Kỳ 2: Tăng tốc “phủ sóng” bảo hiểm y tế toàn dân
Những kết quả đạt được trong thực hiện mục tiêu bảo hiểm y tế (BHYT) toàn dân trên địa bàn tỉnh thời gian qua đã tạo điều kiện để ngày càng có thêm nhiều người tiếp cận với các dịch vụ y tế chất lượng; giảm gánh nặng viện phí nhờ được Quỹ BHYT hỗ trợ chi phí khám, chữa bệnh (KCB)… Qua đó góp phần quan trọng bảo đảm an sinh xã hội; thực hiện mục tiêu chăm sóc sức khỏe toàn dân và đảm bảo công bằng trong chăm sóc sức khỏe nhân dân để “Mọi người dân đều được hưởng thành quả từ sự phát triển của tỉnh”.
Điểm tựa an sinh
Bệnh nhân chạy thận tại Bệnh viện Đa khoa khu vực Phúc Yên yên tâm điều trị nhờ có thẻ BHYT. Ảnh: Trà Hương
Mắc bệnh suy thận gần 10 năm, đều đặn 3 lần/tuần, ngày nắng cũng như ngày mưa, chị Phạm Thị Mười, xã Cao Minh, thành phố Phúc Yên phải tới bệnh viện để lọc máu. Sức khỏe yếu, thường xuyên vào viện nên chị Mười không có khả năng lao động, trong khi chi phí để điều trị, lọc máu hằng tháng lên tới hàng chục triệu đồng.
Nếu không được hỗ trợ 100% chi phí điều trị nhờ được cấp thẻ BHYT cho hộ nghèo, có lẽ chị khó có điều kiện được điều trị đến ngày hôm nay. Chị Mười chia sẻ: “Bệnh của tôi, nếu không có thẻ BHYT thì chi phí điều trị đến nay chắc phải tới hàng tỷ đồng. May mắn được sự quan tâm của Nhà nước, được cấp thẻ BHYT nên tôi mới có thể yên tâm điều trị”.
Cùng với chị Mười, hiện có gần 300 bệnh nhân đang điều trị chạy thận nhân tạo tại Khoa Ngoại thận - Tiết niệu, Bệnh viện Đa khoa khu vực Phúc Yên, trong đó có những bệnh nhân chạy thận đã hơn 20 năm. Đối với họ, thẻ BHYT chính là điểm tựa vững chắc.
Bác sĩ Lương Thị Phương, Khoa Ngoại thận - Tiết niệu cho biết: “Bệnh nhân chạy thận phải đến bệnh viện từ 2 - 3 lần/tuần để lọc máu và lấy thuốc, chi phí điều trị trung bình hàng chục triệu đồng/tháng, cả năm là hàng trăm triệu đồng. Chi phí này vượt quá điều kiện kinh tế của hầu hết bệnh nhân ở đây. Nếu không có chính sách BHYT, có lẽ không ít người đã buông xuôi”.
Giữa năm 2023, chị Hoàng Thị Liên, xã Yên Phương, huyện Yên Lạc bắt đầu thấy có những cơn đau ở vùng bụng rồi lan ra sau lưng, kèm theo buồn nôn, đến bệnh viện khám, chị bàng hoàng khi nghe các bác sĩ thông báo bị ung thư tụy. Nhờ tham gia BHYT, chị và gia đình phần nào vơi bớt gánh nặng viện phí, yên tâm điều trị.
Chị Liên chia sẻ: “Tôi tham gia BHYT được 3 năm, khi tham gia chỉ nghĩ đơn giản là mua cho yên tâm, không mong muốn phải sử dụng tới. Thật sự đến khi bị bệnh mới thấy rõ giá trị của thẻ BHYT. Giờ đây, ngoài việc tham gia BHYT cho cả gia đình, tôi còn thường xuyên vận động người thân cùng tham gia, lấy bản thân mình làm ví dụ để mọi người hiểu hơn về ý nghĩa, tính nhân văn của chính sách BHYT”.
Nhờ tham gia BHYT, mỗi năm có hàng triệu lượt người dân trên địa bàn tỉnh được Quỹ BHYT chi trả chi phí KCB với tổng số tiền chi trả tăng qua các năm. Năm 2023, Quỹ BHYT đã chi trả chi phí KCB cho hơn 1,7 lượt triệu người với tổng kinh phí hơn 1.537 tỷ đồng.
Rỡ bỏ rào cản, phát triển người tham gia BHYT bền vững
Với những nỗ lực, quyết tâm và giải pháp đồng bộ, công tác phát triển người tham gia BHYT trên địa bàn tỉnh đã đạt được những kết quả quan trọng, tạo nền tảng vững chắc cho công tác chăm sóc sức khỏe nhân dân.
Tuy nhiên, tỷ lệ tham gia BHYT trên địa bàn tỉnh ở một số nhóm đối tượng như học sinh, sinh viên, lao động trong các doanh nghiệp nhỏ và vừa chưa đạt mục tiêu kế hoạch hằng năm; tỷ lệ người dân tham gia BHYT hộ gia đình còn thấp, hiện mới đạt 74%.
Nguyên nhân là do một bộ phận người dân trên địa bàn tỉnh có thu nhập thấp, bấp bênh nên không đủ điều kiện tham gia BHYT cho cả gia đình. Từ ngày 1/7/2023, mức đóng BHYT tăng theo mức lương cơ sở cũng đã có những tác động không nhỏ, gây khó khăn cho công tác phát triển người tham gia BHYT.
Bên cạnh đó, còn tình trạng doanh nghiệp chậm đóng, nợ đóng, tham gia BHYT không đầy đủ cho người lao động; chất lượng KCB tại một số cơ sở y tế chưa đáp ứng được yêu cầu của người dân, nhất là tuyến y tế cơ sở; một số cấp ủy, chính quyền địa phương chưa quan tâm chỉ đạo công tác tuyên truyền, vận động, phát triển người tham gia BHYT…
Người dân đăng ký khám, chữa bệnh BHYT bằng hình ảnh thẻ trên ứng dụng VssID-Bảo hiểm xã hội số. Ảnh: Trà Hương
Theo Quyết định số 861, ngày 4/6/2021 của Thủ tướng Chính phủ, từ năm 2021, hàng chục nghìn người dân khu vực miền núi và đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) của tỉnh nằm trong diện được cấp thẻ BHYT miễn phí trước đó đã không còn được nhận chính sách hỗ trợ, tác động không nhỏ tới tỷ lệ tham gia BHYT tại các địa phương.
Đến nay, thực hiện Nghị định số 75, ngày 19/10/2023 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 146 “Quy định chi tiết và hướng dẫn biện pháp thi hành một số điều của Luật BHYT”, đồng bào khu vực miền núi và DTTS của tỉnh đã được hỗ trợ 70% kinh phí tham gia BHYT. Dù vậy, nhiều người dân vẫn chưa mặn mà tham gia.
Chủ tịch UBND xã Đạo Trù Lý Ngọc Một cho biết: “Do tác động của Quyết định số 861, thời điểm năm 2022, tỷ lệ người dân trên địa bàn xã tham gia BHYT giảm còn 50%. Với nhiều giải pháp tuyên truyền, vận động, đến nay, tỷ lệ người dân trong xã tham gia BHYT đã tăng lên 70%.
Thời gian tới, xã tiếp tục phối hợp với BHXH huyện Tam Đảo đẩy mạnh tuyên truyền để nhân dân hiểu rõ hơn về ý nghĩa của chính sách BHYT; nắm được chính sách hỗ trợ kinh phí tham gia BHYT của Nhà nước… phấn đấu đến cuối năm 2024 nâng tỷ lệ người dân trên địa bàn xã tham gia BHYT đạt 90%”.
Quyết tâm tháo gỡ những khó khăn, rào cản, đẩy nhanh lộ trình BHYT toàn dân, để mọi người dân trên địa bàn tỉnh được chăm sóc sức khỏe, “không ai bị bỏ lại phía sau”, Vĩnh Phúc tiếp tục tăng cường công tác lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy Đảng, chính quyền trong triển khai, thực hiện các chương trình, mục tiêu về BHYT.
Hằng năm, đưa các chỉ tiêu về BHYT vào kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh và các địa phương, coi đây là một trong những tiêu chí quan trọng để đảm bảo an sinh xã hội; quan tâm bố trí ngân sách hỗ trợ người dân tham gia BHYT; phát huy vai trò, trách nhiệm, sự phối hợp của các cấp, ngành, địa phương trong công tác tuyên truyền, vận động, phát triển người tham gia BHYT.
Triển khai hiệu quả cuộc vận động “Toàn dân tham gia BHYT”, vận động, huy động sự ủng hộ, đóng góp của các tổ chức, nhà hảo tâm để hỗ trợ kinh phí mua BHYT cho người dân có hoàn cảnh khó khăn.
Đồng thời tăng cường đầu tư cơ sở vật chất, mua sắm trang thiết bị cho các cơ sở y tế; chỉ đạo ngành Y tế nâng cao chất lượng và tinh thần, thái độ phục vụ nhân dân của đội ngũ cán bộ y tế, củng cố, nâng cao chất lượng KCB BHYT ngay từ tuyến cơ sở.
Chỉ đạo BHXH tỉnh phối hợp với Sở Y tế đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, cải cách thủ tục KCB BHYT, tạo điều kiện thuận lợi và bảo đảm quyền lợi cho người tham gia; quản lý, sử dụng hiệu quả nguồn kinh phí KCB BHYT; tăng cường thanh tra, kiểm tra, kịp thời phát hiện, xử các hành vi vi phạm chế độ, chính sách BHYT…
Lê Mơ