Bèo tây xâm lấn làm môi trường nước thiếu oxy khiến các sinh vật dưới hồ có thể chết, cùng với việc người dân vứt xác động vật xuống hồ gây ra quá trình phân hủy chất hữu cơ tạo nên mùi hôi thối được xác định là nguyên nhân dẫn đến tình trạng ô nhiễm hồ Đồi Bìa, thôn Hạ Ích, xã Đồng Ích (Lập Thạch).
UBND huyện Lập Thạch đã chỉ đạo Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện phối hợp với UBND xã Đồng Ích tổ chức vớt bèo tây, trả lại sự thông thoáng cho mặt hồ Đồi Bìa trong tháng 9/2024.
Theo tài liệu UBND huyện Lập Thạch cung cấp, ngày 18/7/2024, huyện nhận được báo cáo của UBND xã Đồng Ích về việc nước hồ Đồi Bìa, thôn Hạ Ích bị ô nhiễm, có màu đen, mùi hôi thối, gây ảnh hưởng đến sản xuất và sinh hoạt của người dân xung quanh hồ.
Ngày 31/7/2024, UBND huyện Lập Thạch giao Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện phối hợp với Trung tâm Quan trắc tài nguyên và môi trường tỉnh, UBND xã Đồng Ích kiểm tra thực tế tại khu vực hồ Đồi Bìa và lấy mẫu để phân tích chất lượng nước hồ Đồi Bìa.
Kiểm tra thực tế cho thấy, hồ Đồi Bìa đang phải tiếp nhận các nguồn thải gồm nước mưa chảy tràn, nước rửa xe trong nhà máy của Công ty cổ phần Công nghiệp Hera được thu gom vào hệ thống rãnh, qua hố lắng chảy xuống hồ; nước thải chăn nuôi của các hộ dân sinh sống xung quanh hồ.
Kết quả phân tích mẫu nước cho thấy một số chỉ tiêu về nhu cầu oxy hóa học, nhu cầu oxy sinh hóa, tổng nitơ vượt so với giá trị giới hạn theo Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về chất lượng nước mặt.
Cụ thể, tại vị trí lấy mẫu số 1 cách cống thoát nước hồ Đồi Bìa 15m, kết quả phân tích cho thấy nhu cầu oxy hóa học (COD) là 31,6mg/L, vượt 11,6mg/L so với mức D chất lượng nước rất xấu trong bảng phân loại nước mặt theo quy chuẩn Việt Nam 08, năm 2023; nhu cầu oxy sinh hóa (BOD5) vượt 1,7 mg/L.
Tại vị trí lấy mẫu số 2 gần trạm bơm hồ Đồi Bìa, COD vượt mức D 5,3 mg/L; BOD5 là 9,68 mg/L nằm trong mức C, chất lượng nước xấu. Tại vị trí lấy mẫu số 3 gần hộ gia đình ông Hà Văn Ninh, COD vượt mức D 18,7 mg/L; BOD5 vượt mức D 4,4 mg/L…
Trưởng Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Lập Thạch Phạm Văn Hòa cho biết: “Nguyên nhân ô nhiễm hồ Đồi Bìa được xác định do mặt hồ bị bèo tây xâm lấn và phủ kín gây ra tình trạng yếm khí, thiếu oxy trong nước, dẫn đến các loài sinh vật dưới nước có thể bị chết.
Cùng với đó là tình trạng các hộ chăn nuôi xả thải xuống hồ; tình trạng vứt rác, xác động vật xuống hồ vẫn còn xảy ra, quá trình phân hủy các chất hữu cơ và xác động vật tạo nên mùi hôi thối trong nước hồ.
Để xảy ra tình trạng trên, trách nhiệm trước tiên thuộc về chính quyền địa phương đã thiếu kiểm tra, giám sát, quản lý bảo vệ hồ, để các hộ dân xung quanh hồ vứt rác, xác động vật, chăn nuôi xả thải xuống hồ gây ô nhiễm.
Hiện, UBND huyện Lập Thạch đã giao Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện phối hợp với UBND xã Đồng Ích tổ chức vớt bèo tây, trả lại sự thông thoáng cho mặt hồ. Hoàn thành xong trong tháng 9/2024 và báo cáo kết quả về UBND huyện.
Yêu cầu UBND xã Đồng Ích kiểm soát chặt chẽ các nguồn thải xung quanh hồ, không để xảy ra tình trạng đổ chất thải gây ô nhiễm vào lòng hồ, tuyên truyền, vận động người dân không xả thải trực tiếp xuống hồ, đặc biệt là chất thải chăn nuôi và xác động vật. Đồng thời thường xuyên theo dõi, vớt bèo tây ngay từ khi mới phát sinh, không để xảy ra tình trạng như hiện nay”.
Trước đó, Báo Vĩnh Phúc đã có bài phản ánh về tình trạng hồ Đồi Bìa bị ô nhiễm, bèo tây phủ kín mặt, nước chuyển màu đen bốc mùi hôi thối ảnh hưởng rất lớn đến cuộc sống, sinh hoạt khiến người dân bức xúc.
Cụ thể, hồ Đồi Bìa có diện tích khoảng 6 ha, là nguồn cung cấp nước chính phục vụ cho sinh hoạt và sản xuất nông nghiệp của hàng trăm hộ dân xóm 1, xóm 2 trong thôn Hạ Ích. Tổng diện tích đất nông nghiệp phục vụ khoảng 50 ha, trong đó, diện tích cấy lúa trên 35 ha, còn lại là diện tích trồng màu.
Theo phản ánh của người dân, trước đây nước hồ luôn trong xanh, người dân vẫn sử dụng nguồn nước này cho sản xuất, sinh hoạt; hồ cũng được địa phương giao cho một hộ gia đình trong xã thuê thầu mặt nước để nuôi thả cá.
Thời gian gần đây, hồ Đồi Bìa có dấu hiệu ô nhiễm, mặt hồ bị bèo tây phủ kín, nước có màu đen, bốc mùi hôi thối, người dân đã nhiều lần phản ánh, kiến nghị đến cơ quan chức năng để làm rõ sự việc.
Đỉnh điểm, ngày 2/7/2024, khi tiến hành bơm nước phục vụ sản xuất nông nghiệp, Hợp tác xã Dịch vụ nông nghiệp Đồng Ích phát hiện nước hồ Đồi Bìa có màu lạ, bốc mùi khó chịu nên đã báo với Trưởng thôn Hạ Ích tiến hành kiểm tra, lập biên bản sự việc báo cáo cấp trên xem xét giải quyết.
Quá trình kiểm tra, phát hiện có 11 hộ dân trong thôn đang sinh sống xung quanh hồ xả nước thải qua bể biogas xuống hồ; từ Công ty cổ phần Công nghiệp Hera có một ống cống rộng 1m chạy xuống hồ hằng ngày đều có nước chảy vào và 3 ống nhựa đen đường kính phi 90 nối từ nhà máy xuống thẳng hồ Đồi Bìa nên người dân nghi ngờ công ty này có liên quan đến tình trạng ô nhiễm hồ.
Bài, ảnh: Nguyễn Khánh