6 tháng đầu năm 2024, mặc dù tăng trưởng tín dụng tăng gần 3%, thấp hơn so với thời điểm cuối năm 2023, song để đảm bảo mục tiêu tăng trưởng an toàn, hiệu quả, bên cạnh các giải pháp tháo gỡ khó khăn về nguồn vốn cho sản xuất, kinh doanh (SXKD), hệ thống các tổ chức tín dụng (TCTD) trên địa bàn tỉnh tiếp tục duy trì kiểm soát chặt chẽ hoạt động cấp tín dụng nhằm giảm tỷ lệ nợ xấu.
Các tổ chức tín dụng triển khai nhiều chương trình, gói vay ưu đãi, hỗ trợ người dân và doanh nghiệp phục hồi sản xuất, kinh doanh. Ảnh: Thế Hùng
Trong bối cảnh nền kinh tế vẫn đang đối mặt với không ít khó khăn, những tín hiệu phục hồi kinh tế đầu năm đã có song vẫn còn chậm và hạn chế, 6 tháng đầu năm 2024, các TCTD trên địa bàn tiếp tục triển khai tích cực nhiều giải pháp hỗ trợ người dân, doanh nghiệp (DN) tiếp cận nguồn vốn tín dụng ưu đãi; chủ động tiết giảm chi phí, ổn định mặt bằng lãi suất cho vay nhằm hỗ trợ DN phục hồi và phát triển SXKD.
Thực hiện công khai lãi suất cho vay bình quân, chênh lệch lãi suất tiền gửi và cho vay bình quân cũng như thông tin về lãi suất cho vay các gói, chương trình tín dụng trên website của ngân hàng, giúp khách hàng tham khảo khi tiếp cận vốn vay.
Hiện mặt bằng lãi suất huy động bằng VND trên địa bàn tỉnh phổ biến từ 0,2 - 6%/năm đối với từng kỳ hạn, lãi suất cho vay phổ biến từ 4 - 10,5%/năm đối với từng kỳ hạn và đối tượng.
Lãi suất tiền gửi và cho vay bình quân các giao dịch phát sinh mới của các ngân hàng thương mại duy trì ở mức 3,5%/năm và 6,5%/năm, tương ứng giảm lần lượt khoảng 0,28%/năm và 0,5%/năm so với thời điểm cuối năm 2023.
Với mục tiêu tăng trưởng ổn định và an toàn, năm 2024, ngành Ngân hàng tỉnh xây dựng kế hoạch tăng trưởng tín dụng từ 12 - 14%, tiếp tục tạo điều kiện tối đa cho DN, người dân tiếp cận vốn ngân hàng để duy trì và mở rộng hoạt động SXKD.
Tuy nhiên, đến hết tháng 6/2024, tăng trưởng tín dụng trên địa bàn tỉnh ước đạt 132 nghìn tỷ đồng, tăng xấp xỉ 3% so với cuối năm 2023; tổng nguồn vốn huy động toàn tỉnh ước đạt 127 nghìn tỷ đồng, tăng 0,62% so với cuối năm 2023.
Những con số này khá khiêm tốn trong điều kiện Vĩnh Phúc là địa phương năng động với tốc độ phát triển sản xuất công nghiệp nhanh và mạnh trong nhiều năm qua.
Thực tế này được lý giải bởi nhiều nguyên nhân khách quan cũng như chủ quan. Thời điểm sau Tết Nguyên đán, nhu cầu vốn cho SXKD chưa cao, sức hấp thụ vốn của nền kinh tế còn hạn chế, không ít DN gặp khó khăn trong việc tìm kiếm thị trường tiêu thụ, xuất khẩu; dòng tiền bị đứt đoạn do lượng hàng tồn kho nhiều, thậm chí một số DN phải cắt giảm lao động hoặc thiếu hụt lao động; số DN đăng ký thành lập mới thấp hơn so với cùng kỳ và số lượng DN giải thể, tạm ngừng hoạt động tăng cao...
Trong khi đó, giá cả nguyên vật liệu nhập khẩu tăng cao dẫn tới giá cả hàng hóa tăng. Sức mua cũng suy yếu khiến nhu cầu vay vốn để tái sản xuất chưa cao.
Bên cạnh đó, một số nhóm khách hàng có nhu cầu vay vốn nhưng chưa đáp ứng đầy đủ các điều kiện (không có phương án/dự án SXKD khả thi; sổ sách kế toán không rõ ràng; không có hóa đơn, chứng từ làm căn cứ giải ngân...) hoặc còn gặp vướng mắc về thủ tục pháp lý (không chứng minh được quyền sở hữu bất động sản, tài sản thế chấp vay...).
Nhóm khách hàng là DN nhỏ và vừa khó khăn trong tiếp cận vốn tín dụng do quy mô SXKD nhỏ, năng lực tài chính, quản trị, điều hành DN còn hạn chế, thiếu phương án kinh doanh khả thi...
Ngoài ra, nợ xấu ước tính đến hết tháng 6/2024 lên đến gần 1,5 nghìn tỷ đồng, chiếm xấp xỉ 1,1% tổng dư nợ cho vay, tuy đã được kiểm soát ở mức an toàn (<2%) nhưng lại có xu hướng tăng so với cuối năm 2023.
Các DN khó chứng minh được hiệu quả, năng lực SXKD... dẫn đến việc các ngân hàng ngày càng đánh giá chặt chẽ mức độ rủi ro của DN cũng như thận trọng hơn trong quá trình xem xét, phê duyệt hồ sơ và cấp tín dụng.
Hiện nay, hệ thống các ngân hàng thương mại trên địa bàn tỉnh đã và đang chủ động xây dựng và tích cực triển khai các chương trình, gói tín dụng phù hợp để hỗ trợ người dân và DN.
Sẵn sàng cung ứng vốn ưu đãi cho hoạt động SXKD với nhiều giải pháp hỗ trợ như giảm lãi suất, tung ra các gói tín dụng ưu đãi, cơ cấu lại thời hạn trả nợ, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, cắt giảm thủ tục để tạo điều kiện rút ngắn thời gian cho DN trong tiếp cận vốn vay...
Tuy nhiên, các ngân hàng cũng hạn chế việc hạ chuẩn các tiêu chí đánh giá năng lực khách hàng để cấp tín dụng. Không đánh đổi sự an toàn, phát triển bền vững lấy tăng trưởng tín dụng. Bởi, tín dụng tốt mới mang lại hiệu quả thực chất cho nền kinh tế.
Vì bản thân các ngân hàng cũng là DN, phải huy động vốn từ các nguồn tiền gửi để kinh doanh cho vay nên luôn phải tuân thủ các nguyên tắc, tiêu chuẩn cấp tín dụng nhất định nhằm đảm bảo an toàn cho hệ thống, bảo đảm quyền lợi của người gửi tiền, tránh phát sinh nợ xấu. Hạ chuẩn cấp tín dụng cũng đồng nghĩa với nguy cơ phải đối mặt nợ xấu, rủi ro, mất an toàn hệ thống.
Việt Sơn