTM của tỉnh cho biết: Cơ sở UBND tỉnh đặt ra mục tiêu trên đó là trước năm 2011, tỉnh đã có quy hoạch điểm dân cư và trung tâm được 64 xã (chiếm 67%), chỉ còn 48 xã chưa có quy hoạch. Trên cơ sở quy hoạch xây dựng điểm dân cư nông thôn đã có, UBND tỉnh đã giao Sở Xây dựng phối hợp với Văn phòng điều phối tổ chức hội nghị thống nhất, hướng dẫn các đơn vị tư vấn tham gia quy hoạch ở các địa phương trong tỉnh; ban hành các văn bản hướng dẫn tổ chức thực hiện công tác quy hoạch. Sau đó Sở Xây dựng sẽ tiến hành thực hiện rà soát lại các xã đã có quy hoạch, chưa quy hoạch để tổ chức triển khai công tác quy hoạch đồng bộ và theo đúng trình tự lập quy hoạch. Theo đó, các xã đã tỉnh phê duyệt quy hoạch mới được tỉnh hỗ trợ 150 triệu và 100 triệu đồng cho các xã đã có quy hoạch để điều chỉnh, bổ sung cho phù hợp quy hoạch xây dựng NTM; giao cho UBND các xã làm chủ đầu tư. Nhằm sớm hoàn thành công tác quy hoạch, tỉnh cho phép 16 đơn vị tư vấn tham gia quy hoạch, đơn vị ít nhất đảm đương quy hoạch 1 xã và đơn vị làm nhiều nhất 24 xã; giao cho Sở Xây dựng lập quy hoạch đầy đủ 2 xã làm điểm từ đó triển khai nhân rộng ra toàn tỉnh. Quá trình triển khai Văn phòng điều phối và UBND các huyện, thành, thị có trách nhiệm chỉ đạo đôn đốc các chủ đầu tư, đơn vị tư vấn và hướng dẫn các địa phương thực hiện theo đúng quy trình, trình tự thực hiện quy hoạch. Tuy nhiên, quá trình thực hiện ở hầu hết các địa phương cho thấy, với kinh tỉnh hỗ từ 100-150 triệu/xã cho công tác quy hoạch gặp rất nhiều khó khăn. Cụ thể, khối lượng công việc quá nhiều, thêm vào đó một số đơn vị tư vấn đã ký hợp đồng nhưng chưa nhiệt tình công việc. Việc triển khai thực hiện quy hoạch, còn một số vướng mắc về công tác thu thập hồ sơ do trước đây nhiều đơn vị tư vấn lập bị thất lạc, có những xã đã thực hiện quy hoạch điểm dân cư nông thôn từ năm 2004, hồ sơ thể hiện bằng tay chưa có bản đồ số hóa nên công tác quy hoạch của các nhà tư vấn gặp nhiều khó khăn gây ảnh hướng tới tiến độ thực hiện quy hoạch. Trước thực tế đó, Sở Xây dựng, Văn phòng điều phối đề xuất UBND tỉnh cho bổ sung 50 triệu đồng/xã đối với những xã giao 100 triệu đồng/xã, hỗ trợ mỗi xã thêm 71 triệu đồng cho quy hoạch trung tâm xã và 5 triệu đồng để làm bản đồ tấm lớn công khai quy hoạch nhằm tháo gỡ những khó khăn và động viên các đơn vị tư vấn tiếp tục triển khai, góp phần thực hiện thành công quy hoạch. Tỉnh đã chi hỗ trợ cho mỗi xã 226 triệu đồng cho quy hoạch xây dựng NTM. Cùng với sự hỗ trợ về kinh phí, trên tinh thần chỉ đạo của Chủ tịch UBND tỉnh tại Văn bản số 4626/UBND ngày 4-10-2011, Sở Xây dựng tham mưu cho UBND tỉnh thành lập 3 tổ chuyên gia do 3 phó giám đốc sở làm tổ trưởng cùng các chuyên gia quy hoạch, hạ tầng và Văn phòng điều phối xây dựng nông thôn mới trực tiếp về các huyện, thành, thị để thẩm duyệt, thoả thuận các đồ án quy hoạch. Các đồ án đạt yêu cầu, có văn bản thoả thuận ngay; những đồ án gửi lên Sở Xây dựng, không quá 2 ngày, thẩm duyệt tại huyện không quá 1 ngày có văn bản thoả thuận. UBND cấp huyện chỉ đạo chỉnh sửa cho đúng yêu cầu và ra quyết định phê duyệt. Với sự chỉ đạo quyết liệt của tỉnh, sự tham gia phối hợp chặt chẽ của các sở, ban, ngành liên quan và sự vào cuộc của chính quyền địa phương đã mang lại hiệu quả tích cực. Đến hết tháng 4-2012, tất cả các xã trong tỉnh đã hoàn thành công khai quy hoạch theo quy định, làm bản đồ tấm lớn công khai tại UBND xã. Đến 17-1-2012, cả 112 xã hoàn thành việc lập và được phê duyệt đề án xây dựng NTM. Từ việc “đi trước một bước” trong quy hoạch đó đã góp phần quan trọng vào kết quả thực hiện chương trình xây dựng NTM của tỉnh. Đến nay, sau hơn 1 năm triển khai thực hiện, trong tổng số 20 xã điểm xây dựng NTM, đã có 1 xã đạt 9 tiêu chí là: Định Trung; 2 xã đạt 8 tiêu chí là: Nguyệt Đức và Ngũ Kiên; 5 xã đạt 7 tiêu chí là: Nam Viêm, Tử Du, Đình Chu, Đồng Quế, Vân Hội, Yên Đồng, Liên Châu; 2 xã đạt 5 tiêu chí là: Bồ Lý, Tân Phong; 3 xã đạt 4 tiều chí là: Đạo Tú, Hồ Sơn và Tam Hợp. Điều quan trọng hơn, trong chương trình xây dựng NTM đã thu hút sự quan tâm vào cuộc của cả hệ thống chính trị, tập trung lãnh, chỉ đạo quyết liệt và luôn quan tâm, ưu tiên bố trí nguồn lực để đầu tư thực hiện. Văn Cường |