Bất chấp các động thái can thiệp của Bộ Tài chính Nhật Bản, từ năm 2023 đến nay, đồng Yên liên tiếp giảm giá. Trong 6 tháng đầu năm 2024, có thời điểm, đồng Yên xuống mức thấp nhất trong vòng 34 năm khiến doanh nghiệp xuất khẩu lao động và người lao động gặp khó. Doanh nghiệp không tuyển dụng được lao động, còn người lao động thấp thỏm lo tiền trượt giá.
Doanh nghiệp xuất khẩu khó tuyển dụng lao động
Vài tháng nay, tỷ giá đồng Yên Nhật so với đồng USD giảm xuống mức thấp nhất, trong bối cảnh dữ liệu lạm phát của Mỹ vượt mức dự báo. Thời gian này, tỷ giá hối đoái giữa hai đồng tiền trên ở mức trên dưới 150 Yên/USD.
Việc đồng Yên Nhật giảm giá khiến người lao động không mặn mà với xuất khẩu lao động, dù trước đây các chương trình du học, lao động có thời hạn ở đất nước mặt trời mọc luôn hấp dẫn đối với các thanh niên.
Theo lãnh đạo Trung tâm Dịch vụ việc làm thanh niên tỉnh (Tỉnh Đoàn), 6 tháng đầu năm 2024, số lượng lao động đăng ký đi du học, lao động có thời hạn ở Nhật Bản gần như không có.
Một trong những nguyên nhân là do đồng Yên giảm giá. Không chỉ năm nay, từ năm 2023, công tác tuyển dụng các đơn hàng đi lao động Nhật Bản đã gặp nhiều khó khăn dù các doanh nghiệp rất nỗ lực khai thác thị trường, có nhiều chính sách ưu đãi.
Thậm chí, có chương trình xuất khẩu miễn phí du học Nhật Bản nhưng các lao động cũng không mặn mà đăng ký.
![](https://baomoi.vinhphuc.gov.vn/Upload/baiviet/2024/7/5/tttha/998_z5602964654274_415e54f8abcba1cf513be02cc0766450.jpg)
Công tác tư vấn, hướng nghiệp nghề được các đơn vị, doanh nghiệp nỗ lực triển khai trong các nhà trường.
Mới đây, thông qua chương trình tiếp sức mùa thi, Trung tâm Dịch vụ việc làm thanh niên tỉnh đã phối hợp với các doanh nghiệp xuất khẩu lao động tăng cường công tác tuyên truyền chính sách xuất khẩu lao động Nhật Bản.
Theo đó, nội dung chương trình tuyển dụng được in vào 10.000 chiếc quạt tay phát cho các phụ huynh, học sinh nhằm đẩy mạnh công tác xuất khẩu lao động. Tuy nhiên, đến nay, các đơn vị tổ chức chưa nhận được sự hồi âm, cũng như những tín hiệu phản hồi tích cực cho thấy công tác tuyển dụng lao động xuất khẩu dự báo còn nhiều khó khăn.
Người lao động thấp thỏm vì tiền trượt giá
Cũng sốt ruột không kém các doanh nghiệp là những gia đình có con em đang làm việc tại Nhật Bản. Như gia đình bà Nguyễn Thị Nhàn, huyện Yên Lạc có 2 con đi Nhật Bản theo diện du học sinh được hơn 2 năm nay.
Theo bà Nhàn, những năm đầu mới sang Nhật Bản, giá đồng Yên cơ bản ổn định, chưa xuống thấp như bây giờ nên mỗi tháng các con bà tích lũy được 23-27 triệu đồng/tháng (đã trừ chi phí ăn ở). Nhưng đến nay giảm còn trên dưới 20 triệu đồng, thậm chí có thời điểm thấp hơn.
Để tránh ảnh hưởng của việc trượt giá, nhiều tháng nay, khi nào có việc cần chi tiêu, các con bà Nhàn mới gửi tiền về cho gia đình, còn chủ yếu để trong tài khoản cá nhân chờ đồng Yên tăng cao.
Bà Nguyễn Thị Nhàn chia sẻ: “Việc các con không gửi tiền về khiến tôi khá sốt ruột, luôn trong cảnh chờ đợi đồng Yên tăng giá. Đồng thời, cũng canh cánh nỗi lo các con phát sinh chi tiêu quá tay do tiền lúc nào cũng có sẵn trong tài khoản, dễ thâm hụt tiền tiết kiệm”.
Cũng theo bà Nhàn, ngoài yếu tố đồng Yên giảm giá, công việc và đời sống của các con bên Nhật cơ bản ổn định, không có biến động gì nhiều. Sau khi hết thời hạn hợp đồng, các cháu sẽ xin gia hạn ở lại Nhật Bản từ 5-7 năm nữa để làm việc.
![](https://baomoi.vinhphuc.gov.vn/Upload/baiviet/2024/7/5/tttha/997_z5602964529761_31d64f0b9ca287f6b3d14601e76ba3f3.jpg)
Các thanh niên xuất cảnh sang Nhật Bản làm việc.
Không như gia đình bà Nhàn, đối với chị Nguyễn Thị Hiền ở xã Vân Trục, huyện Lập Thạch, do hoàn cảnh kinh tế khó khăn, dù đồng Yên xuống thấp hằng tháng vẫn phải thúc giục con gửi tiền về để trang trải các khoản vay, chi phí sinh hoạt.
Chị Hiền cho biết: “Thời điểm con tôi xuất cảnh, bấy giờ, mức quy đổi khoảng 180 Yên/USD, nay giảm còn hơn 150 Yên. Việc đồng Yên giảm có sự ảnh hưởng nhất định đến giá trị đồng tiền khi gửi về Việt Nam. Nếu trước đây, cháu gửi từ 15-17 triệu đồng/tháng, nay giảm còn 11-12 triệu đồng/tháng. Ngoài nguyên nhân giảm giá đồng Yên còn có một số nguyên nhân khác như doanh nghiệp không tăng ca, chi phí sinh hoạt tăng cao.
Những năm qua, với nhiều cơ chế, chính sách, công tác xuất khẩu lao động trên địa bàn tỉnh được đẩy mạnh. Theo đó, cao điểm, mỗi năm tỉnh có khoảng 2.000 lao động xuất khẩu, trong đó thị trường Nhật Bản chiếm 30-40%.
Trong bối cảnh giá đồng Yên xuống thấp như hiện nay, các doanh nghiệp vẫn nỗ lực “tung chiêu” tuyển dụng lao động, còn lao động không còn cách nào khác phải chờ đợi sự phục hồi của đồng Yên trong gian tới. Thậm chí, có không ít lao động Việt Nam ở Nhật Bản thời điểm này phải “bóp bụng” chi tiêu, nhằm tiết kiệm tối đa tiền lương để gửi về cho gia đình nhằm bù đắp khoản tiền thiếu hụt do trượt giá.
Trước tình trạng mất giá của đồng Yên, mới đây, Bộ Tài chính Nhật Bản cho biết, Nhật Bản sẽ hành động phù hợp và không loại trừ bất cứ phương án nào để ngăn đồng Yên biến động quá mức…
Bài, ảnh: Hà Trần