Trong xu thế phát triển của công nghệ số, việc tìm hiểu, thích ứng và sử dụng các thiết bị công nghệ thông tin đối với người cao tuổi (NCT) là điều cần thiết, hữu ích. Bởi vậy, mặc dù có những rào cản nhất định, nhưng nhiều NCT trên địa bàn tỉnh vẫn đang cố gắng tiếp cận với công nghệ thông tin để phục vụ công việc và cuộc sống hằng ngày, góp phần tích cực đẩy nhanh quá trình chuyển đổi số (CĐS), đồng thời làm phong phú hơn đời sống của mình.
Ông Nguyễn Văn Dũng, Chủ tịch Hội Người cao tuổi xã Đồng Cương sử dụng thành thạo máy vi tính trong công việc hằng ngày. Ảnh: Trà Hương
Ông Nguyễn Văn Dũng, Chủ tịch Hội NCT xã Đồng Cương, huyện Yên Lạc là người sử dụng khá thành thạo điện thoại thông minh, máy vi tính trong công việc cũng như cuộc sống hằng ngày. Với thâm niên hơn 15 năm dùng các thiết bị thông tin hiện đại, ông hiểu công nghệ số rất cần thiết trong cuộc sống hiện nay và luôn cố gắng học hỏi để bản thân không bị lạc hậu.
Ông Dũng cho biết: “CĐS mang lại những tiện ích tuyệt vời cho NCT, giúp chúng tôi có thể dễ dàng kết nối, chia sẻ thông tin với nhau, giảm thời gian, công sức đi lại trong quá trình thực hiện nhiệm vụ như chuyển văn bản từ cấp trên hay thông tin tuyên truyền nội dung, hoạt động đến các chi hội, hội viên cơ sở.
Hiện nay, nhiều hội viên NCT ở xã còn biết ứng dụng công nghệ, thiết bị hiện đại để trao đổi thông tin qua nhóm Zalo, Facebook một cách thành thạo. Mọi người đều bày tỏ quan điểm nhờ làm quen với công nghệ, mạng xã hội nên họ đều hiểu hơn về cách sống, suy nghĩ của thế hệ trẻ, từ đó gần gũi trò chuyện với con cháu, không còn khoảng cách giữa người già và người trẻ.
Cũng bởi công nghệ thông tin ngày càng được NCT ứng dụng rộng rãi, nên tôi luôn nhắc nhở hội viên luôn phải cẩn trọng khi lựa chọn, khai thác thông tin trên mạng xã hội”.
Từ ngày biết dùng điện thoại thông minh đến giờ, bà Nguyễn Thị Hòa, hội viên NCT phường Liên Bảo, thành phố Vĩnh Yên thường truy cập mạng internet để xem các chương trình giải trí, sử dụng các ứng dụng mạng xã hội, theo dõi thông tin thời sự, thời tiết.
Bà Hòa chia sẻ: “Ban đầu, khi được các con mua cho chiếc điện thoại thông minh, tôi thấy khó sử dụng, nhiều chức năng phức tạp hơn điện thoại đen trắng, nhưng được các con cháu hướng dẫn nên tôi từng bước làm quen.
Dần dần, tôi nhận thấy những tiện ích của công nghệ số có vai trò quan trọng trong cuộc sống hiện đại nên tại các buổi tuyên truyền chủ trương, chính sách; hướng dẫn, hỗ trợ người dân CĐS ở phường hay tổ dân phố tôi đều tích cực tham gia. Sau khi chú ý lắng nghe, nhiệt tình thảo luận, tôi còn tích cực vận động con cháu đăng ký làm căn cước công dân gắn chíp, kích hoạt và sử dụng tài khoản định danh điện tử, sử dụng dịch vụ công trực tuyến để trở thành những công dân số”.
Cũng theo chia sẻ của bà Hòa, hiện tại bà đã trực tiếp sử dụng thẻ BHYT từ phần mềm VssID trên điện thoại. Khi đi khám bệnh tại Trung tâm Y tế thành phố, thay vì việc phải xuất trình thẻ BHYT, căn cước công dân và khai thông tin như trước đây, thì chỉ sau vài phút thao tác quét mã, kiểm tra trên hệ thống, các thông tin, đăng ký được hiển thị nhanh chóng, thủ tục đăng ký nhanh gọn khiến bà và nhiều người rất hài lòng.
Thiết bị điện tử và ứng dụng công nghệ giúp người cao tuổi có thêm kênh thông tin tìm hiểu kiến thức để sống vui, sống khỏe. Ảnh: Trà Hương
Hiện, toàn tỉnh có gần 172.000 hội viên, sinh hoạt tại 1.236 chi hội cơ sở. Trong đó, có khoảng 30% hội viên (dưới 75 tuổi) sử dụng thành thạo các thiết bị công nghệ như điện thoại thông minh, máy tính bảng, máy vi tính để tìm hiểu kiến thức, ứng dụng các tính năng của mạng xã hội hoặc giao dịch một số dịch vụ như thanh toán trực tuyến, trao đổi mua bán, ứng dụng cài đặt thẻ ngân hàng, thẻ BHYT, đăng ký hóa đơn điện tử, biết ứng dụng công nghệ, thiết bị hiện đại để trao đổi thông tin qua nhóm Zalo, Facebook, Gmail.
Chánh Văn phòng Ban đại diện Hội NCT tỉnh Cao Duy Đạt chia sẻ: “Ngày nay, qua các thiết bị công nghệ, mạng xã hội, các cấp Hội NCT trên địa bàn tỉnh đã lập nhóm Zalo nhằm tuyên truyền đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, các văn bản, nghị quyết của tỉnh, hội; chia sẻ các hoạt động thường kỳ của hội một cách nhanh chóng, thuận lợi và dễ dàng. Ngoài ra, nhóm Zalo còn giao lưu, chia sẻ kiến thức, kinh nghiệm chăm sóc sức khỏe cho NCT. Việc sử dụng các thiết bị công nghệ thông minh đối với NCT đã trở thành một xu thế mới, giúp họ thay đổi cuộc sống, nhận thức nhanh chóng, bắt nhịp với thời đại công nghệ số 4.0, hòa nhập với giới trẻ để không bị lạc hậu".
Tuy nhiên, việc tiếp cận công nghệ số của NCT trên địa bàn tỉnh còn nhiều hạn chế. Điển hình như khi tiếp cận và sử dụng điện thoại thông minh, nhiều NCT có tâm lý e ngại, bỡ ngỡ do tuổi cao, thị lực kém, tai nghe không rõ, khả năng nắm bắt và trí nhớ giảm; nhiều người trẻ không có thời gian hướng dẫn cụ thể từng bước sử dụng đồ công nghệ cho NCT; điều kiện kinh tế không đồng đều giữa vùng nông thôn và thành thị, nhất là ở vùng sâu, vùng xa còn nhiều khó khăn, chưa có điều kiện để mua sắm các thiết bị công nghệ thông minh…
Mặc dù còn có những rào cản nhất định khi tiếp cận với công nghệ thông tin, nhưng nhìn chung phần lớn NCT đang cố gắng sử dụng công nghệ và mạng internet trong đời sống hằng ngày. Bên cạnh đó, NCT là những người có uy tín, ảnh hưởng lớn trong gia đình nên việc tạo mọi điều kiện thuận lợi, hỗ trợ giúp NCT vững tin hòa nhập trong xã hội số không chỉ giúp nâng cao đời sống, lan tỏa cảm hứng CĐS mà còn đảm bảo mục tiêu công bằng kỹ thuật số cho mọi lứa tuổi, góp phần xây dựng một xã hội số toàn diện.
Thảo My