Từ ngày 19.4, Ấn Độ sẽ bước vào cuộc bầu cử kéo dài 2 tháng và trải qua 7 giai đoạn với gần 1 tỉ cử tri tham bỏ phiếu.
Theo Reuters, nếu đảng Bharatiya Janata (BJP) cầm quyền giành chiến thắng và giúp Thủ tướng Modi tiếp tục tại nhiệm, nhà lãnh đạo sẽ chạm mốc tuổi "về hưu" theo quy định bất thành văn của đảng này - 75 tuổi - vào tháng 9.2025. Trong bối cảnh như vậy, giới quan sát đang bắt đầu đánh giá khả năng người kế nhiệm ông.
Ông Amit Shah
Hai ứng viên nổi bật
Theo truyền thông dẫn ý kiến của giới nghiên cứu và phân tích chính trị tại Ấn Độ, 2 ứng viên hàng đầu là Bộ trưởng Nội vụ Ấn Độ Amit Shah (60 tuổi) - người thân cận nhất với Thủ tướng Modi trong hơn 40 năm; và Thủ hiến Yogi Adityanath (52 tuổi) của bang Uttar Pradesh - người đồng thời là giáo sĩ Hindu nổi tiếng.
Theo tờ Nikkei Asia, ông Shah và ông Modi gặp nhau lần đầu vào thập niên 1980 tại bang Gujarat và duy trì mối quan hệ "thầy trò" kể từ đó. Vào những năm 1990, 2 người cùng nhau mở rộng ảnh hưởng của BJP ở Gujarat, phá vỡ cơ sở ủng hộ của đảng Quốc đại ở phe đối lập. Ông Shah được xem là chiến lược gia bầu cử xuất chúng, dẫn dắt BJP giành chiến thắng trong cuộc tổng tuyển cử năm 2014 và trở thành kiến trúc sư trong chính phủ liên bang đầu tiên mà ông Modi lãnh đạo. Kể từ năm 2019, với tư cách bộ trưởng nội vụ, ông Shah chịu trách nhiệm về hệ thống cảnh sát và an ninh công cộng.
Là giáo sĩ Hindu giáo nổi danh ở Uttar Pradesh, ông Adityanath lần đầu tiên được bầu vào hạ viện bang này ở tuổi 26 năm 1998. Năm 2017, Thủ tướng Modi đã chọn ông làm thủ hiến của Uttar Pradesh, bang đông dân nhất Ấn Độ. Đây cũng là bang chưa từng có đảng cầm quyền nào giành chiến thắng 2 lần liên tiếp, nhưng ông Adityanath đã phá vỡ "lời nguyền" đó với chiến thắng năm 2022, giúp ông tái đắc cử chức thủ hiến. Với lập trường cứng rắn về tôn giáo, ông đã thúc đẩy việc xây dựng một ngôi đền Hindu lớn trên nền một nhà thờ Hồi giáo bị phá bỏ, dù dự án này gây nhiều tranh cãi.
Các ứng viên tiềm năng khác bao gồm ông Nitin Gadkari (67 tuổi) - Bộ trưởng Giao thông đường bộ và đường cao tốc, cựu chủ tịch BJP; và ông Devendra Fadnavis (54 tuổi) - cựu Thủ hiến bang Maharashtra, nơi có trung tâm tài chính Mumbai.
Tầm nhìn của ông Modi
Trong cuộc thăm dò dư luận do India Today thực hiện hồi tháng 2, về người mà công chúng mong muốn kế nhiệm Thủ tướng Modi, ông Shah dẫn đầu với tỷ lệ ủng hộ 29%, tiếp theo là ông Adityanath - 25%, và ông Gadkari - 16%.
Cùng lúc, ông Modi chưa cho thấy dấu hiệu nào rằng ông sẽ sớm rút khỏi chính trường. Trong bài phát biểu nhân Ngày Độc lập của Ấn Độ vào tháng 8 năm ngoái, nhà lãnh đạo tuyên bố: "Tôi đảm bảo với các vị rằng trong 5 năm tới, đất nước chúng ta sẽ nằm trong số 3 nền kinh tế hàng đầu thế giới. Chắc chắn sẽ như vậy". Nên có lẽ việc chọn người kế nhiệm chỉ thực sự diễn ra sau khi có thời điểm cụ thể về việc ông Modi rút lui, theo Nikkei Asia.
Nếu ông Modi giữ chức thủ tướng đủ 3 nhiệm kỳ, tức tổng cộng 15 năm cho đến năm 2029, ông sẽ trở thành thủ tướng có thời gian tại vị lâu thứ 3 tại Ấn Độ. Ông Jawaharlal Nehru, thủ tướng đầu tiên của nước này, tại nhiệm trong 16 năm 9 tháng, và con gái ông, bà Indira Gandhi, giữ chức thủ tướng tổng cộng khoảng 15 năm 350 ngày dù không liên tục.
Q.N (theo Báo Thanh niên)