Đẩy mạnh tuyên truyền về phòng, chống ma túy (PCMT); chủ động dự báo tình hình để phòng ngừa, ngăn chặn và đẩy lùi tội phạm ma túy; tổ chức cho học sinh, sinh viên (HSSV) ký cam kết không vi phạm pháp luật về ma túy… là những giải pháp mà các cơ quan chức năng, chính quyền địa phương cùng các trường học trên địa bàn tỉnh đã và đang triển khai, thực hiện nhằm kiềm chế sự gia tăng tội phạm và tệ nạn ma túy trong thanh, thiếu niên (TTN), góp phần nâng cao vai trò, trách nhiệm của TTN trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Công an xã Tề Lỗ, huyện Yên Lạc chủ động nắm, dự báo tình hình tội phạm và tệ nạn ma túy nhằm kịp thời phát hiện, triển khai các biện pháp đấu tranh, phòng ngừa hiệu quả. Ảnh: Kim Ly
Theo đánh giá của cơ quan chức năng, tội phạm ma túy trên địa bàn tỉnh đang có xu hướng trẻ hóa. Nếu như trước đây, tội phạm ma túy chủ yếu ở độ tuổi ngoài 30, thì nay lại ở nhiều lứa tuổi khác nhau, nhiều đối tượng nằm trong độ tuổi từ 16-30, thậm chí một số trường hợp dưới 16 tuổi.
Thực tế, hiện nay có hàng trăm loại ma túy đang lưu hành trái phép. Các loại ma túy đa dạng về chủng loại, giá thành rẻ, dễ cất giấu và sử dụng. Hình thức mua bán, tàng trữ, sử dụng ma túy diễn ra ngày càng phức tạp, tinh vi, dễ xâm nhập vào trường học do nhận thức của TTN về hiểm họa và tác hại của ma túy còn hạn chế, thiếu kỹ năng phòng ngừa ma túy, thậm chí không có khả năng nhận diện ma túy và những sản phẩm liên quan đến ma túy.
Bên cạnh đó là tâm lý tò mò, thích khám phá, thích tìm cảm giác lạ nên dễ bị các đối tượng xấu dụ dỗ, lôi kéo sử dụng, buôn bán trái phép ma túy. Hệ quả của việc sử dụng ma túy và các chất gây rối loạn tâm thần không chỉ hủy hoại sức khỏe mà còn dẫn đến các hành vi vi phạm pháp luật, gây nguy hiểm cho bản thân, gia đình và xã hội.
Trước tình hình đó, lực lượng Công an phối hợp với các cấp bộ Đoàn, cơ sở giáo dục tăng cường tuyên truyền, giáo dục, nâng cao nhận thức cho TTN về PCMT, cách thức nhận biết, kỹ năng phòng ngừa ma túy, cảnh báo cho TTN về hậu quả, tác hại, hiểm họa của ma túy, phương thức, thủ đoạn lôi kéo TTN tham gia vào hoạt động phạm tội; chủ động phát hiện và can thiệp sớm đối với TTN sử dụng trái phép chất ma túy, nghiện ma túy thông qua sàng lọc, kiểm tra đối với TTN có nguy cơ cao tại các cơ sở giáo dục và trong cộng đồng.
Các trường học lồng ghép, tích hợp kiến thức, kỹ năng phòng ngừa ma túy vào chương trình học và hoạt động thi đua của các tổ chức Đoàn, Hội, Đội; khảo sát, đánh giá thực trạng tình hình tội phạm ma túy trong HSSV; tổ chức cho HSSV ký cam kết nghiêm túc chấp hành pháp luật về không buôn bán, tàng trữ, vận chuyển và sử dụng ma túy…
Các lực lượng chuyên trách phòng, chống tội phạm về ma túy, nòng cốt là lực lượng Công an thường xuyên nắm bắt, phân tích, dự báo chính xác tình hình tội phạm và vi phạm pháp luật về ma túy, chủ động triển khai các kế hoạch, biện pháp nghiệp vụ nhằm kịp thời phát hiện, đấu tranh triệt phá các đường dây, tổ chức, tụ điểm phức tạp về ma túy liên quan đến TTN, nhất là các hoạt động ma túy núp bóng.
Từ năm 2023 đến nay, lực lượng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy, Công an tỉnh phát hiện, bắt giữ, khởi tố 586 vụ với 776 bị can phạm tội tàng trữ, vận chuyển, mua bán, tổ chức sử dụng, chứa chấp việc sử dụng trái phép ma túy.
Công an thành phố Vĩnh Yên bắt quả tang các đối tượng sử dụng trái phép ma túy. Ảnh: Kim Ly
Trong đó, có tới hơn 200 trường hợp từ 16 - 30 tuổi, có đối tượng dưới 16 tuổi. Vật chứng thu giữ gồm heroine, ma túy tổng hợp, methadone, cỏ mỹ, ketamin, nước vui…
Điển hình như ngày 24/2/2024, Công an huyện Tam Đảo phát hiện, bắt quả tang 6 đối tượng có hành vi tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy tại quán karaoke DD CLUB, thôn Núc Hạ, xã Hồ Sơn, huyện Tam Đảo, các đối tượng chủ yếu sinh năm 2001, 2003, 2005, 2007.
Vật chứng thu giữ gồm 1 đĩa sứ, 1 ống hút, 1 thẻ cứng và một số đồ vật liên quan. Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện Tam Đảo đã ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố 1 bị can về tội mua bán trái phép chất ma túy, 5 bị can về tội tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy, hiện đang tiếp tục điều tra theo quy định.
Tiếp tục phòng ngừa, ngăn chặn, đẩy lùi tội phạm và tệ nạn ma túy trong TTN; kiềm chế tỷ lệ gia tăng, tiến tới giảm số lượng TTN sử dụng trái phép chất ma túy, nghiện ma túy so với năm trước; đấu tranh, triệt xóa kịp thời và không để tái hình thành các điểm, tụ điểm phức tạp về ma túy…
UBND tỉnh đã ban hành kế hoạch triển khai chương trình PCMT trong TTN đến năm 2030. Theo đó, cấp ủy Đảng, chính quyền các cấp tăng cường công tác lãnh đạo, chỉ đạo, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý Nhà nước về PCMT trong TTN; tăng cường tuyên truyền, giáo dục PCMT trong TTN.
Nâng cao hiệu quả công tác cai nghiện ma túy, điều trị nghiện ma túy, quản lý chặt chẽ TTN sử dụng trái phép chất ma túy, nghiện ma túy và quản lý, hỗ trợ TTN sau cai nghiện tái hòa nhập cộng đồng; đẩy mạnh công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật về ma túy nhằm ngăn chặn ma túy tác động đến TTN…
Phương Anh