Tội phạm về ma túy là một trong những loại tội phạm nguy hiểm, là mầm mống phát sinh các loại tội phạm khác như trộm cắp tài sản, lừa đảo, lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản, cố ý gây thương tích… gây ảnh hưởng lớn đến trật tự an toàn xã hội. Để từng bước kiềm chế tội phạm này, mỗi cán bộ, kiểm sát viên Viện Kiểm sát nhân dân (KSND) hai cấp trong tỉnh nâng cao trách nhiệm trong công tác kiểm sát, phòng, chống ma túy.
Vĩnh Phúc không phải là địa bàn "nóng" về ma túy, các loại tội phạm mua bán, tàng trữ, tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy trên địa bàn được kiềm chế, không phát sinh các điểm nóng, phức tạp về ma túy.
Tuy nhiên, với điều kiện giao thông thuận lợi, cùng sự phát triển mạnh của các khu công nghiệp, khu du lịch dẫn tới tiềm ẩn nguy cơ là địa bàn trung chuyển, tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy.
Từ đầu năm 2024 đến nay, Viện KSND hai cấp thụ lý mới gần 350 vụ việc về ma túy với gần 490 bị can. Cơ quan điều tra khởi tố mới gần 270 vụ với gần 380 bị can. Đối tượng phạm tội chủ yếu trong độ tuổi từ 20 - 40, là những người không có nghề nghiệp ổn định và phần đông nghiện ma túy. Hầu hết các đối tượng bị bắt quả tang khi đang mua bán, vận chuyển, tàng trữ, sử dụng trái phép; tang vật thu giữ chủ yếu là ma túy đá và Heroin.
Cán bộ, kiểm sát viên Viện KSND huyện Lập Thạch nghiên cứu nâng cao hiệu quả kiểm sát vụ án ma túy.
Góp phần kiềm chế tội phạm, tệ nạn ma túy, hằng năm, Viện KSND tỉnh ban hành kế hoạch phòng, chống ma túy, yêu cầu các đơn vị nghiệp vụ, Viện KSND huyện, thành phố phối hợp chặt chẽ với cơ quan điều tra cùng cấp thực hiện tốt công tác thực hành quyền công tố, kiểm sát việc tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố về tội phạm ma túy; xử lý kịp thời tội phạm về ma túy.
Phân công kiểm sát viên tham gia các hoạt động khám xét, khám nghiệm hiện trường, thu giữ vật chứng, nhất là các vụ án đối tượng chống đối, không nhận tội. Nhờ vậy, những năm qua, Viện KSND hai cấp trong tỉnh đã kiểm sát tốt vụ án ma túy, không có án khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử oan, sai; không có án đình chỉ điều tra do không phạm tội, đình chỉ miễn trách nhiệm hình sự đối với bị can không đúng quy định của pháp luật; không có án Viện KSND truy tố, Tòa án tuyên không phạm tội.
Quá trình thực hành quyền công tố, kiểm sát việc giải quyết vụ án về ma túy, Viện KSND hai cấp đã chủ trì ba ngành thống nhất xây dựng nhiều vụ án trọng điểm về ma túy nhằm điều tra, truy tố, xét xử nhanh, góp phần tích cực trong công tác phòng, chống tội phạm ma túy.
Thông qua công tác thực hành quyền công tố, kiểm sát điều tra, truy tố và kiểm sát xét xử các vụ án về ma túy, Viện KSND hai cấp luôn chú trọng phát hiện những sơ hở, thiếu sót, tồn tại, hạn chế và vi phạm trong hoạt động quản lý nhà nước nói chung và của địa phương nói riêng để kiến nghị đối với các cơ quan, đơn vị có thẩm quyền tổ chức rút kinh nghiệm, sửa chữa và khắc phục kịp thời, đưa ra các biện pháp đấu tranh hiệu quả đối với tội phạm về ma túy.
Trung bình hằng năm, Viện KSND hai cấp đã chủ động phối hợp với Tòa án nhân dân đưa ra xét xử lưu động hàng trăm vụ án về ma túy. Việc xét xử công khai tại nơi xảy ra tội phạm nhằm tuyên truyền, giáo dục pháp luật về ma túy, nâng cao ý thức cảnh giác trong quần chúng nhân dân, phục vụ tốt nhiệm vụ chính trị tại địa phương.
Hưởng ứng Tháng hành động phòng, chống ma túy năm 2024, Viện KSND hai cấp trong tỉnh tiếp tục chủ động thực hiện hoặc phối hợp với các cơ quan đẩy mạnh hoạt động tuyên truyền, phổ biến các quy định của pháp luật về phòng, chống ma túy; hậu quả, tác hại của ma túy, nhất là ma túy tổng hợp và ma tuý "núp bóng" các loại thực phẩm như bánh kẹo, đồ uống, thảo mộc, thuốc lá điện tử; những phương thức, thủ đoạn của tội phạm ma túy thường sử dụng nhằm nâng cao tinh thần cảnh giác, chủ động phòng ngừa của nhân dân.
Đa dạng hóa các hình thức, biện pháp, nội dung tuyên truyền theo phương châm hướng về cơ sở, tập trung vào địa bàn trọng điểm, phức tạp về ma túy và đối tượng là thanh, thiếu niên, học sinh, sinh viên.
Chú trọng nắm bắt thông tin để chỉ đạo, hướng dẫn giải quyết các vụ án ma túy lớn, phức tạp, bảo đảm việc giải quyết vụ án được nhanh chóng, kịp thời, đúng người, đúng tội, đúng pháp luật, không để xảy ra oan sai, không để lọt tội phạm và người phạm tội.
Ngoài ra, Viện KSND phối hợp với TAND cùng cấp để tham gia kiểm sát đầy đủ các phiên họp xét quyết định áp dụng biện pháp xử lý hành chính đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc theo đúng trình tự, thủ tục quy định, bảo đảm đúng đối tượng.
Bài, ảnh: Thu Nhàn