Cùng với nâng cao chất lượng chăm sóc, điều trị cho bệnh nhân nội trú, Bệnh viện Tâm thần tỉnh đã chủ động tổ chức khám sàng lọc tại cộng đồng. Qua đó phát hiện sớm, điều trị kịp thời các trường hợp rối loạn tâm thần, góp phần giảm thời gian, chi phí điều trị và giảm tỷ lệ người bệnh tâm thần mãn tính.
Bác sĩ Bệnh viện Tâm thần tỉnh khám sàng lọc các rối loạn sức khỏe tâm thần tại cộng đồng. Ảnh: Dương Chung
Từ năm 2023 đến nay, Bệnh viện Tâm thần tỉnh phối hợp với Trung tâm Y tế các huyện, thành phố, các xã, phường, thị trấn trên địa bàn tỉnh khám sàng lọc, tư vấn sức khỏe tâm thần cho hơn 23.000 người. Qua đó, đã phát hiện hơn 1.500 trường hợp có các vấn đề về sức khỏe tâm thần liên quan đến các bệnh như rối loạn giấc ngủ, động kinh, trầm cảm, chậm phát triển tâm thần, rối loạn lo âu, rối loạn tâm thần do rượu...
Tất cả các trường hợp trên đều được bác sĩ tư vấn đến Bệnh viện Tâm thần tỉnh để được tiếp cận điều trị sớm và chuyên sâu. 100% người bệnh mới phát hiện đều được điều trị ổn định.
Đến tham gia chương trình khám sàng lọc sức khỏe tâm thần tại cộng đồng, bà Nguyễn Thị Thanh ở thị trấn Gia Khánh, huyện Bình Xuyên cho biết: “Thời gian gần đây, tôi liên tục bị đau đầu, mất ngủ khiến cơ thể luôn trong tình trạng mệt mỏi. Nghĩ là bệnh tuổi già nên tôi không muốn làm phiền các con đưa đến bệnh viện để khám.
Nhận được thông tin có đoàn bác sĩ của Bệnh viện Tâm thần tỉnh về địa phương khám sàng lọc, cấp thuốc miễn phí các bệnh về rối loạn tâm thần, tôi đã đăng ký khám. Sau khi khám, tôi được bác sĩ tư vấn, hướng dẫn chế độ làm việc, nghỉ ngơi kết hợp tập thể dục để nâng cao sức khỏe. Tôi mong rằng chương trình này tiếp tục được triển khai rộng rãi để người dân có cơ hội phát hiện sớm những bệnh về rối loạn tâm thần”.
Bác sĩ Nguyễn Thị Phong Lan, Trạm trưởng Trạm Y tế thị trấn Gia Khánh cho biết: "Đối tượng tham gia khám sàng lọc không cố định ở lứa tuổi nào. Hầu hết họ đang gặp phải những dấu hiệu bất thường về sức khỏe như đau đầu, mất ngủ kéo dài nên đã đăng ký tham gia khám sàng lọc để mong tình hình sức khỏe được cải thiện".
Theo tổng hợp của Bệnh viện Tâm thần tỉnh, những năm gần đây, số lượng người mắc bệnh rối loạn tâm thần có chiều hướng gia tăng, đặc biệt là tình trạng rối nhiễu tâm trí và sang chấn tâm lý ở lứa tuổi thanh, thiếu niên; trầm cảm ở phụ nữ mang thai và nuôi con nhỏ…
Hiện, toàn tỉnh có hơn 4.300 bệnh nhân mắc bệnh động kinh, tâm thần được quản lý, điều trị. Các bệnh nhân đều được lập hồ sơ bệnh án, quản lý và cấp thuốc miễn phí hằng tháng.
Để nâng cao hiệu quả công tác quản lý, điều trị bệnh nhân tâm thần tại cộng đồng, Bệnh viện Tâm thần tỉnh thường xuyên kiểm tra, giám sát công tác quản lý, điều trị bệnh nhân tâm thần tại các xã, phường, thị trấn; tổ chức khám sàng lọc tại cộng đồng; tập huấn, bồi dưỡng nâng cao chuyên môn, nghiệp vụ cho cán bộ y tế phụ trách chương trình chăm sóc sức khỏe tâm thần của các xã, phường, thị trấn và các cán bộ y tế thôn; tăng cường công tác truyền thông về sức khỏe tâm thần.
Qua đó nhằm phát hiện sớm các trường hợp mắc bệnh tâm thần phân liệt, động kinh, trầm cảm và các rối loạn sức khỏe tâm thần khác; kịp thời quản lý, điều trị những bệnh nhân có diễn biến nặng, góp phần giảm thời gian, chi phí điều trị, giúp bệnh nhân nhanh chóng được tái hòa nhập cộng đồng.
Mặc dù chương trình chăm sóc, bảo vệ sức khỏe tâm thần tại cộng đồng đạt nhiều kết quả tích cực, tuy nhiên, theo bác sĩ CKII Nguyễn Hoài Nam, Giám đốc Bệnh viện Tâm thần tỉnh, công tác phát hiện, quản lý, điều trị, chăm sóc người mắc bệnh tâm thần còn gặp nhiều khó khăn.
Nguyên nhân chủ yếu do nhận thức của người dân về sức khỏe tâm thần còn hạn chế, vẫn tồn tại quan điểm lệch lạc và thái độ kỳ thị, phân biệt đối xử đối với bệnh nhân tâm thần; một bộ phận người dân còn giấu bệnh, không cung cấp thông tin về bệnh lý tâm thần khi đi khám tại các cơ sở y tế khác, đặc biệt là các trường hợp điều trị tại tuyến Trung ương.
Mạng lưới chuyên khoa tâm thần tuyến huyện, xã còn thiếu, cán bộ phụ trách chương trình tuyến cơ sở thường xuyên thay đổi gây ảnh hưởng đến công tác quản lý, điều trị cho bệnh nhân tâm thần tại cộng đồng…
Thời gian tới, Bệnh viện Tâm thần tỉnh tiếp tục đẩy mạnh công tác truyền thông, nâng cao nhận thức của người dân về chăm sóc sức khỏe tâm thần; tăng cường công tác khám, sàng lọc, phát hiện sớm các rối loạn tâm thần và trẻ tự kỷ; nâng cao năng lực về dự phòng, giám sát, phát hiện, quản lý cho đội ngũ cán bộ y tế thực hiện công tác phòng, chống rối loạn sức khỏe tâm thần các tuyến… góp phần đảm bảo an sinh xã hội và nâng cao chất lượng dịch vụ trợ giúp xã hội đối với người bệnh tâm thần và rối nhiễu tâm trí.
Minh Nguyệt