Với quan điểm “dân là gốc”, quần chúng nhân dân “là nền tảng cầm quyền của Đảng”, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã khắc họa sâu sắc vai trò to lớn của nhân dân trong toàn bộ sự nghiệp cách mạng dưới sự lãnh đạo của Đảng, được thể hiện xuyên suốt trong bài viết "Tự hào và tin tưởng dưới lá cờ vẻ vang của Đảng, quyết tâm xây dựng một nước Việt Nam ngày càng giàu mạnh, văn minh, văn hiến và anh hùng" nhân kỷ niệm 94 năm Ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam (3/2/1930 - 3/2/2024).
“Dân là gốc” là khái niệm lịch sử, đồng thời mang tính thời đại sâu sắc. Ở bất cứ thời đại nào, lịch sử đều do quần chúng nhân dân sáng tạo ra. Trong thời đại ngày nay, dù trên phương diện lý luận hay trong thực tiễn, “dân là gốc” cũng là vấn đề trọng yếu mang tính nền tảng bản chất nhất, hạt nhân nhất và có ý nghĩa quyết định nhất mà bất cứ chính đảng nào cũng phải coi trọng.
“Gốc có vững, cây mới bền”. Chỉ có dựa vào quần chúng nhân dân, Đảng mới có sức mạnh vô địch. Lê-nin đã từng nói rõ: Chỉ dựa vào đôi tay của các đảng viên cộng sản để xây dựng xã hội cộng sản là điều hoang tưởng, vô cùng ấu trĩ. Đảng viên cộng sản chẳng qua chỉ là một giọt nước giữa biển khơi mà thôi.
Chủ tịch Hồ Chí Minh cũng từng nói: Trong bầu trời không gì quý bằng nhân dân. Trong thế giới, không gì mạnh bằng lực lượng đoàn kết của nhân dân. Thấm nhuần tư tưởng đó, Đảng ta trong mọi hoàn cảnh đều luôn luôn đề cao quan điểm “dân là gốc”, tạo nên mối liên hệ mật thiết với nhân dân, dựa vào quần chúng nhân dân, thu hút và tập hợp sức mạnh vô tận của nhân dân để hoàn thành sứ mệnh lịch sử được giao.
Không phải ngẫu nhiên, trong một bài viết về truyền thống lịch sử của Đảng, người đứng đầu của Đảng lại nhiều lần nhắc đến công lao vĩ đại của nhân dân, hơn là nhắc tới Đảng. Đó mới chính là tầm cao của Đảng: “Gốc có vững, cây mới bền, xây lầu thắng lợi trên nền nhân dân”; đó mới là chủ nghĩa duy vật lịch sử: “Nhân dân là người tạo ra lịch sử, là lực lượng quyết định sự tiến bộ của lịch sử xã hội”; đó mới là chủ nghĩa duy vật biện chứng: “Nhân dân là cội nguồn sức mạnh của Đảng, là ưu thế chính trị của Đảng ta”.
Bằng kinh nghiệm và khả năng dẫn luận sắc sảo, bằng thực tiễn phong phú và sinh động, Tổng Bí thư đã khắc họa tinh tế mối liên hệ giữa Đảng với nhân dân và giữa nhân dân với Đảng: "Ngay từ sau khi ra đời, Đảng đã gắn bó máu thịt với Nhân dân, được Nhân dân đồng tình, ủng hộ và tin tưởng tuyệt đối"…
Chỉ trong vòng 15 năm, Đảng ta đã lãnh đạo cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc làm nên thắng lợi của cuộc Cách mạng Tháng Tám năm 1945 "long trời, lở đất", thành lập nên nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa (1945); tiếp tục lãnh đạo hai cuộc kháng chiến trường kỳ gian khổ, “đi từ thắng lợi vang dội này đến thắng lợi vang dội khác” thu giang sơn về một mối, “viết tiếp vào lịch sử của dân tộc Việt Nam văn hiến và anh hùng những trang vàng chói lọi, được thế giới ngưỡng mộ, đánh giá cao”; tổ chức từng bước vững chắc công cuộc đổi mới, đạt được nhiều thành tựu to lớn có ý nghĩa lịch sử đặc biệt quan trọng, nhất là thành tích rực rỡ về phát triển kinh tế, đời sống nhân dân được nâng cao rõ rệt. Những thành tựu đó đã “làm cho đất nước ta chưa bao giờ có được cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín quốc tế như ngày nay”.
Tổng Bí thư khẳng định: “Những thắng lợi to lớn đó là sản phẩm kết tinh sức sáng tạo, là kết quả của cả một quá trình nỗ lực phấn đấu bền bỉ, liên tục của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta”. Trong đó, “công lao to lớn thuộc về Nhân dân”.
Cùng quá trình đó, “Đảng ta đã tích lũy và đúc kết được nhiều bài học quý báu, hun đúc nên những truyền thống vẻ vang. Trong đó, bài học “dân là gốc” được phát triển sáng tạo, phù hợp với truyền thống lịch sử, truyền thống vẻ vang của Đảng, đó là truyền thống gắn bó máu thịt giữa Đảng và Nhân dân, luôn luôn lấy việc phục vụ Nhân dân làm lẽ sống và mục tiêu phấn đấu”.
Nắm chắc và hiểu rõ tình hình của Đảng cũng như của đất nước trong bối cảnh quốc tế có những diễn biến phức tạp, nhiều vấn đề mới không ngừng nảy sinh, Tổng Bí thư đặt yêu cầu: “Trong mọi công việc của Đảng và Nhà nước, phải luôn luôn quán triệt sâu sắc quan điểm "dân là gốc"; thật sự tin tưởng, tôn trọng và phát huy quyền làm chủ của Nhân dân, kiên trì thực hiện phương châm "dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát, dân thụ hưởng".
Nhân dân là trung tâm, là chủ thể của công cuộc đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; mọi chủ trương, chính sách phải thực sự xuất phát từ cuộc sống, nguyện vọng, quyền và lợi ích chính đáng của Nhân dân, lấy hạnh phúc, ấm no của Nhân dân làm mục tiêu phấn đấu. Thắt chặt mối quan hệ mật thiết giữa Đảng với Nhân dân, dựa vào Nhân dân để xây dựng Đảng; củng cố và tăng cường niềm tin của Nhân dân đối với Đảng, Nhà nước, chế độ xã hội chủ nghĩa”.
94 năm qua, dưới sự lãnh đạo của Đảng, những quan điểm nêu trên không ngừng được phát triển trong thực tế, ngày càng thắt chặt mối liên hệ máu thịt như sợi dây sinh mệnh giữa Đảng với nhân dân.
Đảng luôn lấy lợi ích của nhân dân làm xuất phát điểm cũng như đích cuối, như một nguyên lý: Nhân dân đi theo Đảng làm cách mạng, cách mạng rồi, bao nhiêu quyền lợi phải thuộc về nhân dân, không giao cho một số ít người mà Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đề ra. Dưới sự lãnh đạo của Đảng, nhân dân trở thành một trong ba “trụ cột” chính trong hệ thống chính trị: Đảng lãnh đạo, Nhà nước quản lý, nhân dân làm chủ, luôn được củng cố vững chắc.
Trong điều kiện hiện nay, do nhiều nguyên nhân phức tạp khác nhau, mối liên hệ giữa Đảng với nhân dân đang đứng trước những tình hình mới, vấn đề mới “có nhiều khó khăn, thách thức”. Tin tưởng vào quần chúng nhân dân, cùng chung hơi thở, nhịp đập với nhân dân; tin dân, hiểu dân, lắng nghe, tiếp thu, xử lý tốt ý kiến của nhân dân và luôn hành động vì dân là những nguyên lý, có tính “quy luật thép”, đòi hỏi mọi cán bộ, đảng viên phải tuân thủ.
Càng tự hào về Đảng quang vinh, Bác Hồ vĩ đại và dân tộc Việt Nam anh hùng, quan điểm “dân là gốc” phải được nâng lên tầm cao mới, bởi lòng dân vẫn luôn “quyết định vận mệnh của Đảng”. Có như thế mới phát huy được sức mạnh vĩ đại của nhân dân, của toàn dân tộc “quyết tâm xây dựng một nước Việt Nam ngày càng giàu mạnh, văn minh, văn hiến và anh hùng trên con đường đi lên chủ nghĩa xã hội” như Tổng Bí thư mong muốn.
TS. Nguyễn Thành Vinh
(Ban Tuyên giáo Trung ương)